هر باک بنزین دو نرخی دقیقا چند؟‍!

گروه اقتصاد «تیتریک»؛ تصمیم جدید بنزینی دولت درحالی اتخاذ شده که نفس بنزین 400 تومانی در هفته‌های گذشته به شماره افتاده بود و بر اساس آخرین برآوردها، حجم کل بنزین 400 تومانی موجود در کارت‌های سوخت به 400 میلیون لیتر رسیده بود.

سهمیه بنزین 400 تومانی موجود در کارت‌های سوخت در ماه‌های گذشته رفته رفته کاهش یافته بود و حجم آن از دو میلیارد و 400 میلیون لیتر در ابتدای اجرای گام دوم هدفمندسازی یارانه‌ها در اردیبهشت ماه سال جاری به حدود 400 میلیون لیتر رسیده بود.

اکنون با تبدیل بنزین 400 تومانی به 700 تومان از اول بهمن ماه امسال، عرضه بنزین 400 تومانی متوقف می شود. این درحالی است که براساس گفته های مقام‌های شرکت پالایش و پخش فراورده های نفتی، توقف توزیع بنزین 400 تومانی در جایگاه‌های سوخت از تاریخ اعلام شده ( اول بهمن ماه) و عرضه آن به نرخ 700 تومان با هدف کاهش تعدد نرخ این فرآورده انجام می شود.

با عملیاتی شدن این مهم از اول بهمن ماه امسال، به ازای هر لیتر بنزین 400 تومانی، دو لیتر بنزین با نرخ 700 تومان در کارتهای سوخت خودروها و موتورسیکلتها شارژ خواهد شد.

این بدان معنی است که فردی که به طور مثال 10 لیتر سهمیه بنزین 400 تومانی در کارت سوخت خود ذخیره کرده بود، اکنون 20 لیتر سهمیه بنزین 700 تومانی خواهد داشت. یعنی اگر این فرد قصد سوخت‌گیری داشت در صورت وجود بنزین 400 تومانی می‌توانست 10 لیتر سوخت‌گیری به قیمت چهار هزار تومان انجام دهد. ولی اکنون برای 20 لیتر سوخت‌گیری باید 14 هزار تومان پرداخت کند. محاسبه جدید دولت از دو منظر قابل بررسی است: در صورتی که در نظر بگیریم فردی برای سوخت‌گیری 10 لیتر نخست را با بنزین سهمیه‌ای 400 تومانی و 10 لیتر دوم را به صورت آزاد انجام دهد، هزینه 20 لیتر سوخت‌گیری وی معادل همان 14 هزار تومانی خواهد بود که با سهمیه جدید بنزین جور در می آید، اما اگر 10 لیتر نخست را با سهمیه 400 تومانی سوخت‌گیری کرده و به طور طبیعی برای 10 لیتر بعد از سهمیه 700 تومانی استفاده کند، هزینه 20 لیتر سوخت‌گیری معادل 11 هزار تومان خواهد شد.

باتوجه به این موضوع، به نظر می‌رسد مسئولان شرکت پالایش و پخش به‌ تصمیمی منطقی برای مواجهه با سهمیه 400 تومانی گرفته‌باشند و در حقیقت برای مصرف‌کنندگان واقعی بنزین، تفاوت زیادی در نرخ سوخت‌گیری خودرو با این تصمیم اتفاق نخواهد افتاد.

البته این نکته نیز تاکید شده که دارندگان وسایل نقلیه (خودروها و موتور سیکلتها) برای اعمال این فرآیند (تبدیل یک لیتر بنزین 400 تومانی به دو لیتر بنزین 700 تومانی) در کارتهای سوخت خود ملزم هستند تا در بهمن ماه امسال، یکبار سوختگیری در جایگاههای سوخت داشته باشند.

تصمیم دولت برای دونرخی شدن بنزین در شرایطی گرفته شده که روند کاهشی قیمت نفت در بازار جهانی و وارد شدن به کانال 40 دلاری قیمت فراورده‌های نفتی را نیز تحت تاثیر قرار داده به طوری که قیمت جهانی هر لیتر بنزین به حدود 1000 تومان رسیده است.

قیمت هر تن بنزین در بازار خلیج فارس در حالی به حدود 550 دلار رسیده که پیش از آغاز روند کاهشی قیمت نفت، در اوایل جولای، قیمت هر تن بنزین بین 1060 تا 1100 دلار متغیر بوده است.

بر این اساس با توجه به وزن مخصوص فراورده‌های نفتی که سبک‌تر از آب است، یک تن بنزین معادل حدود 1351 لیتر است. در چنین شرایطی در اوایل ماه جولای سال 2014 قیمت هر لیتر بنزین در بازار خلیج فارس حدود 2000 تومان بوده است.

اما با کاهش قیمت نفت، قیمت فراورده‌های نفتی از جمله بنزین نیز کاهش یافته و برای هر لیتر به حدود 1024 تومان رسیده است.