دهه فجر را در کتاب تاریخ خوانده ام/ ثبت نام نسل های جدید در پایگاه فرهنگ انقلاب انجام شده است؟!
تحول اقتضا دارد که نسل جدید در منش، خصلت و بینش، تابلوی نسل قبل نباشد؛ به خصوص با توجه به اینکه سرعت تحولات در تمامی عرصه های زندگی بشری، شتاب فزاینده و رو به تزایدی یافته است؛ از این رو تفاوت نسل ها بیشتر از گذشته، احساس می شود و حالت مخاطره آمیز این وضعیت، شکاف و گسست نسلی است که به معنای دور شدن تدریجی دو یا سه نسل پیاپی از یک دیگر، از حیث جغرافیایی، عاطفی، فکری، و ارزشی است و وضعیت جدیدی را ایجاد می کند که اصطلاحا گسست نسل ها نامیده می شود.
در این وضعیت، غالباً نوجوانان و جوانان می کوشند، تا آخرین پیوندهای وابستگی خود را از والدین یا نسل بالغ بگسلند و اغلب در این راه، به گردن کشی و طغیانگری می پردازند.
او از امام خمینی(ره) این را میداند که دست متجاوزان خارجی را از ظلم به مردم ایران کوتاه کرد و باعث شد تا آنها بدون ترس و ذلت زندگی کنند.
ریحانه تمام این مطالب را از کتابهای درسی اش یادگرفته است.
مریم نیز انقلاب اسلامی را تنها در روزهای دهه فجر میفهمد و می بیند، او میداند که بیشتر از 37 سال پیش شاهی در این کشور زندگی میکرده است که منابع کشور و اختیارات آن را به بیگانگان میداده است و فساد اخلاقی مردم را به حدی دچار نفرت میکند که با رهبری های امام خمینی به پا میخیزند و انقلاب اسلامی شکل میگیرد.
او هم تمام اینها را در کتابهای درسی خود یادگرفته و بیشتر این چیز دیگری نمیداند.
ولی زهرا داستانهای انقلاب را از پدرش شنیده است، او میداند روزگاری مردم خیلی باهم متحد شدند، دست به دست هم دادند تا توانستند انقلاب اسلامی را شکل دهند، او داستانهای جالبی از شعارنویسی و تظاهرات ها از پدرش شنیده است، او میداند خیلی ها هم شهید شدند و آن اتحاد و مبارزه است که به دهه فجر معنی میدهد.
زهرا معنی شادی ها و سخنرانی هایی که اینروزها میشنود را به خوبی میداند.
مرضیه هم دختر دیگری از دانش آموزان یک مدرسه است که پدربزرگ مهربانی دارد و او علت وقوع انقلاب اسلامی را برای نوه خود به خوبی توضیح داده است.
او میداند که حجاب زنان در انقلاب اسلامی ارزش زیادی به آنان داده است و در زمان طاغوت زن ارزش های خود را گم کرده بود و ایران هم امروز با تکیه بر انقلاب اسلامی است که توانسته پیروز و سربلند باشد.
این دختر کوچک هم هنوز چیزی درباره چگونگی وقوع انقلاب و اهداف آن چیزی نخوانده است و زیاد هم برایش توضیحی داده نشده است و تنها جشن و شادی دهه فجر را میبیند و دوست دارد.
سارا میخواهد امروز که به خانه رفت از پدر و مادرش درباره انقلاب بپرسد و علت جشنهای دهه فجر را متوجه شود.
بعد از این گفتگو با کودکان نسل حاضر متوجه میشویم که کتابهای درسی در بازگو کردن ماهیت انقلاب اسلامی به پای بازگویی ها و داستانسرای های شیرین افراد خانواده نمیرسد و نهادینه کردن فرهنگ انقلاب در نسل چهارم و پنجم باید از خانواده شروع شود تا تک تک افراد جامعه از کودکی با این مقوله آشنا شوند و به نوعی با ثبت نام در پایگاه فرهنگی انقلاب اسلامی از طریق نهاد خانواده، شاهد شکاف افکار نسلهای قدیم و جدید نباشیم.
انقلاب اسلامی از آغاز شکل گیری تاکنون، با چهار نسل مواجه بوده است، نسل اول،کسانی هستند که در سال 1342 جوان بودند و بخشی از عمر خود را در مبارزه با استبداد رژیم منفور سابق گذراندند و به همراه امام (ره) موجب به وجود آمدن انقلاب اسلامی شدند و جمهوری اسلامی را تشکیل دادند. این نسل را می توان فداکارترین مجموعه وفادار به آرمان های انقلاب نام نهاد که در دشوارترین روزهای انقلاب، مدیریت جامعه را به عهده گرفت و به رغم چالش ها و توطئه های گوناگون، موفق شد که انقلاب را از مسیر انحراف نجات دهد.
