کلاه گشادی که آلمانی ها بر سر خودروسازان ایرانی گذاشتند

وی گفته است: یک قرارداد 5 ساله نیز برای تولید خودروهای سواری بنز به زودی امضا خواهد شد،به‌ طوری‌که شرکت ستاره ایران که واردکننده بنز بوده و شرکت تاپ‌خودرو که تولیدکننده سواری بوده است به زودی کار عرضه و تولید خودروهای بنز در ایران را آغاز خواهد کرد. به گفته وی شرکت بنز آمادگی خود را برای خرید 50 درصد از سهام شرکت ستاره ایران اعلام کرده‌ است.

با رمز گشایی از سخنان مدیر عامل ایران خودرو می توان به نکات بسیاری پی برد: شرکت تولیدی خدماتی ستاره ایران (سهامی خاص) که پیش از انقلاب معروف به شرکت مریخ بود بر اساس اطلاعات مالی منتشر شده از سوی سازمان بورس با زیان انباشته 8 میلیارد و 716 میلیون تومانی مواجه است. این در حالی است که سرمایه اسمی این شرکت تنها یک میلیون تومان است و این یعنی مواجهه این شرکت با زیان 817 هزار درصدی نسبت سرمایه پایه.

ستاره ایران؛ شرکتی که هیچ چیز ندارد الا یک برگه نمایندگی تاریخ گذشته

بنابر اطلاعات دریافتی شرکت ستاره ایران هیچ دارایی ثابت و غیر جاری نبوده و با بدهی 30 میلیارد تومانی مواجه است. حالا چگونه می شود شرکتی با چنین وضعیت برای آلمان هایی که یک بار این شرکت را به ایران خودرو فروخته اند دوباره جذاب شود و هوای سهامداری در گروه ایران‌خودرو را در سر بپرورند. در این میان پرسشی که مطرح می شود این است که شرکت ستاره ایران چگونه با واردات خودروی خارجی که از ارزش افزوده بالایی برای وارد کننده برخوردار است با زیان مواجه شده و بدهکار شده است؟

شواهد نشان می‌دهد در بحبوحه سال های 88 تا 91 شرکت تاپ خودرو متعلق به شرکت ایران خودرو تعداد 475 خودروی سواری بنز مدل E به سفارش نیروی انتظامی بصورت CKD (قطعات متصله) تولید کرد که نسبت به مبلغ کل قرارداد با بدهی 28 میلیارد تومانی به شرکت بنز مواجه شد.

از سوی دیگرشرکت ستاره ایران که علاوه بر بدهی حدود 30 میلیارد تومانی در ترازنامه خود با بدهی 5 میلیارد تومانی به سازمان امور مالیاتی در صورت های مالی مواجه است تنها و تنها دارایی آن برخورداری از یک برگه نمایندگی بنز است که قرار داد فروش آن در سال 2015 به پایان رسیده و نیاز به تمدید 5 ساله آن است.

آیا صاحب امتیاز می خواهد نمایندگی خودش را بخرد؟

در این میان پرسش دیگری که بوجود می آید اینکه آیا شرکت بنز تصمیم دارد نمایندگی خود را خریداری کند؟ کدام عقل سلیمی اجازه چنین اقدامی را می دهد و مگر می شود شرکتی که نماینده فروش شرکت مادر است از سوی صاحب امتیاز نمایندگی خریداری شود؟ از طرفی با وجود خرید 50 درصد سهام این شرکت از سوی شرکت بنز آلمان باید به دلیل بدهی‌ها گروه ایران خودرو مبلغی را هم افزون بر سهام به آنها بپردازد.

کلاه گشادی که آلمانی ها بر سر خودروسازان ایرانی گذاشتند

واقعیت ها نشان می دهند که شرکت مرسدس بنز سالیان بسیاری است که با گذاشتن کلاه گشاد بر سر خودروساز ایرانی ، منفعت بسیاری از بابت امتیاز صادرات خودروهای بنز سواری به جیب زده است. حدود 10 سال پیش همزمان با عقد قرارداد فروش بنز سواری به نیروی انتظامی شرکت مرسدس بنز امتیاز واردات قطعات این محصول را از شرکت تاپ سرویس گرفت و از طریق شرکت ستاره ایران که متعلق به شرکت بنز بود اقدام به واردات کرد. این شرکت در 18 آبانماه 1393 به نام شرکت آ گ از سوی آلمانی ها به ثبت می رسد،دارای نمایندگی رسمی و انحصاری محصولات سواری شرکت دایملر آ گ آلمان(مرسدس بنز) بوده که کلیه امور از قرارداد واردات و فروش خودرو ، خدمات پس از فروش ،تعمیرگاه تخصصی ،نمایندگی و تامین قطعات یدکی و توسعه دانش فنی و گارانتی در خصوص محصولات یاد شده جزو فعالیت های این شرکت به شمار می رود.

