معلولان، زیر قدم های بی مهری مسئولین زجر می کشند
معلول نيز داراي تواناييهايي بوده و يكي از مهمترين وظايف جوامع در اين
خصوص توجه ويژه به تواناييهاي آن به دور از ترحم و دلسوزيهاي بيمورد است.
معلول "توجه" همراه با برنامهريزي درست و به دور از احساسات را ميطلبد و
از جامعه ميخواهد با توجه به تفاوتهاي موجود و خصوصيات يك فرد متفاوت از
ديگران در مورد آنها قضاوت كرد.
جامعه و سازمانها بايد تمهيدات لازم در خصوص افزايش عزت نفس اين افراد را
از طريق ايجاد شغل مناسب، رسيدگي به مسايل اجتماعي و حقوقي، ازدواج ... را
فراهم كند.
اما امروزه هزاران معلولان در سراسر كشور و صدها نفر در اين استان با مشكلات عديدهاي مواجه هستند.
از آنجا که معلول به کسی گفته میشود که بر اثر نقص جسمی یا ذهنی، به
صورت مستمر دچار اختلال قابل توجهی در سلامت و کارایی عمومی باشد، ایجاد
شرایط ویژه برای رفاه حال آنان در محیط زندگی ضروری است.
این ضرورت بود که باعث تدوین قانون حمایت از معلولان شد و ایران جزء
کشورهای دارای قانون مدون حقوق معلولان است اما با این حال برخی از این
قوانین هنوز روی کاغذ مانده و به صورت کامل و رضایتبخش به خصوص در استانهای
کوچکتر اجرا نمی شوند که باید به طور جدی مورد توجه و اجرا قرار گیرد.
مناسب سازی محیط شهری، اختصاص سه درصد از مجوزهای استخدامی از قبیل رسمی و
پیمانی و کارگری به معلولان، استفاده از امکانات ورزشی، فرهنگی و وسایل
حمل و نقل دولتی به صورت نیم بها، پرداختن به موضوع معلولان و توانمندیهای
آنها در رسانه ملی، اختصاص ۱۰درصد مسکن استیجاری ارزان قیمت به معلولان و …
از جمله مواردی است که در قانون جامع حمایت از معلولان پیش بینی شده است.
عدم مناسب سازی محیط شهری اروميه برای معلولان
براساس ماده دو قانون جامع حمایت از معلولان، تمام وزاتخانه ها، سازمانها و
موسسات وشرکتهای دولتی و نهادهای عمومی وانقلابی موظفند در طراحی، تولید و
احداث ساختمانها واماکن عمومی ومعابر و وسائل خدماتی به نحوی عمل کنند که
امکان دسترسی و بهرمندی از آنها برای معلولان همچون افراد عادی فراهم شود.
با این حال افراد معلول در شهرستان اروميه با مشکلات بسیار زیادی از قبیل
ایاب و ذهاب و عدم مناسبسازی فضای شهری و برخی محیطهای اداری و به روز
نبودن تجهیزات توانبخشی مواجه هستند.
معلولان جسمي، حركتي، ذهني، شنوايي و نابينايي استان آذربایجان غربی نيز
همچون ديگر معلولان در زمينههاي مختلف اجتماعي و اقتصادي در چنبره مشكلات
گرفتارند.
بيكاري، تجرد، عدم همدلي اجتماعي، كمبود امكانات توانبخشي و نابساماني محيطهاي شهري براي رفت و آمد از جمله مشكلات اين افراد است.
يك نابيناي ارومیه ای ميگويد: هشت سال است كه براي يافتن كار به هر اداره و شركتي سر ميزند ولي تاكنون موفق نشده است.
استاندارد نبودن پلههاي برخي اماكن عمومي و پستي و بلندي كف كوچهها و
پهناي جويهاي آب كنار خيابانها و معابر از ديگر مشكلات نابينايان است.
يكي ديگر از اين نابينايان گفت: وضعيت نامناسب و ناهموار پيادهروها تاكنون چندين بار موجب سقوط و آسيب ديدگي وي شده است.
"زهرا- م" افزود: عدم تناسب پيادهروها و پهن بودن بساط فروشندگان ثابت و دورهگرد در مسير رفت و آمدها ايجاد مانع ميكنند.
يكي از ناشنوايان ارومیه ای نيز گفت: برغم توانايي جسمي و فراگيري
حرفههايي همچون خياطي و فرشبافي كارفرمايان خصوصي و دولتي از بكار گماري
آنان امتناع ميكنند.
