شنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 18
یادداشت اختصاصی «تیتر یک»؛
بررسی لزوم توجه به بحث تاب‌آوری در سوانح
توانایی جامعه در تحمل شرایط ناملایم و تاب‌آوری در بلایای طبیعی از نشانه‌های سلامت عمومی حاکم بر جامعه است.
به گزارش گروه سبک زندگی «تیتر یک»؛ جواد طلسچی یکتا، مددکار اجتماعی، مدیر و مؤسس خانه تاب‌آوری ایرانیان طی یادداشتی اختصاصی نوشت: انعطاف‌پذیری جامعه یا توانایی پایداری در برابر ناملایمات تا زمان بهبودی شرایط یکی از مهمترین موارد در سیاست‌های کلان است.
در واقع توانایی جامعه در تحمل شرایط ناملایم و تاب‌آوری در بلایای طبیعی یکی از نشانه‌های سلامت عمومی حاکم بر جامعه است.
غالباً در شرایط اضطراری غالباً با مشکل کاهش منابع مواجه می‌شویم. وجود تاب‌آوری در جامعه می‌تواند به کنترل منابع و عبور از شرایط بحرانی کمک شایانی نماید.
در سال‌های اخیر مفهوم تاب‌آوری در سوانح (استرس اقتصادی، وقوع حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله، طوفان و بروز اپیدمی‌های فصلی مانند آنفلوآنزا و کرونا) به یکی از موضوعات کلیدی در بحث سیاست‌گذاری‌های کلان تبدیل شده است.
توجه به مسئله تاب‌آوری تنها مختص به کشورهای در حال توسعه مانند ایران نیست. در نهایت بسیاری از جوامع پیشرفته نیز به بحث تاب‌آوری توجه ویژه‌ای نشان می‌دهند.
تاب‌آوری در سوانح
اهمیت توجه به بحث تاب‌آوری در سوانح در جوامع پیشرفته
در جوامع پیشرفته اصولاً تاب‌آوری را به عنوان شاهرگ حیاتی انسان‌ها در زمان بروز شرایط سخت در نظر می‌گیرند.
در شرایط بحرانی جامعه‌ای که از میزان تاب‌آوری بالایی برخوردار است می‌تواند از پیامدهای منفی ایجاد شده به راحتی عبور نماید.
همچنین آنها قادر به حفاظت از جامعه در این شرایط می‌باشند و در جهت بهبود وضعیت کلی حاکم بر جامعه حرکت خواهند نمود.
در شرایطی که منابع کاهش یافته است نیاز می‌باشد تا جامعه شرایط کلی را تا زمان فرا رسیدن کمک‌ها حفظ کنند.
با افزایش تاب‌آوری در سوانح و ارائه آموزش‌های کاربردی می‌توان از غافلگیری افراد در مواجهه با سوانح جلوگیری کرد. البته توجه به لزوم انعطاف پذیری در چنین شرایطی کاملا مسئله‌ای اضطراری است.
بررسی موارد با اهمیت در بحث انعطاف‌پذیری
انعطاف‌پذیری جامعه می‌تواند به تحمل آنها در دوره‌های گذر از شرایط بحرانی کمک شایانی نماید.
درک کنونی از عواملی که می‌تواند سبب کاهش تاب‌آوری در جوامع انسانی بعد از وقوع حوادث طبیعی شود بسیار محدود است.
تا به امروز دانش بشری توانسته تعدادی از عوامل مؤثر بر بحث تاب‌آوری عمومی در انسان‌ها را شناسایی کند.
یکی از این موارد کاهش آسیب‌پذیری انسان در زمان بروز وقایع و سوانح طبیعی می‌باشد.
انجام فرایندهای پیشگیرانه و کنترل میزان خسارت نیز می‌تواند در تاب‌آوری افراد در زمان بروز حوادث مؤثر باشد.
کنترل خسارت‌ها می‌تواند تا حد قابل توجهی بار منفی وارد شده بر پیکر جامعه را تعدیل و میزان تاب‌آوری را افزایش دهد.
