جابه جایی نقش زن و مرد در جامعه، مهمترین خطر پیش روی خانواده های امروزی است

گروه استانی «تیتریک»؛ در آستانه ی ولادت حضرت فاطمه (س) و سالروز گرامیداشت مقام زن با مصاحبه ای با عاطفه رنجبر استاد دانشگاه فنی و حرفه ای دختران کرج ، مادر و زنی موفق، آرام و صبور ، و در عین حال ، سخت کوش و جدی انجام دادیم که به شرح ذیل می باشد:

ضمن تبریک روز زن و روز مادر به شما استاد گرامی، لطفا خودتان را معرفی بفرمایید؟

در ابتدا روز میلاد دخت گرامی نبی اسلام حضرت فاطمه زهرا (س) ، روز زن و روز مادر را خدمت تمام زنان سرزمینم تبریک عرض می کنم. من عاطفه رنجبر هستم مدرس دانشکده فنی و حرفه ای دختران کرج ، تحصیلاتم را در رشته هنر در دانشگاه هنر آغاز کردم وتا مقطع دکتری فلسفه هنر ادامه تحصیل دادم. از همان ابتدای تحصیل در واحد فرهنگی هنری آموزش وپروش ناحیه 3 کرج مشغول به کار شدم. پس از مدتی مسئولیت امور هنری خواهران واحد فرهنگی به عهده اینجانب گذاشته شد. همزمان همکاری هایی را با اداره ی فرهنگ و ارشاد اسلامی کرج و دانشگاه داشتم. توفیق پیدا کردم و چند سال به عنوان مربی تربیتی و معاون پرورشی خدمتگزار فرزندان معزز شاهد و ایثار گر باشم. سال 78به عنوان مدیر اولین فرهنگسرای کرج ( فرهنگسرای کوثر) مشغول به کار شدم و با کمک اساتید و هنرمندان شهرستان و شورای اسلامی وقت بنیان اولین فرهنگسرای شهرستان گذاشته شد ..

از دوران تحصیل و موفقیت هایتان بفرمایید؟

در سال 84 به سمت رئیس دانشکده ی فنی و حرفه ای دختران کرج منصوب شدم . نزدیک به 6 سال در این سمت توفیق خدمتگزاری به فرزندان این مرز و بوم را داشتم ، با شکل گیری استان البرز با هدف یاری رساندن به توسعه و شکوفایی استان به عنوان مشاور استاندارو اولین مدیر کل امور زنان استانداری البرز مشغول به کار شدم. هم اکنون که در خدمت شما هستم سه سال است که به عنوان مدرس در دانشگاه مشغول به تدریس هستم .

لطفا از کتابها و تالیفات خودتان که از سوابق درخشان شما استاد گرامی است بفرمایید؟

از انجایی که 20 سال از سالهای کاریم را به فعالیت های اجرایی مشغول بودم فرصت چندانی برای تحقیق و پژوهش نداشتم اما در سه سال گذشته فراغت بیشتری برای این موضوع پیدا کردم . اولین کتابم با نام آموزه های شهادت به پاسداشت یادواره یازده شهید مرکز تربیت معلم شهید موسوی به چاپ رسید . کتاب بعدی را با همکاری بسیج دانشجویی دانشکده با نام آموزگار آموزه های شهادت به چاپ رساندم ،این کتاب شامل بخشهایی از زندگینامه و وصایای 1205 شهید مراکز تربیت معلم ، و دانشکده های فنی و حرفه ای سراسر کشور می باشد.این کتاب در کنگره شهدای دانشجویان مراکز تربیت معلم و دانشکده های فنی و حرفه ای کشور رونمایی شد . سه کتاب دیگر با عناوین کار را قورت بده ، ادبیات کودکان و نمایش خلاق برای کودکان را تالیف کرده ام و کتاب دیگری را نیز در دست تالیف دارم . در حوزه نشر مقاله نیز دو مقاله isi و یک مقاله isc و دو مقاله مروری در موضوع فلسفه هنر نیز از اینجانب در نشریات به چاپ رسیده است .

