نظر مراجع تقلید درباره میزان فطریه

گروه فرهنگی «تیتریک»، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب و آیات عظام مکارم‌شیرازی، صافی‌گلپایگانی، نوری‌همدانی، علوی‌گرگانی، شبیری‌زنجانی، سبحانی، موسوی‌اردبیلی، وحیدخراسانی و جوادی‌آملی نظر خود را درباره مبلغ فطریه اعلام کردند.

نظرات مراجع درباره میزان زکات فطره و کفاره روزه به شرح زیر است:

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای

دفتر وجوهات شرعی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای میزان فطریه بر اساس قیمت گندم برای هر نفر را حداقل شش هزار تومان اعلام کرد.

آیت‌الله مکارم‌شیرازی

بر اساس فتوای آیت‌الله مکارم‌شیرازی، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم در تهران مبلغ 6000 تومان و در شهرستان مبلغ 5000 تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ 15000 تومان اعلام شد.

کفاره روزه غیر عمد مبلغ 2000 تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ 120000 تومان است.

براساس مسأله 1492 رساله توضیح المسائل آیت‌الله مکارم‌شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانی که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنی باشند واجب است، یعنی باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذای نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را بدهد کافی است.

در ضمن بنابر فتوای آیت‌الله مکارم‌شیرازی، اگر کسی تنها در افطار شب عید فطر میهمان دیگری باشد فطریه او به عهده خودش است.

آیت‌الله صافی‌گلپایگانی

«با توجه به این‌که قیمت گندم در شهرهای مختلف، متفاوت است، لذا روزه‌داران عزیز لازم است قیمت سه کیلو قوت غالب اعم از گندم یا برنج را بر طبق قیمت محلّ زندگی خود محاسبه کرده و به عنوان فطریّه پرداخت کنند و مبلغ کفاره نیز یک مد طعام تقریبا 750 گرم گندم، جو و یا برنج است.»

آیت‌الله نوری‌همدانی

حجت‌الاسلام والمسلمین شمس مدیر دفتر آیت‎الله نوری‌همدانی اظهار کرد: بنا به نظر آیت‌الله نوری‌همدانی بهتر آن است که فطریه از قوت غالب تهیه و پرداخت شود.

وی ادامه داد: مبلغ زکات فطریه امسال از سوی این مرجع تقلید برای کسانی که قوت غالب آنان گندم است، برای هر فرد 6 هزار تومان (سه کیلو گندم) تعیین شده است. همچنین افرادی که قوت غالب آنان برنج است، برای هر فرد 18 هزار تومان (سه کیلو برنج) زکات فطره تعیین شده است.

مدیر دفتر آیت‎‌الله نوری‌همدانی عنوان کرد: مبلغ کفاره افرادی که به هر دلیل توان روزه گرفتن نداشته و عذر موجه شرعی داشته‎اند، برای هر روز روزه‎خواری 1500 تومان است که برای یک ماه در مجموع 45 هزار تومان خواهد بود.

آیت‌الله وحیدخراسانی

نظر این مرجع تقلید درباره مبلغ زکات فطره و کفاره به شرح زیر است:

«به حساب گندم 3 کیلو و با قیمت 6 هزار تومان، به حساب برنج، سه کیلوگرم، که قیمت آن را بر طبق قیمت برنج محلّ زندگی خود محاسبه کرده و به عنوان فطریّه پرداخت کند.

همچنین کفاره روزه غیرعمدی به حساب گندم 1500 تومان است.»

آیت‌الله موسوی‌اردبیلی

نظر این مرجع تقلید درباره مبلغ زکات فطره و کفاره روزه به شرح زیر است:

«به حساب گندم 3 کیلو و با قیمت 6 هزار تومان و به حساب برنج، قیمت سه کیلوگرم برنجی که مصرف می‌کنند به عنوان فطریه پرداخت شود.

همچنین کفاره روزه غیرعمدی 1600 تومان است.»

آیت‌الله شبیری‌زنجانی

عضو واحد استفتائات دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی رفع نیاز فقرای شیعه را یکی از بهترین موارد برای مصرف زکات فطره دانست و از تدابیر ویژه این دفتر برای رساندن مبلغ زکات فطره مؤمنین، به نیازمندان خبر داد.

حجت‌الاسلام کاظمی درباره مبلغ زکات فطره در سال جاری گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده زکات فطره برای هر نفر 6000 تومان است.