تاب‌آوری در بلایای طبیعی
نقش دولت‌ها در بحث تاب‌آوری در بلایای طبیعی
دولت‌ها با تمرکز بر مدیریت اورژانسی شرایط، سلامت عمومی افراد جامعه و مراقبت‌های پیشگیرانه می‌توانند امید و سرزندگی را حتی در شرایط بحرانی به افراد جامعه تزریق نمایند؛ توجه به تمامی موارد ذکر شده می‌تواند سبب ظرفیت‌سازی بالایی برای افراد جامعه شود.
در نهایت می‌توان گفت که ایجاد تاب‌آوری در جوامع آسیب‌دیده از بلایای طبیعی شاید به نسبت موضوع جدیدی به نظر بیاید، اما این مسئله همان مبحث آمادگی عمومی انسان‌ها در زمان وقوع شرایط بحرانی است که ریشه در تمدن بشری دارد.
در نهایت نیاز است تا با توجه به شرایط کنونی زندگی بشر با شناسایی منابع و فرصت‌های موجود میزان تاب‌آوری و انعطاف‌پذیری آنها را تا حد قابل توجهی افزایش داد.
محدودیت‌های موجود در ایجاد تاب‌آوری در جوامع آسیب دیده از بلایا شامل چیست؟
در نهایت اگرچه تاب‌آوری در بلایای طبیعی برای حفظ امنیت و سلامت اهمیت بالایی دارد، اما درک چگونگی استفاده از منابع و برنامه‌ها در شرایط بحرانی برای افزایش تاب‌آوری جامعه یک چالش مهم است.
امروزه ابزارهای متعددی مانند انواع رسانه‌های صوتی و تصویری در جوامع وجود دارند که می‌توانیم از آنها به منظور افزایش تاب‌آوری استفاده کنیم. البته در این بین نیاز به ساختارهای مدنی و سازمان‌های حمایتی نیز می‌باشد.
این سازمان‌ها باید به صورت کاملاً تخصصی بر جنبه‌های تاب‌آوری پژوهش کنند و به ارتقاء سطح تاب‌آوری جامعه مدنی کمک نمایند. با این حال هنوز هم کارهای صورت گرفته در بحث تاب‌آوری بسیار محدود است و برای توسعه آن نیاز به سرمایه گذاری در این زمینه می‌باشد.
ایجاد تاب‌آوری در جوامع آسیب دیده از بلایا
در مسیر افزایش انعطاف‌پذیری به چه مواردی باید توجه شود
شناخت موانعی که می‌تواند میزان تاب‌آوری را در حد قابل توجهی کاهش دهد می‌تواند یکی از اولین گام‌ها در این مسیر باشد.
مبحث مهم دیگر لزوم توجه دولت‌ها به مسئله تاب‌آوری و شناخت روش‌های کاربردی برای افزایش آن در جامعه است. اما با این حال حتی در کشورهای پیشرو در این زمینه نیز هنوز برنامه کاملی برای افزایش سطح تاب‌آوری جوامع بشری ارائه نشده است.
در نتیجه نمی‌توان در چنین جوامعی نیز میزان تاب‌آوری را با مقیاس مشخصی اندازه‌گیری کرد. تاب‌آوری را می‌توان عنصر پیشگیری، مقاومت و کاهش استرس افراد در زمان وقوع حوادث طبیعی تعریف نمود.
خودکفایی افراد و افزایش سلامت روانی جامعه تا حد زیادی می‌تواند در تاب‌آوری در سوانح و وقوع حوادث تأثیر مثبت داشته باشد.
در نهایت برای این امر نیاز است تا شناخت دقیقی نسبت به دانش پیشینیان در شرایط بحرانی کسب نماییم و آن را با شرایط زندگی کنونی افراد جامعه تطابق ببخشیم.
تاب‌آوری در سوانح
معصومه میرحسینی - تیتر یک
انتهای خبر/
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