نسل دوم نیز که پرورده نسل اول است، کسانی هستند که موتور حرکت انقلاب اسلامی بودند و جنگ تحمیلی را اداره کردند و با کمترین امکانات، توانستند بر ارتش مزدور صدام پیروز شوند و حماسه های جاودانه ای از خود به یادکار بگذارند و در واقع نسل انقلاب و جنگ نام دارند. این افراد کسانی هستند که تجربه پیروزی انقلاب 1357 را دارند و با تجربه جنگ وارد میدان سازندگی شدند و در ارائه طرح های کلان عمرانی که کشور پس از جنگ به آن نیاز داشت، ساختار مدیریتی نظام را به عهده گرفتند و در حال حاضر، بیشتر مسئولان و مدیران جامعه از این نسل هستند.
و بعد از نسل سوم که فرزندان نسل دوم هستند و تجربه پیش از انقلاب، انقلاب و جنگ را ندارند، نسل چهارم می آید و اینها فرزندان نسل سوم هستند، اینها نسلی هستند که در واقع در آینده به نسل تبدیل خواهند شد و در حال حاضر کودک هستند و تقریباً ده سال دیگر، در عرصه جامعه ظاهر خواهند شد.
بخش دیگری از این فاصله، نه تنها طبیعی که مطلوب است و نشانه تحول خواهی، نوگرایی و سرزندگی نسل جوان است، چنان که از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که فرزندان خود را نه برای امروز، بلکه برای بیست سال آینده تربیت کنید؛ یعنی در واقع بیست سال بعد، مانند امروز نخواهد بود و فضای معنایی بیست سال بعد نیز با فضای معنایی امروز تفاوت خواهد داشت.
بنابراین، دگرگونی در نسل های بعدی تا اندازه زیادی طبیعی خواهد بود؛ اما اگر شکاف نسل ها را به معنی انقطاع و انقلاب نسل ها بدانیم، یعنی اینکه پدیده نسل ها، ممکن است از مسیر سیلان عادی خود خارج شود و در شرایط خاص، دچار دگردیسی ناگهانی شود و این دگردیسی به گونه ای باشد که بتوان از کلمه انقلاب در نسل ها استفاده کرد که در آن تمام مفاهیم، گزاره ها، سلیقه ها و غیره به طور ناگهانی تغییر می یابند، در آن صورت به قطع می توانیم ادعا کنیم که این امر، یک واقعیت نیست، بلکه یک توهم بیش نخواهد بود، چرا که انقلاب در نسل ها زمانی است که هنجارها و ارزش های قدیمی از بین بروند و ارزش های جدید هم وجود نداشته باشد. آنگاه جامعه دچار انقلاب می شود. این امر در جمهوری اسلامی قابل تصور نیست و نخواهد بود. مقام معظم رهبری در تبیین رابطه نسل سوم با انقلاب اسلامی می فرمایند:
«یکی از حرف هایی که امروز، محور جنگ روانی دشمن است ـ که لازم است آن را بگویم ـ این است که می گویند نسل سوم انقلاب، از ایده های انقلاب جدا شده است! بعد به دنبالش یک فلسفه هم می گذارند؛ مثل همه فلسفه های قلابی و دروغین و جعلی که فقط برای توجیه یک حرف دروغ و غلط درست می کنند، تا کسی جرأت نکند بگوید، این حرف غلط است.
چیزی که امروز مهم است، وظیفه ای است که بر عهده دو نسل اول انقلاب این است که خود در نظر و عمل انقلاب باقی بمانند و ارزش های انقلاب را در وجود خود و در زندگانی و رفتار خود، بر پایه همان شعارهای اصیل انقلاب حفظ کنند تا نسل سوم انقلاب را در وجود نسل انقلاب کننده، به صورت عینی و واقعی دیده و آن را الگوی خود قرار دهد. چنان که استاد مطهری می فرماید: «اگر نسل سوم ما بین گفتار و کردار رهبران دینی تضادی ببیند، نمی تواند به اندیشه و فکر آنان اعتماد کند و از آنان پیروی نماید.
پس باید برای هدایت و رهبری نسل سوم، گام های نظری و عملی برداریم تا بتوانیم نسل سوم را با مسائل دینی و آرمانها و اهداف انقلابی که امروز در جهان نمونه است و الگویی برای آزادیخواهان است آشنا سازیم.