شرکت دایملر آ گ بر اساس عملکرد شش ماهه سال مالی 93 با بدهی 7 میلیارد و 458 میلیون تومان مواجه است که از این حجم مبلغ 226 میلیون تومان اسناد پرداختنی به شرکت تاپ خودرو است.در سمت راست ترازنامه شرکت ستاره ایران نیز مبلغ 4 میلیارد تومان به عنوان حساب های دریافتنی از شرکت دایملر آلمان به عنوان دارایی های شرکت درج شده است.

مرسدس بنز وقتی که منافع قرارداد فروش تعداد 475 خودرو سواری بنز به نیروی انتظامی را با گرفتن امتیاز نمایندگی خود از شرکت تاپ سرویس (متعلق به شرکت ایران خودرو) و دادن این امتیاز به شرکت تابعه اش به جیب می زند در سال 1386 اقدام به فروش سهام شرکت ستاره ایران به گروه ایران خودرو دیزل می کند. حالا در حالی دوباره خرید سهام ستاره ایر ان از سوی شرکت مرسدس بنز از سوی مدیران خودرویی کشور مطرح می شود که قرارداد فروش بنز در این شرکت نیاز به تمدید 5 ساله دارد و همه ارزش این شرکت تنها یک برگه نمایندگی آن است.

از سهام بازی تا سود کاغذی

حال این پرسش مطرح می شود که ایا در گروه ایران خودرو دوباره ماجرای سهامداری ضربدری در گروه جان می گیرد و یا خودرویی ها با کوهی از هزینه ها و تورم نیروی انسانی به دنبال شناسایی سود کاغذی در گروه شرکت های تلفیقی و تعاونی خود هستند؟

آنچه در گزارش های مالی دیده می شود اینکه شرکت ستاره ایران در برهه ای با وجود زیان انباشته با سود موهوم هم مواجه بوده که تقسیم شده است. حال سوال اینجاست که آیا این عایدی از محل سودی است که یک بار از محل فروش بنز های متعلق به شرکت تاپ خودرو به نمایندگی ها و پس گرفتن دوباره آنها شناسایی شده یا از محل عملیاتی محقق شده است؟آن هم در شرکتی که با زیان انباشته عجیب و قریب مواجه شده و مشمول ماده 141 قانون تجارت مبنی بر اعلام ورشکستگی است.

نوسان سهام روی مدار خبر

و اینکه شرکت ایران خودرو دیزل در سال 90 که زیر سایه سنگین پرونده هووهای چینی و زیان های سنگین مالی با سقوط قیمت سهام زیر قیمت اسمی در بورس مواجه بود ، وعده سودآوری از محل برگشت پول های بنز آلمان و هبه یک ریالی سهام این شرکت در ایدم تبریز را به کجا برد؟ آیا سود شناسایی شده که به حساب افزایش سرمایه در شرکت های زیان ده زیر مجموعه این شرکت در روزهای بی پولی رفت از همین محل بود؟ دلیل رشد قیمت سهام از 60 تومان تا 120 تومان به ازای هر سهم همسو با خبرهای آنچنانی مدیران خودرویی وقت ایران خودرو دیزل در مصاحبه ها و گزارش های جنجالی رسانه های بورسی و خودرویی چه بود و چه کسانی در آن زمان میلیاردها تومان سود از محل همین نوسان ها در بورس به جیب زدند؟ و اینکه چرا با وجود این همه خبر و مصاحبه خوشحال کننده چرا همچنان قیمت هر سهم ایران خودرو دیزل کمتر از قیمت اسمی در تابلوی معاملات بورس است؟

پشت پرده بلوف خودرویی ها در حسابداری

اما اشاره به یک نکته حسابداری نیز در صورت های مالی خودرویی ها جالب توجه است.اغلب شرکت ها با تاسیس یک تعاونی در شرکت های تلفیقی خود اقدام به شناسایی سود موهوم از طریق فروش درون گروهی دارایی ها می کنند. خاصیت وجود شرکت تعاونی در این بین عدم نشستن سود حاصل از واگذاری دارایی ها در حساب های تلفیقی شرکت های تعاونی است. شرکت های تعاونی به دلیل آنکه جزیی از شرکت اصلی محسوب نمی شوند در پایان هر دوره مالی محلی مناسب برای سود سازی حسابداری از طریق فروش دارایی ها در گروه خودرویی ها به شمار می‌روند.سود شناسایی شده در سرفصل سایر درآمد ها شناسایی و حتی تقسیم و یا به افزایش سرمایه می‌رود اما در صورت تلفیقی تعاونی قابل شناسایی نیست و حذف می شود.

