مصاحبه تفصیلی "تیتر1" بمناسبت روز صنایع دستی با معاون صنایع دستی البرز
گلیم طالقان و رودوزی ساوجبلاغ صنایع اصیل البرز هستند/من به سازمان صنایع دستی انتقاد دارم!/برخی مسئولیت ها در صنایع دستی تخصصی نیست
استان البرز به دلیل حضور اقوام مختلف در زمینه صنایع دستی دارای ویژگی های خاصی است که با استان هایی مانند اصفهان قابلیت رقابت دارد به مناسبت روز صنایع دستی با مهندس سعید امینی معاونت صنایع دستی استان البرز نشستی صمیمانه در تحریریه تیتریک داشتیم که مشروح این گفتگو را در ادامه میخوانید.
به گزارش "تیتریک": استان البرز به دلیل حضور اقوام مختلف در زمینه صنایع دستی دارای ویژگی های خاصی است که با استان هایی مانند اصفهان قابلیت رقابت دارد به مناسبت روز صنایع دستی با مهندس سعید امینی معاونت صنایع دستی استان البرز نشستی صمیمانه در تحریریه تیتریک داشتیم که مشروح این گفتگو را در ادامه میخوانید.
*وضعیت صنایع دستی استان در چه جایگاهی است؟
ابتدا تعریفی از صنایع دستی داشته باشیم؛ صنایع دستی یک هنر صنعت است، حتما تولید کننده باید ذوق و سلیقه ای داشته باشد تا به صنایع دستی اشتغال پیدا کند.
صنایع دستی علت دیده نشدنش مسئله ای است که باید شخصی که وارد این حوزه کاری می شود به کار خود علاقه داشته باشد در غیر اینصورت موفقیت در این امر حاصل نمی شود؛ بخاطر این موضوع ما هنر را در صنایع دستی مقدم می دانیم.
صنایع دستی اصیل استان البرز رودوزی ساوجبلاغ و گلیم طالقان است/سرامیست های هنری کشور در البرز هستند
در استان البرز چیزی حدود 315 رشته صنایع دستی ثبت شده در 14 گروه اصلی داریم و برا اساس متریال گروه ها دسته بندی می شوند مانند چرم ،سفال، نگار گری، بافته های داری و از این قبیل هنرهای دستی.
در استان البرز بخاطر شکل و قدمت استان ما بیشترین رشته را که مالک آن هستیم و از بقیه هنرها قدمت بیشتر دارد، گروه رو دوزی و گلیم در روستاهای ساوجبلاغ نظرآبادمی باشد.
به نوع مکان و موقعیت کرج مهاجرینی که از غرب کشور آمدند مانند اقوام لر در گروه های چوب حضور فعال دارند بعد از گروه صنایع دستی چوب منبت و معرق بیشتر ین پراکندی را البرز دارد و قدمت حدود 70 و80 ساله دارد که در حال بومی شدن هستند.
گروه سنگ نیز زیاد داریم صنایع دستی فلزی و گروه سفال و سرامیک که در منطقه گلستانک مهرشهر بهترین سرامیست های هنری کشور در آنجا قرار دارند و به نوعی صنعت سرامیک دستی در کشور در استان البرز حضور فعال دارد.
در صنعت برای اشتغال یک نفر 2میلیارد تومان هزینه می شود/ هزینه اشتغال در صنایع دستی 1 میلیون تومان
* صنایع دستی در حوزه اقتصادی چه باید بکند که باعث ایجاد اشتغال شود.
بیشترین اشتغال زایی می تواند در صنایع دستی شکل بگیرد. بعد از بررسی که از افتتاح و شروع به کار برخی پروژه ها به نتیجه رسیدیم پروژه های صنعتی میزان سرمایه گذاری و اشتغال ایجاد شده به ازای ایجاد هر شغل هر نفر 1.5تا 2 میلیاد تومان هزینه می شود اما در بخش صنایع دستی برای اشتغال زایی یک نفر با میلغ 30 میلیون تومان می توان شغل ایجاد کرد.
صنایع دستی 70 برابر از صنعت می تواند اشتغال زایی کند، برخی صنایع دستی هم 1 میلیون تومان هم سرمایه نمی خواهد! مشکلی که وجود دارد بخش بازار و تجارت است.
هنر اولین کالایی است که از سبد مردم حذف می شود/ دغدغه اشتغال داریم
صنایع دستی نیاز ثانویه یا ثالثه مردم نیست ! مردم هر زمان از همه جهات تامین شوند تازه چشمشان باز می شود به سمت هنر و صنایع دستی، حال اگر پول اضافه داشته باشند در این زمینه صرف می کنند در حالی که وقتی به مشکلی بر می خورند اولین چیزی که از سبد آنها حذف می شود صنایع دستی و هنر است. مثل سینما تئاتر وصنایع دستی ...
