چه کسی مسئول تولید خودروی بی‌کیفیت است؟

گروه اقتصاد «تیتریک»؛ در حالیکه یک نماینده مجلس پیشنهادی مبنی بر الزام حضور ناظران کیفی در خطوط تولید خودروسازان ارائه داده، کارشناسان و تعدادی از مدیران صنعت خودرو می‌گویند که تولید خودروی بی‌کیفیت فقط به ناظر کیفی مربوط نیست و عوامل مهم دیگری در این زمینه دخیل است.

پیش از این محمد سلیمانی - نماینده مجلس شورای اسلامی - اظهار کرده بود "به خودروسازان پیشنهاد کردم برای افزایش کیفیت محصولاتشان، ناظران کیفی را در خطوط تولید خود مستقر کنند تا معلوم شود مسوول تولید خودروی بی‌کیفیت کیست؟"

خبرنگار ایسنا برای پیگیری موضوع با طرح این سوال که مسوول تولید خودروی بی‌کیفیت کیست؟ به سراغ تعدادی از کارشناسان و مدیران صنعت خودرو و قطعه رفت و نظرات آنان را جویا شد.

معاون کیفیت گروه خودروسازی سایپا با بیان این‌که وزارت صنعت، معدن و تجارت براساس قوانین و آیین‌نامه‌های مصوب مجلس بر عملکرد خودروسازان نظارت دارد، تصریح کرد: بازرسان مورد تایید این وزارتخانه به طور دائم در خطوط تولید خودرو مستقر هستند و کار بازرسی کیفی را انجام می‌دهند.

فرزاد قزائی با بیان این‌که هم‌اکنون نظارت‌های کیفی متعددی هم از سوی خودروساز و هم از سوی سازمان‌های خارجی بر روند تولید خودروها برقرار است، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تنها در سایپا 850 نفر به صورت تخصصی وظیفه نظارت بر کیفیت قطعات ورودی و همچنین خودروهای تولیدی را برعهده دارند.

وی ادامه داد: علاوه بر آن سازمان ملی استاندارد نیز در دو حوزه تایید نوع و همچنین اجرای استاندارد تطابق تولید (COP) برروند خودروها نظارت داشته و بازرسان آن در خطوط تولید تردد می‌کنند. سازمان حفاظت محیط زیست نیز از طریق شرکت بازرسی مورد اعتماد خود بر مباحث زیست‌ محیطی خودروهای تولیدی نظارت کرده و از هر 1000 دستگاه خودروی تولیدی، یک نمونه را به‌طور کامل ارزیابی می‌کند.

مجتبی استاد رحیمی - معاون کیفیت گروه صنعتی ایران خودرو - نیز در پاسخ به این سوال که مقصر تولید خودروی بی‌کیفیت کیست؟ به ایسنا گفت: در خطوط تولید خودرو در بخش‌های مختلف از جمله سالن پرس، سالن رنگ، بدنه و مونتاژ ناظران کیفی خودروساز مستقر هستند.

وی با بیان این‌که ناظران کیفی مقیم در هر بخش، ویژگی‌های تک تک خودروهای تولیدی را براساس چک‌لیست‌های موجود کنترل می‌کنند، خاطرنشان کرد: علاوه بر آن خودروسازان بزرگ داخلی در شرکت‌های بزرگ قطعه‌سازی (مجموعه‌سازان) نیز دارای ناظر کیفی مقیم هستند که کیفیت قطعات تولیدی برای خودروسازان را در مبداء کنترل می‌کنند.

همچنین محمدرضا نجفی‌منش - عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان ایران - در این زمینه گفت: هم خودروسازان دارای سیستم کنترل کیفی داخلی هستند و هم شرکت‌های قطعه‌سازی بزرگ به‌طور مستقل بر کیفیت قطعات تولیدی نظارت دارند.

وی با بیان این‌که دلیل این‌که کیفیت برخی خودروهای داخلی رضایت مردم را جلب نمی‌کند، فقط به نبود ناظران کیفی مربوط نمی‌شود، خاطرنشان کرد: خودروسازان ما برخی خودروهایی را تولید می‌کنند که کیفیت آنها هم‌تراز خودروهای وارداتی است.

عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان ایران خاطرنشان کرد: بنابراین در صورت وجود کشش بازار، خودروسازان از توان فنی لازم برای تولید تمام محصولات با بالاترین آپشن‌ها و سطوح کیفی برخوردار هستند، اما خودروسازان باید عمده محصولات خود را براساس کشش بازار و توان اقتصادی مصرف‌کنندگان تولید کنند.

در این زمینه یک عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز گفت: مشکل پایین بودن کیفیت برخی خودروهای داخلی نبود ناظر کیفی نیست، زیرا این ناظر‌ها هم‌اکنون در خطوط تولید مستقر هستند.

شهرام آزادی با بیان این‌که با نظارت بدون اصلاح زیرساخت‌ها و فراهم‌ کردن شرایط، نمی‌توان کیفیت خودروها را ارتقاء داد، خاطرنشان کرد: دلیل پایین ‌بودن کیفیت برخی خودروهای داخلی، میزان هزینه‌ای است که برای تامین قطعات و تولید این خودروها صورت می‌گیرد.

عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ادامه ‌داد: خودروسازان می‌توانند در صورت هزینه بیشتر برای تامین مواد اولیه و قطعات، خودروهای با کیفیت‌تری تولید کنند، اما در آن صورت با مشکل نبود مشتری و پایین‌ بودن توان اقتصادی مردم مواجه خواهند شد.

وی اضافه کرد: برای اصلاح ساختارها از یک سو باید با ارتباط با خودروسازان و قطعه‌سازان جهانی، فناوری روز صنعت خودرو و قطعه وارد کشور شود و از سوی دیگر نیز توان اقتصادی مردم بهبود یابد تا بتوانند خودروها را با کیفیت بیشتر و البته قیمت بالاتر خریداری کنند.

آزادی با بیان این‌که در غیر این صورت حتی با گذاردن یک ناظر کیفی به ازای هر یک دستگاه خودروی تولیدی نیز نمی‌توان کیفیت را افزایش داد، تصریح کرد: اگر قرار بود مشکل کیفیت برخی خودروهای داخلی با استقرار ناظران کیفی برطرف شود، باید تاکنون این اتفاق می‌افتاد.

پیش از این محمد سلیمانی - عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس - اظهار کرده بود: در جلسه‌ای به خودروسازان پیشنهاد دادم همچون بخش مسکن که مهندس ناظر بر روند ساخت مسکن نظارت دارد در خطوط تولید خودرو نیز از چنین ویژگی استفاده شود تا کیفیت تولید خودروهای داخلی افزایش یابد و مشخص شود مسئول تولید یک خودروی بی‌کیفیت در خطوط تولید، کیست.

وی خاطرنشان کرده بود که با تقسیم تعداد خودروهای تولیدی در سال بر ماه‌ها، تعداد خودروهای تولید شده در روز بین 2 تا 3 هزار دستگاه است که با بکارگیری چند صد مهندس در خطوط تولید می‌توان راندمان و کیفیت تولید خودرو را افزایش معناداری داد.