 باید پرسید آیا فروش دارایی هایی همچون ملک تاپ سرویس در سال 90 و شناسایی سود در صورت های مالی ایران خودرو دیزل نیز از طریق همین روش شناسایی شده است؟ در این صورت، تکلیف  افزایش سرمایه هایی که در شرکت های تابعه احتمالاً ازاین محل انجام شده چه می شود؟ آیا مدیران وقت سازمان بورس به عنوان مدعی العموم و ناظر گزارش های مالی این شرکت از جزییات چنین تخلفاتی خبر داشته‌اند و یا نخواسته که خبر داشته باشد؟ واکنش از این به بعد متولیان جدید بازار سرمایه که پیشینه حضور در صنعت خودروسازی را در کارنامه دارند به این نوع کارکرد ها چیست؟

مرسدس بنز آلمانی - امریکایی را بشناسیم

به گزارش فارس؛ در دانشنامه مجازی ویکی پدیا آمده است : مرسدس بنز شرکت خودروسازی آلمانی است، که در زمینه طراحی و ساخت انواع خودرو، کامیون، اتوبوس و موتورهای درون‌سوز، همچنین ارائه خدمات مالی (لیزینگ و بیمه اتومبیل) و نیز تعمیر خودرو فعالیت می‌نماید. کارخانه مرکزی شرکت مرسدس بنز در منطقه زیندل فینگن واقع در شهر اشتوتگارت قرار دارد.

در سال 1998 پس از ادغام دایملر-بنز با شرکت خودروسازی آمریکایی کرایسلر و تشکیل دایملرکرایسلر آگ، این شرکت مدیریت مرسدس-بنز را در اختیار گرفت. در سال 2007 در پی خریداری کرایسلر، توسط شرکت مدیریت سرمایه سربروس و انحلال دایملرکرایسلر، شرکت دایملر آگ تشکیل شد. امروزه مرسدس بنز یکی از زیرمجموعه‌های شرکت دایملر آ گ به‌شمار می‌آید و همراه با آئودی و ب‌ام‌و سه خودروساز مشهور و لوکس آلمانی هستند، که به‌عنوان پرفروش‌ترین خودروسازان لوکس جهان، شناخته می‌شوند.

نخستین ورود رسمی خودروهای مرسدس‌بنز به ایران به سال 1327 باز می‌گردد.  در 1330 شرکت مریخ، نمایندگی محصولات مرسدس‌بنز در ایران را به دست آورد و با سرمایه‌گذاری مناسب واردات مدل‌های مختلف بنز 170 را آغاز کرد . روند واردات محصولات از سوی شرکت مریخ تا اواخر دهه 70 میلادی ادامه داشت و پس از آن شرکت ستاره ایران واردات محصولات بنز در کشور را بر عهده گرفت.  تقریباً تمامی مدل‌های مرسدس‌بنز در نیم قرن اخیر به ایران وارد شده‌اند که در میان آن‌ها می‌توان به مدل‌های بی‌نظیری مانند گالوینگ با درهایی که رو به بالا باز می‌شود و یا لیموزین‌های 600 که بیش از 20 دستگاه از آن وارد ایران شده اشاره کرد.

بر اساس این گزارش اوخر سال 1385 رویترز در حالی  از خروج شرکت خودروسازی دایملر کرایسلر از ایران خبر داد که یک مقام مسئول در این شرکت آن زمان گفته بود" تولید همچنان ادامه خواهد داشت و تا کنون نیز در حدود 100دستگاه بنز سواری کلاس E در ایران تولید شده است."

در همان زمان یک نشریه آلمانی در گزارشی نوشت که گروه خودرو‌سازی دایملر کرایسلر تصمیم دارد با فروش سهام خود از ایران خارج شود و این اقدام در واکنش به فشار‌های فزاینده آمریکا برای قطع همکاری شرکت‌های آمریکایی با ایران صورت گرفته است.

شرکت دایملر کرایسلر پس از کش و قوس فراوان در آبان ماه 85 تصمیم گرفت سهام خود در شرکت ستاره ایران را بطور کامل به ایران‌خودرو به قیمت هرسهم یک ریال هبه کند. این در حالی بود که در ابتدا قرار بود شرکت مرسدس بنز ایران یک شرکت مشترک با سهام 50‌ درصد طرف ایرانی و 50‌ درصد طرف آلمانی برای ارائه خدمات فروش و پس از فروش تمامی خودروهای بنز چه وارداتی و چه تولیدی باشد، اما این فعالیت‌ها در قالب شرکت ستاره ایران که تمامی سهام آن در اختیار بنز بود، انجام می‌شد و شرکت تاپ خودرو، زیرمجموعه ایران‌‌خودرو، نیز وظیفه تولید این خودروها را بر عهده داشت.