چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 01
نحوه جلوگیری از آلودگی محیط کشت
محیط کشت بستری مناسب برای کشت دادن باکتری و میکروارگانیسم‌ها است.
گروه دانش «تیتر یک»؛ با توجه به اینکه آلودگی یکی از مشکلات رایج در کشت سلولی و میکروبی است و نفوذ آلاینده‌هایی مانند مایکوپلاسما، مخمر، باکتری‌ها و مواد شیمیایی ممکن است محیط کشت را غیرقابل استفاده کند، در این مطلب می‌خواهیم به شما بیاموزیم که چطور از آلودگی محیط کشت جلوگیری کنید. این روش‌ها کاملاً ساده و اصولی هستند، پس فرصت را از دست ندهید و تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
کشت سلولی و میکروبی چیست؟
کشت سلولی و میکروبی یکی از روش‌های آزمایشگاهی برای کشت دادن، بررسی و شمارش سلول‌های میکروبی و میکروارگانیسم زنده است. اصلی‌ترین عضو فرآیند کشت سلولی و میکروبی محیط کشت آزمایشگاهی است.
به‌طور کلی محیط‌های کشت به ۴ گروه محیط کشت سلولی، محیط کشت میکروبی، محیط کشت غنی شده و محیط‌های کشت انتخابی تقسیم می‌شوند. خرید انواع محیط کشت سلولی برای آزمایشگاه های زیستی ضروری است، چون برای تکثیر باکتری یا مخمرها و جداسازی سلول‌ها، اندام‌ها یا بافت‌های یک حیوان یا گیاه و قرار دادن آنها در یک محیط مصنوعی مناسب، برای ادامه بقا یا تکثیر، به محیط کشت‌های متنوع نیاز دارند.
با انواع آلودگی‌های رایج در کشت سلولی و میکروبی آشنا شوید
پیش از اینکه به سراغ معرفی روش‌های جلوگیری از آلودگی محیط‌های کشت سلولی و میکروبی برویم، لازم است با آلاینده‌های بیولوژیکی و رایج‌ترین عواملی که باعث ایجاد آلودگی در محیط‌های کشت می‌شوند، آشنا شویم:
۱. آلودگی توسط باکتری‌ها، قارچ‌ها و مخمرها
این نوع آلودگی‌ها می‌توانند از طریق تجهیزات آزمایشگاهی، معرف ها، تنفس اپراتور، تماس دست، لباس‌های کار یا حتی موی ما منتقل شوند. تماس ذرات این آلاینده‌ها با محیط کشت، در هر مرحله از کشت آلودگی بیولوژیکی ایجاد خواهد کرد.
۲. آلودگی ناشی از امکانات آزمایشگاهی
امکانات آزمایشگاهی مانند دستگاه‌های انکوباتور مرطوب دی اکسید کربن، کابینت‌های زیستی جریان هوای لایه‌ای و حمام‌های آب، منابعی برای آلودگی بیولوژیکی هستند. فلاسک با درب شل و پلیت‌هایی که به‌خوبی مهر و موم نشده‌اند، راه را برای ورود و رشد آلودگی‌ها هموار می‌کنند.
۳. آلودگی به مایکوپلاسما
مایکوپلاسما به‌عنوان «علف هرز» محیط کشت سلولی شناخته می‌شود. این آلاینده می‌تواند باعث تغییر عملکرد سلول‌های کشت میزبان و ایجاد اثرات سیتوپاتیک شود و محیط کشت را آلوده کند.
۴. آلاینده‌های شیمیایی
ترکیب غلط سرم ها، کیفیت نامرغوب آب و معرف ها و همچنین ظروفی که برای آماده کردن محیط کشت استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث ایجاد آلودگی شیمیایی محیط کشت شود. گاهی اوقات در سرم ها و سایر مواد افزودنی مقادیری اندوتوکسین وجود دارد که می‌تواند محیط کشت را آلوده کند.
