دوشنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 06
«تیتر یک»/ کارشناس حقوقی پاسخ داد:
بانوان باید در مورد «اجرت‌المثل» بدانند
«اجرت‌المثل» از جمله حقوقی است که در هنگام طلاق به دلیل انجام کار‌های خانه با شرایطی خاص به زن تعلق می‌گیرد.
فرشته کلانتر، کارشناس حقوق طی یادداشتی اختصاصی برای پایگاه خبری تحلیلی «تیتر یک» نوشت: اجرت‌المثل ایام زوجیت در تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی به شرایط زیر اعلام شده است که در صورت تحقق همه آن‌ها زن می‌تواند از شوهر خود مطالبه اجرت‌المثل کند.
الف: کار شرعاً به عهده زن نبوده باشد.
ب: عرفاً برای آن کار اجرت‌المثل باشد.
ج: کار‌ها به دستور زوج انجام شده باشد.
د: زن با عدم قصد تبرع آن کار‌ها را انجام داده باشد.
پخت غذا، نظافت منزل، رسیدگی به امور تحصیلی و غیرتحصیلی فرزندان و دغدغه رتق‌وفتق همه‌جانبه خانواده همان شغل ۲۴ ساعته بدون مزدی است که اگرچه تمام مادران شاغل و غیرشاغل روزانه مشغول انجام آن هستند اما اهمیت آن به دلیل «بی‌مزد بودن» در توجه به زنان خانه‌داری که شاغل نیستند و حقوقی دریافت نمی‌کنند، بیشتر احساس می‌شود.
عموم زنان کار‌های خانه را با عشق و بدون طلب مالی برای آن انجام می‌دهند و اغلب زمانی آن را طلب می‌کنند که با همسر خود به مشکلی برخورده و برای زحمات سالیانه خود در زندگی مشترک اجرت‌المثل را طلب می‌کنند.
«اجرت‌المثل» از جمله حقوقی است که در هنگام طلاق به دلیل انجام کار‌های خانه با شرایطی خاص به زن تعلق می‌گیرد و این شرایط به نحوی است که عملاً در برخی موارد دریافت آن غیرممکن است.
یکی از حقوق ویژه اسلام برای زنان این است که هیچ مردی نمی‌تواند تا وقتی تمامی حق و حقوق همسرش را پرداخت نکرده، او را طلاق دهد. اجرت‌المثل نیز یکی از همان حقوق ویژه‌ای است که شرع و قانون برای زنان در نظر گرفته و در واقع اجرت‌المثل بحثی شرعی است.
در اسلام زن وظایف خاصی در زندگی زناشویی دارد که توسط قانون و شرع برشمرده شده است. این وظایف شامل تمکین عام و خاص است.
مطابق قانون به محض ازدواج، میان زوجین وظایف و تکالیفی برقرار می‌شود که آن‌ها باید نسبت به یکدیگر آن را انجام دهند.
تمکین عام به معنی حضور زن در زندگی مشترک و عمل به وظایفی که شرع و قانون تعیین کرده است. مثلاً زن شرعاً نمی‌تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصیل و کار کردن زن در خارج از منزل نیز باید با اجازه شوهر باشد، هرچند در حال حاضر بسیاری از زنان این حقوق را در عقدنامه دریافت می‌کنند.
تمکین خاص به معنی عمل کردن زن به وظایف زناشویی است. حال اگر زن در طول زندگی مشترک و در خانه همسر خود کاری به‌جز این موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشی است که به آن اجرت‌المثل گفته می‌شود.
نکته جالب این که زنانی که فقط خانه‌دار هستند در زمان کارشناسی اجرت‌المثل رقم‌های بهتری دریافت می‌کنند. تعداد فرزندان نیز از موارد مؤثر در کارشناسی اجرت‌المثل است. اگر مادری فرزند خود را از شیر خود تغذیه کرده باشد، نیز مشمول دریافت اجرت‌المثل بیشتری است. این که زنی هنگام ازدواج، فرزند یا فرزندان قبلی همسرش از زن سابقش را نیز بزرگ کند، باز هم سبب افزایش میزان اجرت‌المثل زن می‌شود. ممکن است مردی بخشی از ایام زندگی خود را در ماموریت کاری خارج از کشور یا مثلاً زندان گذرانده باشد. این مسأله نیز در کاهش یا افزایش اجرت المثل مؤثر است. معمولاً برای ایام عقد و زمانی که زن در خانه پدرش است و با همسرش دچار مشکل می‌شود، اجرت‌المثلی تعلق نمی‌گیرد.
شرایط تعلق اجرت‌المثل کدام است؟
باید توجه داشت که اجرت‌المثل در طول شرط مالی ضمن عقد در مورد کار‌های زوجه در امر خانه‌داری و نیز در طول اجرت‌المسمی است. یعنی اگر زوجه در امور خانه‌داری، شرط ضمن عقد داشته باشد، نوبت به اجرت‌المثل نمی‌رسد.
زوجه نباید قصد تبرع داشته باشد؛ چرا که اگر در انجام کار‌های خانه‌داری از ابتدا قصد و نیت تبرع و به اصطلاح رایگان داشته باشد، نمی‌تواند اجرت‌المثل ایام زوجیت را بگیرد.
درخواست طلاق نباید از سوی زوجه باشد و لازم است که شوهر قصد طلاق داشته باشد. البته اگر تقاضای طلاق که از سوی زوج شده است، ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار زوجه باشد، در این صورت نیز اجرت‌المثل به او تعلق نمی‌گیرد. چنانچه زوجه کار‌هایی را که شرعاً بر عهده وی نبوده، به دستور زوج و با نداشتن قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت‌المثل کار‌های انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌کند.
میزان و مبلغ اجرت‌المثل زن در سال ۱۴۰۲، میزان مشخصی نداشته و توسط کارشناس و با در نظر گرفتن شرایط لازم، تعیین می‌گردد.
الهه ملاحسینی _ تیتر یک
انتهای خبر/
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