در صنایع دستی اشتغالزایی برای من در این سالها دغدغه بوده و من به عنوان یک کارشناس این موضوع را درک کرده ام؛ صنایع دستی ارتباط مستقیم با گردشگری دارد، اصفهان مهد صنایع دستی شده بخاطر گردشگری و جاذبه هایی که وجود دارد به این عنوان شناخته می شود.
بیش از 80درصد خرید صنایع دستی برای چشم روشنی و هدیه دادن است و فقط 20 درصد مردم برای خودشان صنایع دستی تهیه می کنند و این از ارزیابی های است که به دست ما آمده است.
برای تولید، بازار آن ایجاد شود هنرمند نیازی به حمایت دیگری ندارد
فرق صنایع دستی و دیگر لوازم صنایع دستی جاذبه و زیبایی مد نظر است ، بحث تولید و اشتغال زمانی مفهوم پیدا می کند که تولید ایجاد شود ولی بازاریی برای فروش نداشته باشد محکوم به فنا است.
به نظر ما اگر مقام معظم رهبری امسال را "تجارت و اشتغال " یا بازایابی و اشتغال" نامگذاری می کردند بهتر بود چون مشکل "بازار" گریبان گیر صنعت گران و صنایع دستی است. اگر تولید کننده اطمینان پیدا کند که بازاری برای فروش محصولاتشان وجود دارد قطعاً نیازی به هیچ حمایتی نخواهند داشت.
موضع اقتصادی برجام در حال حرکت است اما مشهود نیست!/صنایع دستی باید کاربردی شود
*شما مسئول دغدغه مند هستید و مشکل بازار سالهاست مطرح است و چه کسی باید مشکل بازار را حل کنند؟ چه خلاء هایی وجود دارد و دولت چه امکانی را باید ایجاد کند.
یک مسئله موضوع تجارت خارجی است که البته در این یکی دوسال گذشته در موضوع برجام در موضع اقتصادی آن در حال حرکت است اما نه آنچنان که باید خیلی مشهود باشد، همین بحث گردشگرهای خارجی میزان کردشکران در حال افزایش است؛ یکی از متولیان این امر ما هم هستیم یکی از این روش ها برگزاری نمایشگاه هاست.
در این نمایشگاه ها بین تولید کنندگان تبادل اطلاعات می شود و یکی دیکر از مواردی که باعث رونق می شود باید صنایع دستی کاربردی شود. در گذشته صنعت اینچنین رشد نکرده بود مردم از صنایع دستی به عنوان وسایل روزمره استفاده می کردند مانند کوزه به عنوان وسیله ای برای خنک نگه داشتن آب استفاده می شد، ظروف های چوبی و مسی استفاده می شد اما بعد از انقلاب، کشور به سمت تکنولوژی پیش رفت و صنایع دستی نیز به سمت تزئینات حرکت کرد اما سازمان با هدف اینکه باید صنایع دستی کاربردی شود در حال حرکت است.
بطور مثال با استفاده از چرم جلد گوشی موبایل تولید می شود. و این اتفاقی است که باید صنایع دستی را کاربردی کنیم .
بازاریابی در کشور ای خارجی است باید بر روی صادرات هم کار صورت بگیرد اما هنوز صنعت گر ما بازار داخلی را اشباء نکرده است و ما می گویم باید اول صنعت گر داخلی را با مردم آشتی بدهیم و بازار داخل را رونق بدهیم و بعد از اضافه ظرفیت تولید شده برای صادرات اختصاص دهیم؛اتاق بازرگانی و دیگر نهاد ها باید روی این مسئله کار کنند .
من به سازمان صنایع دستی انتقاد دارم!
یکی از انتقادهایی که من به سازمان خودمان دارم ، سازمان حمایت ها رو طوری برنامه ریزی کرده که میخواهد از تولید کننده حمایت کند یعنی انتظار دارد بسته بندی را خود هنرمند انجام بدهد ، بازار یابی خارجی را هم هنرمند انجام بدهد صادرات را هم تولید کننده انجام بدهد در حالی که تمامی این موضوعات بحث های تخصصی است که باید راهکار برای آنها دیده شود .
ما باید از تولید کننده حمایت کنیم تولید را انجام بدهد و ما بازار را برای او پیدا کنیم و باید کسی که متخصص بسته بندی است را ما از او حمایت کنیم و در ازای آن و میزان حمایتی که انجام می دهیم او به تولید کننده ما مشاوره تخصصی بدهد و از او حمایت کند.
