دوشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 29
حروف ابجد چه حروفی هستند؟ + روش محاسبه و کاربرد‌ها
حروف ابجد روشی برای مرتب‌سازی حروف در زبان عربی است که بر پایه الفبای اولیه خط فنیقی می‌باشد.
گروه گوناگون «تیتر یک»، کلمه ابجد به چهار حرف ابتدایی الفبای قدیم سامی اشاره می‌کند که به جای اعداد از آن استفاده می‌شد. یعنی با استفاده از حروف ابجد، ارزش عددی حروف مشخص می‌شد و در ترتیب‌بندی، طالع بینی و علوم غریبه از این حروف استفاده می‌شد. این حروف روشی برای مرتب‌سازی حروف در زبان عربی بر پایه الفبای اولیه خط فنیقی است. گاهی مواقع از این روش برای شماره‌گذاری صفحات یا موارد استفاده می‌شود پیش از هر کاربردی بهتر است با روش محاسبه حروف ابجد که در این بخش از نمناک شرح داده شده است آشنا شویم.
سه نوع حروف ابجد وجود دارد که عبارتند از:
ابجد کبیر
ابجد صغیر
ابجد وسیط
اعداد نسبت داده شده به ۲۸ حرف ابجد کبیر از یک تا هزار است. در واقع اعداد ۱ تا ۱۰۰۰ بین ۲۸ حرف عربی تقسیم شده است. اگر هر یک از اعداد حروف ابجد کبیر که از ۹ بزرگتر است را به ۹ تقسیم کنیم باقیمانده آن اعداد ابجد صغیر خواهد بود و اگر به جای ۹، اعداد ابجد کبیر را به ۱۲ تقسیم کنیم، باقیمانده آن ابجد وسیط است. اما بیشترین موارد استفاده را حروف ابجد کبیر دارد.
به مربع ارزش عددی حروف ابجد کبیر، ابجد اکبر گفته می‌شود. برای مثال ابجد اکبر حرف \"ی\" برابر با ۱۰۰ و یا ابجد کبیر حرف \"ق\" برابر ۱۰۰۰۰ خواهد بود.
ابجد کبیر:
(الف =۱ )، (ب = ۲ )، ( ج = ۳ )، ( د = ۴ )، (ه = ۵ )، ( و = ۶ )
( ز = ۷ )، ( ح = ۸ )، ( ط = ۹ )، (ی = ۱۰ )، ( ک = ۲۰ )، ( ل =۳۰ )
( م = ۴۰ )، ( ن = ۵۰ )، ( س = ۶۰ )، ( ع = ۷۰ )، ( ف = ۸۰ )، ( ص = ۹۰ )
( ق = ۱۰۰ )، ( ر = ۲۰۰ )، ( ش = ۳۰۰ )، ( ت = ۴۰۰ )، ( ث = ۵۰۰ )، ( خ = ۶۰۰ )
( ذ = ۷۰۰ )، ( ض = ۸۰۰ )، ( ظ = ۹۰۰ )، ( غ = ۱۰۰۰ )
( گ = ۲۰۰۰)، ( چ= ۳۰۰۰)، ( پ= ۴۰۰۰)، ( ژ= ۵۰۰۰)
ابجد صغیر
(الف =۱ )، (ب = ۲ )، ( ج = ۳ )، ( د = ۴ )، (ه = ۵ )، ( و = ۶ )
( ز = ۷ )، ( ح = ۸ )، ( ط = ۹ )، (ی = ۱۰ )، ( ک = ۸ )، ( ل = ۶ )
( م = ۴ )، ( ن = ۲ )، ( س = ۶ )، ( ع = ۱۰ )، ( ف = ۸ )، ( ص = ۶ )
( ق = ۴ )
( ر = ۸ )، ( ش = ساقط )، ( ت = ۴ )، ( ث = ۸ )، ( خ = ساقط )، ( ذ = ۴ )، ( ض = ۸ )، ( ظ = ساقط )، ( غ = ۴ )
( گ = ۲)، ( چ= ۳)، ( پ= ۴)، ( ژ= ۵ )
ابجد وسیط
(الف =۱ )، (ب = ۲ )، ( ج = ۳ )، ( د = ۴ )، (ه = ۵ )، ( و = ۶ )، ( ز = ۷ )، ( ح = ۸ )، ( ط = ۹ )، (ی = ۱۰ )
( ک = ۸)، ( ل =۶)، ( م = ۴)، ( ن = ۲)، ( س = ۰)، ( ع = ۱۰)، ( ف = ۸)، ( ص = ۶)، ( ق = ۴)
( ر = ۸)، ( ش = ۶)، ( ت = ۴)، ( ث = ۸)، ( خ = ۰)، ( ذ = ۴)، ( ض = ۸)، ( ظ = ۰)، ( غ = ۴ ).
( گ = ۸)، ( چ= ۰)، ( پ= ۴)، ( ژ= ۸ ).
ابجد مانند الفبای عربی، ۲۸ حرف دارد. در ادبیات فارسی، معادل‌سازی این حروف با اعداد برای ساخت رمز، کاربرد فراوانی دارد و به این معادل‌سازی حساب جمل بر وزن گسل گفته می‌شود. حساب جمل به خصوص در صنعت لغز در نظم فارسی، بسیار پرکاربرد است. یعنی ارتباط یک به یک اعداد را در حساب جمل با حروف در الفبای ابجد محاسبه می‌کنند.
حال می‌توان گفت که به جای دسته‌بندی مطالب با حروف الف ب پ ت ث... بهتر است روش قدیمی استفاده از الف ب ج د ه و... را به کار برد زیرا دارای ظرأفتی نهفته می‌باشد و آن تطابق با اعداد است.
نکته دیگر این است که اگر تقسیم‌های مورد نظر از ده بیشتر باشد، بعد از \"ی\" ننویسید \"ک\"، بلکه از \"یا\" استفاده کنید که معادل ۱۱ است (ی + الف = ۱۰ + ۱)، و بعد \"یب\" معادل ۱۲ و \"یج\" معادل ۱۳ و الی آخر. شاید بار‌ها با این ترتیب شماره‌گذاری در صفحات پیش گفتار کتاب‌ها مواجه شده باشید.
برای سادگی در حفظ حروف ابجد، هر چند تا حرف پیاپی به شکل واژه در آمده و تلفظ می‌شوند. این واژه‌ها عبارت‌اند از: اَبْجَدْ - هَوََزْ - حُطّی - کَلَمَنْ - سَعْفَصْ - قَرَشَتْ - ثَخَِذْ - ضَظِغْ.
نحوه تبدیل حروف ابجد به اعداد
نام هرکسی را می‌توان بر حسب حروف ابجد به عدد تبدیل کرد. به طور مثال: علی = ۱۱۰، ندا = ۵۵.
برای تبدیل نام به عدد، می‌بایست عدد متناظر با حروف را با یکدیگر جمع کنید؛ برای مثال: علی = (ع=۷۰، ل =۳۰، ی =۱۰) ← (۱۱۰=۱۰+۳۰+۷۰)
حرف همزه (أ) و الف (ا) هر دو عدد ۱ می‌باشند و حروفی که تشدید دارند یک حرف محسوب می‌شود، مثلاً کلمه فَعّال برابر است با ۱۸۱. اما به طور استثناء حرف ل مکرر در واژه الله، دو حرف محسوب می‌شود. به همین دلیل عدد کلمه اللّه ۶۶ می‌شود؛ چون ا ۱، ل ۳۰، ل ۳۰ و ه ۵ است.
در مورد حروف فارسی که الفبای ابجد آن‌ها را ندارد یعنی \"پ\"، \"چ\"، \"ژ\"، و \"گ\"، عدد ابجد آن‌ها برابر با حرف مشابه آن‌ها در عربی در نظر گرفته شود؛ پ= ب، چ = ج، ژ= ز، و گ= ک. در برخی منابع برای محاسبه ابجد اسامی که در آن‌ها این حروف فارسی به کار برده شده است، به جای در نظر گرفتن عدد حروف عربی مشابه، ارزش عددی آن‌ها را برابر صفر محسوب می‌کنند. در منابعی نیز به \"گ\" ارزش دوهزار، به \"چ\" ارزش سه هزار، به \"پ\" ارزش چهارهزار و به \"ژ\" ارزش پنج هزار داده‌اند.
گاه در کلماتی، یک حرف مشد است که در خواندن دو حرف و در نوشتن یک حرف است مانند کلمه محمّد که حرف م در آن مشدد است. بنابراین عدد محمد؛ ٩٢ است، نه ١٣٢!
