چهارشنبه ۱۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 08
یادداشت اختصاصی «تیتر یک»؛
نگاهی به آثار سینمایی با موضوع شب یلدا
به‌رسم طولانی‌ترین شب سال اگر قرار باشد سری به سریال‌های تلویزیونی و سینمای خانگی بزنیم شاید با تعداد بسیار کمی از آثار با این موضوع روبه‌رو شویم.
مهدیه سادات نقیبی، منتقد سینما و تلویزیون در یادداشتی اختصاصی برای پایگاه خبری تحلیلی «تیتر یک» نوشت: به‌رسم طولانی‌ترین شب سال اگر قرار باشد سری به سریال‌های تلویزیونی و سینمای خانگی بزنیم شاید با تعداد بسیار کمی از آثار با این موضوع روبه‌رو شویم.
شب یلدا طولانی‌ترین شبی است که در طول یک سال با آن مواجه هستیم و به‌رسم این آداب‌ورسوم دیرینه ایرانیان خانواده‌ها چند ساعتی از شب را به بهانه یک دقیقه طولانی‌بودن جشن می‌گیرند و این سنت دیرینه را حفظ می‌کنند.
اما بخشی از این دورهمی‌های خانوادگی با تماشای فیلم‌های سینمایی در تلویزیون می‌گذرد که متأسفانه آثار بسیار کمی از تلویزیون و سینما با مضمون این شب تولید شده است.
شاید آثار تلویزیونی و همچنین سینما با ژانر کمدی بسیار باشد، اما نمی‌توان در آرشیو فیلم‌های شب یلدا گنجاند؛ به بیانی می‌توان گفت نه‌تنها سینما بلکه تلویزیون هم کمترین توجه را تا کنون نسبت به این موضوع داشته‌اند و تنها چند فیلم با موضوع شب یلدا ساخته شده است.
از جمله آثار تولید شده در سینما با عنوان شب یلدا عبارت است از: فیلم «قصه شب یلدا» به کارگردانی ساموئل خاچیکیان در سال ۱۳۴۹ به‌عنوان اولین فیلم سینمایی با موضوع شب یلدا در قاب سینما نام برد. قصه شب یلدا در ژانر درام و عاشقانه تجدید خاطری در سینمای سیاه‌وسفید ایران برای افرادی است که در آن دوره به یاد دارند.
فیلم «شب یلدا» ساخته کیومرث پوراحمد به‌عنوان برترین فیلم تاریخ سینمای ایران نام‌گرفته، اثری که در سال ۱۳۸۰ ساخته و به نمایش گذاشته شده و موضوع غالب آن توجه به روابط خانوادگی است و مخاطب را به کشمکش عاطفی نسبت به روابط خانوادگی می‌کشاند.
همچنین فیلم «هندوانه شب یلدا» ساخته سعید آقاخانی در سال ۱۳۸۶ تولید شده، اثری در ژانر کمدی با اشاره مستقیم به شب یلدا که قصه‌ای گویا و جذاب برای مخاطب دارد.
فیلم «یلدا شبی برای بخشش» به کارگردانی مسعود بخشی در سال ۱۳۹۷ ساخته شده و تقریباً پس از تولید این فیلم دیگر هیچ‌گونه کارگردان و نویسنده‌ای به موضوع شب یلدا اشاره نکرده و فیلمی ساخته نشده است. این اثر فیلمنامه بسیار جذاب و گیرایی دارد به‌طوری‌که کشمکش و هم‌زاد پنداری بسیار خوبی میان مخاطب و کاراکتر‌ها ایجاد می‌کند به همین منظور پخش آن در بسیاری از کشور‌های خارجی به نمایش گذاشته شده و به‌عنوان بهترین فیلم‌های اکران شده تا به امروز در فرانسه انتخاب شده است.
همچنین فیلم «یک حبه قند» به کارگردانی رضا میرکریمی در سال ۱۳۸۹ تولید شده و در آخر فیلم مهمان مامان توسط مرحوم داریوش مهرجویی در سال ۱۳۸۲ در ژانر کمدی و خانوادگی ساخته شده است.
دست‌خالی سینما و تلویزیون با نبود تولیدات جدید برای شب یلدا
با معرفی این تعداد آثار ساخته شده از شب یلدا بدین نتیجه می‌رسیم که سینما با کمترین اهمیت نسبت به این آیین دیرینه مواجه شده است و باید همانند آثار دیگری که تولید می‌شود، با عناوین مختلف به شب یلدا باتوجه‌به آداب‌ورسوم خود موردتوجه قرار بگیرد و فرهنگ‌های اصیل ایرانی و خانوادگی را برای مخاطبان تجدید خاطر کند.
برای نمونه پرداختن به فیلم‌هایی با مضامین تاریخی، تاریخ یک سرزمین را برای مخاطب از دیرباز تاکنون یادآور می‌شود و تمام سخن فیلم این است که مخاطب بداند، آگاه باشد و گذشته تاریخ سرزمینش را فراموش نکند. این نکته نه‌تنها برای فیلم‌های تاریخی، اجتماعی و... حائز اهمیت است؛ بلکه باید برای تک‌تک عناوینی که در فرهنگ ما به عنوان رسوم مختلف ایرانی شناخته شده‌اند، ارزش قائل شوند و برای حفظ ارزش‌های ملی و فرهنگی همت کنند تا آثار به‌جامانده‌ای را از این آداب‌ورسوم به نمایش بگذارند.
اما امسال با وجود تلاش مدیران در صداوسیما و برگرداندن برخی هنرمندان از شبکه‌های مختلف رسانه ملی متوجه تغییراتی نسبت به چند ماه اخیر شدیم و به لحاظ پخش برخی از برنامه‌های مفرح بخش و شاد بسیار تأثیربرانگیز بود؛ اما باز هم تولیدات سینمایی جدیدی در کار نبود و تکرار مداوم دو فیلم سینمایی از شبکه‌های سه و نمایش گویای این رکود در سینما بود؛ بنابراین آنچه در این یادداشت حائز اهمیت است توجه فیلمسازان به این حوزه است چرا که یک فیلم با اشاره به موضوعی که دارد، می‌تواند نشان از رغبت داشتن به آن را داشته باشد و توجه‌نکردن به این موضوع تنها می‌تواند گویای نداشتن دغدغه در این باب برای فیلمسازان باشد.
در نتیجه حفظ ارزش‌های ملی و فرهنگی با حفظ و بیان آداب‌ورسوم شکل می‌گیرد و چه‌بهتر اینکه این ارزش‌ها به دست فیلمسازان متبحر تولید شود چرا که این رسانه‌ها و تولیدات سینمایی هستند که پیام‌رسان خوبی برای یک ملت محسوب می‌شوند.
الهه ملاحسینی _ تیتر یک
انتهای خبر/
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