متاسفانه ما تمامی حمایت هایمان را یکجا متمرکز کردیم بر روی تولید کنند و قابلیت جذب حمایت نداریم ما اگر بخواهیم یک تحصیلاتی به یک کارگاه تولیدی بدهیم این است که آن کارگاه را شناسایی کرده و مجوزی صادر می کنیم و به صندوقهای حمایتی معرفی می کنیم، اگر به یک تولید کننده بسته بندی که کار صنعتی است این را معرفی کنم برای حمایتها نمی توانم مجوزی برای او صادر کنم بنابر این از جانب من صنایع بسته بندی نمی تواند مورد حمایت واقع شود و باید از بخش صنعت مجوز بگیرد این ارتباطات میان بخشی وجود ندارد تا بتوانیم حلقه های مفقوده چرخه تولید و فروش را متصل کنیم .
مسئولیت ها در صنایع دستی تخصصی نیست، سیاسی است!
*چه کسی پاسخگوی این عدم هماهنگی ایجاد چرخه حمایتی است؟
سیاست گذاران باید این موضوع را پیگیری کنند ما پیشنهادات را دادیم ،بنده 27 سال در صنایع دستی بوده ام و پیشنهادات را به کرار داده ایم اما بدلایل شاید سیاسی و جابجایی های مسئولین این امر محقق نشده است.
مسئولیت ها در صنایع دستی تخصصی نیست دیدگاه ها و مدیران سیاسی هستند و متاسفانه خروجی مناسبی نداشتیم سالهاست می گویم ارتباط صنایع دستی با دانشگاه که هنوز محقق نشده و قابلیت اقتصادی شدن را ندارد.
تعصبات را باید کنار بگذاریم و به روز باشیم
صنایع دستی ریشه در اصالت و فرهنگهای قدیمی دارد یکی از تعصباتی که در سازمان ما وجود دارد و ما باید این تعصبات را کنار بگذاریم و بر اساس نیاز روز تولید کنیم این است که ما در طرح هایی که اجرا میکنیم حتماً باید طرح های ایرانی اسلامی باشد ، بطور مثال اگر بخواهیم سفارشی از خارج از کشور در زمینه حاکی روی چرم،گلیم، فرش، معرق و دیگر صنایع دستی داشته باشیم ، باید مطابق طرح و سلیقه آن کشور یا سفارش دهنده تولید کنیم .
مثالی که بنده همیشه میزنم این است که از قدیمی ترین طرح های ما نقوش و طرح های هخامنشی است و در دوران اسلامی یکی سری موارد وطرح های اسلامی مطرح می شود به طور مثال من نمی توانم یک تابلوی معرق آیات قرآنی را در خارج از کشور به فروش برسانم با همان مواد اولیه و تکنیک معرق باید سلیقه خارجی را بدست بیاوریم شاید آن تصویر برج ایفل را بخواهد که من با معرق و هنر ایرانی آن را تولید کنم و به سفارش این کار صورت بگیرد یا بطور مثال من مشاهیر کشور خودم را به صورت نگارگری بکشم اما آن سلیقه اش چیز دیگر است و مشاهیر خودش را می خواهد .
کارگاهی اگر با هنر خود در صنایع دستی به روز باشد ما حمایت نمی کنیم!!
اینجا دست ما بسته می شود اینجایی که میخواهیم از تولید کننده حمایت کنیم اگر به یک کارگاه مراجعه کنیم و مشاهده شود که تولید کننده من تیراژ دارد تابلوی معرق برج ایفل را تولید میکند می گویم طرح شما اصیل سنتی نیست و ما به شما مجوز نمی دهیم . این غلط است ما باید تفکرمان را باز کنیم اگر میخواهیم در بازار خارجی نیز سهمی داشته باشیم باید بدانیم میخواهیم از هنرمند حمایت کنیم یا از تولید کننده؟ بخش هنر را باید ببینیم یا بخش اقتصادش را ما هنوز در سیستم سازمان خودمان به این نتیجه نرسیدم که چه کاره هستیم!
باید صنایع دستی به دوبخش هنر و صنعت تفکیک شود
بارها پیشنهاد دادم که در سازمان، صنایع دستی را باید دو بخش کنیم هنر و صنعت. در زمینه هنر، به طور مثال یک نفر استاد فرشچیان دارم که یک تابلوی او یک میلیارد قیمت دارد باید در بخش صنعت هم ورود کنیم بگیم بحث نگارگری این کارگاه تولید می کند اما امضای فرشچیان نیست، اما کار حرفه ای انجام می دهد و باید حمایت شود لذا هنر را در جای خودش حمایت کنیم اقتصاد و صنعت را در جای خودش حمایت کنیم.
این دوگانگی و اتفاق و تعصباتی که بیان شد در سازمان ما پیش نیامده است. ما خودمان این کار را در حال انجام دادم هستیم تا در این موضوع به نتیجه ای برسیم.