وی درباره نحوه محاسبه مبلغ زکات فطره توضیح داد: هر شخص باید برای خودش و کسانی که نان‌خور او هستند، هر نفر یک صاع از خوراکی‌های رایج در آن منطقه، همچون گندم، جو، خرما، کشمش، برنج و مانند اینها، به مستحقّ بدهد و اگر پول یکی از این‌ها را هم بدهد کافی است، وزن هر صاع بنا بر نظر آیت‌الله شبیری زنجانی، به حساب گندم حدود سه کیلو و ششصد گرم است که مومنین می‌توانند قیمت آن را حساب کنند و به مستحقین برسانند.

وی گفت: دفتر آیت‌الله شبیری‌زنجانی مبلغ 6000 تومان را بابت فطریه هر نفر به حساب گندم و مبلغ 18000 تومان را برای پرداخت زکات فطره به حساب برنج تعیین کرده است.

کاظمی درباره زمان پرداخت زکات فطره گفت: کسی که نماز عید فطر می‌خواند باید فطریه را پیش از نماز عید پرداخت کند و یا به این نیت کنار بگذارد ولی اگر نماز عید نمی‌خواند باید تا غروب روز عید فطر، زکات فطره را پرداخت کند یا کنار بگذارد.

وی از آمادگی دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی برای پاسخگویی به سوالات مربوط به زکات فطره و همچنین دریافت این مبلغ از طریق بخش وجوهات سایت دفتر خبر داد و گفت: مصرف زکات فطره همان مصارف زکات است ولی احتیاط مستحب آن است زکات فطره فقط به مصرف مساکین شیعه یعنی فقرایی که بسیار نیازمندند، برسد. لذا دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی تدابیر ویژه‌ای را در این راستا اتخاذ کرده تا زکات فطره روزه‌داران و مؤمنین را به مصرف نیازمندان برساند.

این عضو شورای استفتائات دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی درباره زکات فطره میهمان گفت: میهمانی که فقط شب عید میهمان است، از آنجا که نان خور صاحب خانه به طور مطلق به حساب نمی‌آید، فطریه‌اش بر میزبان واجب نیست و باید خودِ میهمان، فطره خود را بدهد، البته اگر مدتی نزد وی می‌ماند بعید نیست نانخور صادق باشد.

وی در پاسخ به سؤالی درباره مبلغ کفاره روزه گفت: کفاره افطار غیر عمدی برای هر روز به‌حساب گندم 900 گرم است که در صورت اطمینان می‌توان قیمت آن را به مبلغ 1500تومان به شخص مستحق داد تا به وکالت از او برای خودش این مقدار طعام بخرد. این مبلغ برای افطار عمدی 90000 تومان تعیین شده است.

آیت‌الله جوادی‌آملی

پاسخ این مرجع تقلید به استفتاء میزان زکات فطره به شرح زیر است:

«بسم الله الرحمن و الرحیم و ایاه نستعین

1. مقدار فطریه سه کیلو گندم، برنج، خرما و مانند آن یا پول آن که در هر مکانی قیمت خاص خود را دارد.

2. فطریه کسی که اول مغرب شب عید(نه غروب) نان خور کسی محسوب شود بر او واجب است. صرف نان او را در شب عید بخورد کافی نیست بلکه باید نان خور او حساب شود. بنابراین مهمانی که فقط افطار کسی را می‌خورد و نان خور او محسوب نمی‌شود فطریه او واجب نمی‌شود.

3. کسی که پول فطریه را تا ظهر روز عید فطر ندارد قرض کردن بر او واجب نیست. هرچند اگر قرض کند و اداء نماید صحیح است. البته بعد از دریافت حقوق باید فطریه را بپردازد.»

آیت‌الله علوی‌گرگانی

«مبلغ زکات فطره 5 هزار تومان بابت سه کیلو گندم برای هر نفر است.

ضمنا کسانی که مایل به پرداخت فطریه از برنج هستند مبلغ آن بسته به نوع برنج مصرفی متفاوت است و حد وسط آن در حدود 20 هزار تومان است.

مبلغ کفاره غیرعمد نیز احتیاطاً‌ برای هر نفر مبلغ 1700 تومان پول نان برای فقرا در نظر گرفته شده است.»

آیت‌الله سبحانی

دفتر آیت‌الله سبحانی با صدور اطلاعیه‌ای نظر این مرجع تقلید را درباره میزان زکات فطره اعلام کرد.

در این اطلاعیه آمده است:

«بسمه تعالی

به اطلاع مؤمنین گرامی می‌رساند؛ بر اساس فتوای آیت‌الله العظمی سبحانی با توجه به اینکه قیمت گندم در شهرهای مختلف، متفاوت می‌باشد، لذا روزه‌داران محترم لازم است قیمت سه (۳) کیلوگرم گندم یا برنج (قوت غالب) را بر طبق قیمت محلّ زندگی خود محاسبه نموده و به عنوان فطریّه پرداخت نمایند.»