روش‌های جلوگیری از آلودگی انواع محیط کشت
برای پیشگیری از آلودگی محیط کشت، اولین و بدیهی‌ترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که دستان خود را قبل و بعد از دست زدن به محیط کشت سلولی بشوییم. اگر بیمار هستیم، سعی کنیم از انجام فعالیت‌های مرتبط با کشت سلولی خودداری کنیم و وقتی مقابل انکوباتور باز ایستاده‌ایم، صحبت نکنیم. اما روش‌های دیگر عبارت‌اند از:
۱. از دستکش و روپوش آزمایشگاهی تمیز استفاده کنید
استفاده از دستکش و روپوش آزمایشگاهی و کار کردن زیر هود بیولوژیک از انتقال آلاینده‌های بیولوژیکی جلوگیری می‌کند. پس، از دستکش و روپوش آزمایشگاهی تمیز استفاده کنید و مطمئن شوید هودی که زیر آن کار می‌کنید، درست کار می‌کند و تهویه سالمی دارد.
۱. قبل از شروع کار تمام سطوح را ضدعفونی کنید
پیش از شروع به کار با محیط کشت سلولی یا میکروبی، حتماً سطوح مختلفی که با آنها تماس خواهید داشت ضدعفونی کنید. می‌توانید این کار را با اتانول ۷۰ درصد انجام دهید که قدرت بالایی دارد.
۲. از هود به‌درستی استفاده کنید
پفرآیند کشت سلولی را باید در زیر هود انجام دهید. پس مطمئن شوید که هود سالم است، تهویه مناسبی دارد و شما به‌طور کامل زیر هود کار می‌کنید. همچنین بهتر است پیش از استفاده و پس از اتمام کار، هود را با استفاده از اتانول ۷۰ درصد یا IMS 70 درصد ضدعفونی کنید.
۳. انکوباتور و دستگاه بن ماری را ضدعفونی کنید
دستگاه انکوباتور خود را مرتباً ضدعفونی کنید. اگر داخل دستگاه از سینی آب استفاده می‌کنید، سینی را تمیز و آب داخل آن را هم تعویض کنید. شاید گاهی اوقات لازم باشد برای جلوگیری از ایجاد آلودگی، مواد شیمیایی خاصی را به محتوای سینی اضافه کنید. آب درون بن ماری که محیط کشت در آن گرم می‌شود هم باید به‌طور منظم تعویض شود تا به محلی برای رشد میکروارگانیسم‌ها تبدیل نشود.
۴. از محیط کشت استاندارد و سالم استفاده کنید
بدون بستر با کیفیت، امکان دستیابی به نتایج آزمایش میکرو بیولوژیکی دقیق و قابل تکرار، کاهش پیدا می‌کند. بنابراین بهتر است در زمان بررسی قیمت انواع محیط کشت حتماً به موضوع کیفیت، ترکیب محتویات و متناسب بودن آن با آزمایشی که باید انجام شود، دقت کنید. اگر ناچار شدید محیط کشت را به فضای جدید و غیر استریل منتقل کنید، حتماً مدت زمان تماس محیط کشت با محیط جدید را به حداقل برسانید. چون در هر صورت محیط کشت باید در انکوباتور نگهداری شود.
۵. از معرف‌ها و تجهیزات استریل استفاده کنید
اقدام دیگری که باید برای جلوگیری از آلودگی محیط کشت انجام دهیم، استریل کردن معرف ها و تجهیزاتی است که برای این کار استفاده می‌کنیم. برای استریل کردن این وسایل می‌توانیم از دستگاه اتوکلاو استفاده کنیم. فقط دقت کنید که تجهیزات و وسایل از قابلیت اتوکلاو شدن برخوردار باشند.
۶. محیط کشت سلول را مرتب بررسی کنید
بررسی مداوم و منظم کشت در زیر میکروسکوپ باعث می‌شود آلوده شدن محیط کشت خیلی سریع تشخیص داده شود و از پیشرفت آن جلوگیری شود. فقط توجه داشته باشید که نمونه نباید مدت طولانی زیر میکروسکوپ باشد، چون از همین طریق هم ممکن است آلوده شود.
بهترین فروشگاه آنلاین خرید محیط کشت سلولی و میکروبی
فارغ از اینکه محیط کشت سلولی و میکروبی را برای انجام چه آزمایشی استفاده می‌کنید، این مواد باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند. اگر از محصولات غیر استاندارد یا آلوده استفاده کنید، نتایج آزمایش شما با خطا مواجه خواهد شد و احتمالاً مجبور می‌شوید آن را بارها و بارها تکرار کنید.
منبع: مجله سلامت
انتهای پیام/ن
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