*بودجه سازمان شما چه مقدار است؟
بودجه ما عنوان عمرانی است که در زمینه آموزش هزینه می شود از معدود دستگاه هایی هستیم که بودجه عمرانی ما ماهیت جاری است، در قالب آموزش و نمایشگاه ها هزینه می شود. سال 1395 بودجه عمرانی مجموعاً اعتبار استانی ما 80میلیون تومان بوده و اعتبارات ملی در خصوص پروژه های ترویجی هم وجود دارد که دیر به ما ابلاغ می شود و شرایط خاصی دارد .
به طور مثال برای سال 95 در مجموع اعتبارات ملی نیز 90 میلیون تومان بود که در رابطه با درجه بندی کارگاه ها،حضور هنرمندان در نمایشگاه های خارجی ، احیای گلیم طالقان و ترویج عکاسی از صنایع دستی هزینه شد.پ
2میلیارد به ما بودجه بدهند نمی توانیم اشتغال ایجاد کنیم
اگر به ما 2میلیارد هم بدهند نمی توانیم زمینه اشتغال ایجاد کنیم بدلیل اینکه بودجه را در یک محدوده خاصی تعریف میکنند و باید در آن زمینه هزینه شود و دست ما در خصوص بودجه باز نیست تا بتوانیم اشتغال زایی داشته باشیم. بطور مثال ما علاقه داریم نمایشگاه های متعدد و وسیع برگزار کنیم اما این اجازه را نداریم باید زمینه ها ایجاد شود.
*شما با امکانات خودتان و ظرفیت استان چه اقداماتی کرده اید؟
ما از ظرفیتهای فرهنگسراها استفاده کردیم بطور مثال فرهنگسرای کوثر کرج در زمینه های آموزش صنایع دستی فعال است ، تفاهم نامه ای هم با سازمان فنی و حرفه ای امضاء کردیم کسانی که آموزش دیدند و قصد تولید دارند ما حمایت میکنیم و بخشی هم ما برای آموزش به فنی و حرفه ای معرفی میکنیم. که این امر باعث اشتغال شود . ما در حال برنامه ریزی استانی هستیم تا این موضوع اجرایی شود.
*بسته حمایتی شما برای اشتغال زایی چیست؟
فرضاً اگر شما شغل را برای تولید انتخاب کردید، اگر خودتان تنهایی و در منزل یا فضای محدودی بدون کارگر اقدام کرده اید بعد از ارزیابی و بازدید ها به نتیجه رسیدیم که شما تولید کننده هستید برای شما پروانه انفرادی صادر می شود یا اگر کارگاه داشتید و یک نفر کارگر داشتید و محیط کارگاهی و خارج از خانه بود پروانه تولید کارگاهی صادر میکنیم و اگر کارمند بودید و تولید صنایع دستی شغل دوم شما بود برای شما کارت شناسایی صادر می شود. کارت شناسایی مزایا پروانه مثل بیمه معرفی برای وام ندارد.
مزایای پروانه های انفرادی بیمه 7 درصد و وام کم بهره و معرفی به نمایشگاه ها و تخفیف است و تعرفه پروانه کارگاهی طبق قانون 142مالیات از پرداخت مالیات معاف می باشند.
*سخن آخر اگر دارید بفرمایید.
ویژگی استان البرز در خصوص حضور هنرمندان در نمایشگاه های خارجی است، سال گذشته 20 نفر از از کل کشور در این نمایشگاه ها حضور داشتند و 7 نفر ازآنها از هنرمندان البرزی بودند.یکی از پتانسیلهای خوب این استان است که با استان اصفهان رقابت می کنیم .
صنایع دستی شیراز البرز نشان جهانی یونسکو دریافت کرد/ البرز با کل کشور رقابت می کند
یکی از اقدامات مهم صنایع دستی اعطای نشان ملی صنایع دستی و مهر اصالت یونسکو که ما آثار هنرمندان داخلی را بررسی میکنیم و بر اساس آیتم های مختلف نشان ملی را از صنایع دستی کسب میکنند و هر 2 سال یکبار انجام می شود که امسال سال برگزاری آن است، بعد یک سال در میان هم برای دریافت نشان یونسکو به خارج از کشور ارسال می شود، سال 2016 در کویت برگزار شد.
این موضوع مهمی است که در سال 2016 در کل کشور حدود 2هزار نشان ملی به آثار صنایع دستی کل کشور داده شد که 36 اثر از استان البرز بود و از این 2 هزار اثر 12 اثر برای دریافت نشان یونسکو به کویت ارسال شد و از این 12 اثر 2 اثر برای استان البرز بود 7 اثر نشان یونسکو دریافت کردند که 1 اثر برای البرز بود این موضوع نشان از ظرفیت بالای استان البرز در رقابت با استانهایی که صنایع دستی مطرحی دارند، جای تامل دارد ، جالب این است که 2 اثری که برای دریافت نشان یونسکو ارسال شد یک اثر خاتم شیراز و قلم کار اصفهان بودند که در استان البرز کار می شود.
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده