ساخت بیوکامپوزیت چوب پلاستیک از ضایعات ماهی در کشور

گروه علمی «تیتریک»،علی کاظمی تبریزی، دانشجوی دکتری صنایع چوب و کاغذ واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و محقق طرح با بیان اینکه مواد مرکب چوب پلاستیک (WPC) به عنوان گروه جدیدی از مواد در بسیاری از کشورهای پیشرفته در حال تولید و گسترش هستند، گفت: این مواد کاربردهای فراوان و قابلیت جایگزینی با چوب و پلاستیک را دارند.

وی افزود: میانگین تولید مواد مرکب چوب پلاستیک با احتساب رشد 14 درصدی در سال به 270 هزار تن در اروپا و 1.7 میلیون تن در امریکا در سال 2010 رسیده است و این مواد کاربردهایی در ساخت کف پوش، دیوارپوش و صنایع خودروسازی، کشتی سازی و هواپیماسازی دارند.

کاظمی با اشاره به مصرف روزافزون این محصول جدید و موج توجهات به مسائل زیست محیطی در صنعت و فعالیت‌های تحقیقاتی برای تولید موادی که اثرات تخریبی کمتری برای محیط زیست داشته باشند، تصریح کرد: محققان و صنعتگران با توجه به پلیمرهایی نظیر پلی پروپیلن و پلی اتیلن با تخریب پذیری بسیار پایین که به طور معمول در ساخت این محصول به طور صنعتی استفاده می‌شوند، به دنبال راهکاری در مورد این اثر زیست محیطی هستند.

عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان دانشگاه آزاد واحد کرج ادامه داد: محصول چوب پلاستیک به علت وجود الیاف طبیعی از تخریب پذیری بهتری نسبت به محصولات بدون الیاف طبیعی برخوردار است؛ ولی در هر صورت تخریب پذیری و بازگشت به طبیعت آنها قابل مقایسه با چوب ماسیو نیست.

کاظمی بازگشت به طبیعت این محصول را در کنار مقاومت‌های مکانیکی پایین‌تر آن نسبت به چوب ماسیو از عوامل محدودکننده در برابر جایگزینی روزافزون این محصول به جای محصولات چوبی دانست و اظهار کرد: محققان در تلاش برای یافتن جایگزین‌هایی طبیعی هستند که بدون کاهش در مقاومت‌ها و همچنین بیشتر نکردن الیاف چوبی (که خود معضلی بزرگ در صنعت است) بتوانند بازگشت به طبیعت این محصولات را افزایش دهند.

وی با اشاره به مشکلات ناشی از هزینه ‌های بالای استفاده کامل از پلیمرهای تخریب پذیر مانند پلی لاکتیک اسید و گیتوسال‌ها، گفت: در این راستا، مطالعه بر روی امکان استفاده از ضایعات پودر ماهی به عنوان قسمتی از پر کننده آغاز شد و در این اختراع، اثر مقدار ماده افزودنی ضایعات پودر ماهی، نوع ماده زمینه و مقدار ماده جفت کننده (MAPE) بر ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی چند سازه‌های چوب پلاستیک مورد بررسی قرار گرفت.

کاظمی با بیان اینکه بر اساس نتایج بررسی‌ها، افزایش ضایعات پودر ماهی تا 10 درصد موجب افزایش میزان مقاومت خمشی و کاهش ناچیز مقاومت‌ها می‌شود، افزود: با افزایش چهار درصدی میزان جفت کننده، مقاومت‌ها افزایش و میزان مقاومت به ضربه نمونه‌ها به طور معنی داری کاهش یافته است.

وی مهمترین آزمون این مطالعه را بررسی اثر پودر ماهی بر میزان تخریب پذیری چند سازه چوب پلاستیک دانست و اظهار کرد: بر اساس نتایج حاصله، افزایش میزان پودر ماهی و کاهش میزان عامل جفت کننده، منجر به بیشترین مقدار تخریب پذیری در شرایط تدفین در خاک می‌شود.

کاظمی تبریزی با اشاره به در دسترس بودن ضایعات واحدهای تولید روغن ماهی که در حال حاضر به عنوان خوراک دام و طیور استفاده می شوند خاطرنشان کرد: پروسه تولید چوب پلاستیک با استفاده از ضایعات ماهی تفاوت چندانی با پروسه تولید بیوکامپوزیت چوب پلاستیک معمولی نداشته و با استفاده از یک گلندر ساده قابل انجام است.

وی در پایان از همکاری دکتر امیر نوربخش، عضو هیات علمی سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، دکتر سید محمد جواد سپیده دم، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، دکتر حبیب الله خادمی اسلام، عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد و مهندس سفیدروح، دانشجوی دکتری صنایع چوب و کاغذ دانشگاه گرگان در اجرای طرح تولید بیوکامپوزیت چوب پلاستیک از ضایعات ماهی قدردانی کرد.