خیلی ها میگویند زندگی سخت شده است . مثل راه رفتن روی لبه تیغ . به نظر شما یک زن ، با توجه به تعدد نقش هایش ( زن – مادر – همسر ) ، چگونه زندگی کند که هر سه نقش اساسی خود را کامل حفظ نماید و توانائی برقراری تعادل در مسیر زندگی را داشته باشد ؟

توانایی هایی که خداوند در وجود زن نهاده است به اندازه ای است که به زنان اجازه می دهد در صورت لزوم نقش های گوناگون را همزمان بپذیرند و به بهترین شکل نیز از عهده شان بر آیند . گاهی بر جریان تاریخ به کرات این موضوع را به اثبات رسانده است . در دوران هشت سال دفاع مقدس مسئولیت هایی چند بر عهده زنان گذاشته شد مردان به جبهه رفتند واداره بسیاری از امور پشت جبهه در کنار مسئولیت های خانواده و سایر مسئولیت ها ی اجتماعی بر دوش زنان نهاده شد ودر دوران انقلاب همراهی زنان در تمام جریانهای انقلاب ،انقلاب را به ثمر رساند .همه اینها موید توانمندی زنان در ایفای نقش های چند گانه است که بر دوش گرفته اند .امروزه نیز ما شاهد این هستیم که زنان شاخصی در کشور ما در کنار رتبه های ملی یا حتی بین المللی که به دست آوردند بهترین فرزندان را نیز تحویل جامعه داده اند . مهم این است که زنان ما بدانند که حضور اجتماعی آنها نباید کانون خانواده را تهدید کرده یا به آن آسیب برساند .اما برای ایجاد تعادل در نقشها حمایت اعضای خانواده از جمله شوهر ضروری است چون اگر مشارکت و پشتیبانی متقابل بین آنان وجود نداشته باشد، تعادل و توازن به وجود نمی‌آید و چالش‌های مختلفی به گونه‌های متفاوت در زندگی فردی و اجتماعی بروز پیدا می‌کند.البته هرگونه افراط و تفریط مرد و زن در ایفای نقش‌هایشان موجب می شود که آنان نتوانند به تعالی برسند. تجربه کشورهای مختلف در افراط و تفریط نقش‌ها هم مبین این مطلب است. تعادل و توازن باید بین نقش‌های مادری و همسری و نقش‌های اجتماعی شکل بگیرد در این شرایط می‌توان زن، خانواده و جامعه را به سعادت رساند و چنین الگویی را به جهان ارائه داد.تفکیک نقش مادری از فعالیت‌های اجتماعی هنگام حضور مادر در منزل، برنامه‌ریزی دقیق و… راهکارهایی است که زنان شاغل برای ایفای مطلوب نقش مادری و همسری باید در پیش گیرند و از مسئولان هم این توقع وجود دارد که برای تسهیل کردن کار زنان اقدامات کافی را انجام دهند.

امروزه زندگی ، ما را به جایی رسانده که لباسها را ماشین لباسشوئی می شوید ، غذا ظرف مدت کوتاه در مایکروفر درست می شود. کارها خیلی راحت شده . ولی آدمها بیشتر افسرده شدند و سرگردانی ها بیشتر شده. حالا به نظر شما زندگی سنتی آن روزها بهتر است یا زندگی این روزها ، با این ارمغان های عجیب وغریبش ؟

می شود به این موضوع جور دیگری هم نگاه کرد . زندگی در جریان است و توسعه و پیشرفت قرار است به کمک انسان بیاید تا لوازم آسایش و رفاه او فراهم شود .قطعا باید دنیای امروز ما با دنیای سنتی تفاوت داشته باشد اما این به معنی بد تر شدن شرایط نیست .همه چیز قرار است به رفاه انسان بیانجامد ،مشکل اینجاست که ما نتوانسته ایم از این شرایط به نفع خودمان استفاده کنیم ،همانطور که گفتید با ورود ماشین به زندگی ما ،همه چیز راحت تر شده پس ما وقت آزاد بیشتری داریم برای مطالعه ، رشد روحی ، رشد معنوی ،رشد علمی ، مدیریت خانواده ، همسر و فرزندان.پس نمی نوان همه تقصیر ها را از زندگی مدرن دانست شاید ما باید در رفتار و کار هایمان بازنگری کنیم .

بهتر است برسیم به بهترین بهانه ای که ما را به اینجا کشاند یعنی حضرت فاطمه زهرا (س). به نظر شما ما به عنوان خانم های شیعه که باید ایشان را الگوی خود قراد دهیم ، چگونه می توانیم بین زندگی امروز و شرایط زندگی آن موقع رابطه برقرار کنیم و از ایشان درس بگیریم؟

حضرت زهرا(س) ، یک زن بی همتا بود که ما در همه امور می توانیم به ایشان اقتدا کنیم. در اینجا در پاسخ سوال شما به به بیانات مقام رهبری در روز زن در سالهای گذشته بسنده میکنم ایشان فرمودند : باید با نگاهی نو و دقیق به زندگی سیره ی زنان عالم، خصلت های برجسته ی ایشان نظیر تقوا، عفت ،طهارت ، مجاهدت ، شوهر داری ، فرزندداری ، سیاست فهمی وحضور در مهمترین عرصه های حیات یک انسان را به معنای واقعی کلمه الگو قرار داد.

چرا در بعضی خانواده ها نقش زن و مرد جا به جا شده است؟

عوامل متعدد می تواند باعث جابجایی نقش زن و مرد در خانواده می شود که از آن جمله تغییر شکل زندگی سنتی به زندگی صنعتی است. در جامعه ی صنعتی بالارفتن هزینه های زندگی زن را وادار به ورود به بدنه ی اقتصادی جامعه می کند.از سویی با بالا رفتن سطح تحصیلات دختران ،شاهد این هستیم که دختران دارای مشاغلی با مقبولیت اجتماعی و درآمدی بالاتر از پسران هستند . استقلال مالی ، سطح تحصیلات و مرتبه شغلی و درآمد بالاتر زنان نسبت به مردان ،موجب گردیده است که بسیاری ازاختیارات و تصمیم گیری ها زندگی از جمله مسائل اقتصادی در دست زنان باشد و این موضوع زمینه تغییر نقش زنان را فراهم آورده زنان از نقش های خود که همسر و مادر بودن است به نقش هایی مانند شوهر ، پدر و سرپرست خانواده بودن تغییر نقش داده اند ، این در حالی است که آنان از لحاظ روانشناختی و فیزیولوژیکی احتیاج به محبت و حمایت روانی بیشتری نسبت به مردان دارند و به دلیل ویژگی های زنانگی تمایل دارند که از نظر اقتصادی از سمت شوهران خود تامین شوند. این جابجایی نقشها در خانواده، مهم‌ترین خطر پیش روی خانواده های امروزی است که نیازمند توجه و مکانیزمی از سوی دولت و برنامه ریزان است .

چه توصیه ای برای دختران جوان، مادران و همسران آینده دارید؟ و چگونه جوانان می توانند از حضرت فاطمه (س) الگو بگیریند؟

تو صیه ام به عنوان زنی کوچک از جامعه بزرگ زنان فهیم هموطنم این است که مقام همسری ومادری را قدر بدانند و با وفاداری و عفاف ، به پایداری و تعالی کانون خانواده یاری برسانند و همچنین به تربیت فرززندان صالح و عالم اهتمام کنند تا به لطف خدای مهربان شاهد توسعه و سرآمدی کشورمان باشیم .یقینا مطالعه سیره حضرت زهرا (س) زنان و مادران مارا در ساختن کانونی گرم و مستحکم در خانواده یاری خواهد کرد

صحبت پایانی تان را بفرمایید؟

از شما سپاسگزارم و برای همه زنان سرزمینم زندگی سر شار از امید و خوشبختی و سلامتی را آرزومندم.