"رضا ز" افزود: مردم تصور مناسبي از اخلال شنوايي آنان نداشته و به اشتباه
فكر ميكنند وي و ديگر معلولان ناشنوا از انجام هرگونه كار ناتوان هستند.
مشکلات معلولان
یکی
از مشکلات مهم معلولان بحث اشتغال است و از آنجا که اشتغال انسان ها رابطه
مستقیمی با کرامت آنها دارد و افراد بیکار کرامتشان مخدوش میشود و
معلولان هم به خاطر شرایطی که دارند با بی میلی کارفرمایان مواجهه میشوند،
در نتیجه مشکلاتی پیش خواهد آمد که در قانون حمایت از کودکان معلول در
کشور ما، برای این افراد تضمین برای کار در نظر گرفته شده است و این یکی از
مزیتهای قانون حمایت از معلولان است.
معلولان نباید در جامعه با محدودیت رو به رو شوند و باید احساس کنند که زندگیای مانند انسانهای عادی دارند.
اما متاسفانه هنوز در کشور ما برای فرد معلولی که حقوقش پایمال شده ، ساز
و کار حمایتی خاصی در نظر گرفته نشده است و فرد معلول در این زمینهها از
حمایت ویژه برخوردار نیست.
این در حالی است که در برخی از کشورها معلولان، زنان، کودکان و افراد
سالخورده از حمایتهای ویژهای مانند رفت و آمد به دادگاه و یا وکیل
دادگستری رایگان برخوردار هستند. طبق قانون، بهزیستی مسوول رسیدگی به وضعیت
این افراد است، اما متاسفانه اقدام موثری نمیکند و حمایتهای موجود هم
پاسخگوی نیازهای این افراد نیست.
اگر شما یکی از این افراد هستید و با مشکل مواجه شدهاید باید بدانید که
شیوه پیگیری مشکلات برای معلولان تفاوت خاصی با بقیه افراد ندارد و در
موارد مواجهه با بزه ، فرد معلول به دادگاهی ویژه مراجعه نمیکند.
جالب است بدانید که کنوانسیونی وجود دارد تحت عنوان " کنواسیون حمایت از
حقوق معلولان” که در آن برخی از حقوق ویژه افراد معلول مطرح شده است. در
سال 1358 هجری شمسی بنا به توصیهی سازمان یونسکو در ایران نیز مانند سایر
کشورها، کمیسیونی مرکب از نمایندگان دانشگاهها و سایر نهادهای مربوط،
برای گرامی داشت اعلامیه حقوق کودک و برگزاری سال جهانی کودک، تحت نظارت و
راهنمایی کمیسیون ملی یونسکو، تشکیل شد.
با توجه به این کنوانسیون، در کشور ما قانونی به نام قانون حمایت از
معلولان به تصویب رسیده است که در ماده 9 این قانون، بهزیستی مسوولیت
رسیدگی به کودکان معلول را عهدهدار است.
همچنین در ماده 16 این قانون مناسب سازی فضای شهری برای معلولان، فضاهای
عمومی و یا اماکن مناسب برای عبور و مرور معلولان و تحصیلات رایگان تا مقطع
آموزش عالی، معافیت یکی از اعضای خانواده آنها از خدمت سربازی، اختصاص 3
درصد از سهمیه استخدام در نهادها و دستگاه های دولتی، ایجاد صندوق حمایت از
اشتغال و حمایت در زمینه های درمانی و تامین مسکن، خدمات رفاهی و فروش
بلیطهای نیم بهای هواپیما و قطار و غیره، جزو موارد حمایتی خاص برای
معلولان است که در این قانون در نظر گرفته شده است.
آيا هيچگاه از خود پرسيدهايم توجه به اين افراد به چه معني است؟ يك فرد
معلول از جامعه چه انتظاري دارد؟ تاكنون چه اقداماتي در رفع مشكلات اين
افراد انجام شده؟ و آيا معلول مجموعهاي از ناتواناييها است؟ اما آنچه كه
بر همگان واضح است تفاوت انسانها با يكديگر است و اينكه همه انسانها مانند
يكديگر نيستند.
تمامی این ها،نشان از بی مهری برخی از مسئولین ،مخصوصا مسئولین سازمان بهزیستی استانی و کشوری می باشد!
به راستی آیا این ها مصداق بارز ظلم در حق این قشر آسیب پذیر نیست؟