انواع کاربرد حروف ابجد:
۱. ترتیب‌بندی: در متون بسیاری به جای شماره‌گذاری با اعداد، از حروف ابجد استفاده می‌شود. در برخی کتاب‌ها نیز صفحات مقدمه با حروف ابجد شماره‌گذاری می‌شود.
۲. رمزگذاری: از حروف ابجد برای نوشتن رمز نیز استفاده می‌شود. مثلاً در متن یک نامه یا یک نوشته می‌توان به جای اشاره مستقیم به یک واژه یا جمله، معادل عددی ابجد آن‌ها نوشته شود و یا بالعکس آن نیز امکان‌پذیر است.
۳. موسیقی: از حروف ابجد در موسیقی پس از اسلام، در ثبت اصوات و دساتین استفاده شده است. به عنوان مثال نغمه‌های دستگاه شور با حروف ابجد عبارت بودند از: «یح‌یه یب‌ی ح. ه. ج. ا» و فاصله‌ها و ابعاد آن‌ها: «ط ط. ج ج ط. ج ج» که در موسیقی امروز به ترتیب نت‌های سل، لاکرن، سی بمل، دو، ر، می‌بمل، فا و سل را تشکیل می‌دهند.
۴. تاریخ: از حروف ابجد می‌توان برای به خاطر سپاری اعداد مهم یا تاریخ‌های مهم استفاده کرد. مثلاً می‌توان اعداد و حروف معادل آن‌ها را مانند یک واژه یا شعر به خاطر سپرد. مثلاً کلمه عدل مظفر با حساب جمل، ۱۳۲۴ می‌شود. این عدد همان سالی است که مظفرالدین شاه، مشروطیت را امضاء نمود.
۵. علوم غریبه: مردم در گذشته اعتقاد داشتند که اعداد روح حروف هستند. به عنوان نمونه میان کلماتی که اعداد یکسانی داشتند ارتباط خاصیی وجود دارد. بخشی از علوم غریبه بر مبنای رابطه حروف و اعداد و توانایی ترکیب روح کلمات با هم استوار شده است.
۶. عرفان: علم حروف در عرفان اسلامی اهمیت بسیاری داشته است و آثاری نیز در باب آن به جا مانده است مانند رساله \"الدر المکنون فی علم الحروف\"، و رساله \"مفتاح الاسرار در علم جفر و حروف\" از محی الدین عربی.
۷. اسطرلاب: با توجه به درآمیختگی علم حروف و اعداد ابجد در زمان‌های قدیم بسیاری از تقویم و طلسم‌هایی که مصریان و بابلی‌ها درست می‌کردند، این حروف کاربرد فراوانی داشته است. در علم اسطرلاب نیز به همین منوال از حروف ابجد استفاده می‌شود.
طالع بینی با حروف ابجد
یکی از کاربرد‌های حروف ابجد طالع بینی شخص است. برای این منظور باید مراحل زیر را انجام دهید:
نام شخص را به ابجد کبیر تبدیل کنید.
نام مادرش را با ابجد کبیر محاسبه کنید.
عدد نام خود فرد و عدد نام مادرش را با هم جمع نمائید.
نتیجه را به عدد ۱۲ تقسیم نمائید.
باقیمانده عدد برج طالع آن شخص است که با توجه به آن عدد طالع بینی او انجام می‌شود.
اعداد برج‌های طالع عبارتند از:
۱: حمل، ۲: ثور، ۳: جوزا، ۴: سرطان، ۵: اسد، ۶: سنبله، ۷: میزان، ۸: عقرب، ۹: قوس، ۱۰: جدی، ۱۱: دلو، ۱۲: حوت.
طالع بینی ازدواج با حروف ابجد
در محاسبه حروف ابجد برای طالع بینی ازدواج به شکل زیر عمل می‌شود:
ابجد نام و نام مادر خانم را به دست‌آورید.
نام و نام مادر آقا را به عدد ابجد تبدیل کنید.
اعداد بدست آمده را با یکدیگر جمع کنید.
نتیجه را بر عدد ۵ تقسیم نمائید.
اگر باقیمانده ۲ یا ۴ باشد ستاره آنان جفت نیست.
اگر باقیمانده ۱، ۳ یا ۵ شود، ستاره دو نفر جفت بوده و به هم می‌رسند.
اگر باقیمانده صفر شود نشان دهنده این است که یکی از اعضای خانواده طرفین با این وصلت موافق نیست.
منبع: نمناک
انتهای پیام/ک
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
