پیش‌بینی آینده جمعیت کشور

گروه اجتماعی«تیتریک» محمد ناظمی‌اردکانی عصر امروز در دیدار با آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی با اشاره به وظایف سازمان ثبت احوال اظهار کرد: سه تکلیف مهم و حاکمیتی بر عهده این سازمان است که شامل ثبت وقایع حیاتی مانند ولادت، ازدواج و حیات می‌شود.

وی افزود: طی سال‌های اخیر توانسته‌ایم 97.5 درصد آمار ولادت را در لحظه داشته باشیم و 97 درصد آمار فوت را نیز در مدت 10 روز به ثبت رسانده‌ایم.

رئیس سازمان ثبت احوال با بیان اینکه بانک اطلاعاتی جمعیت کشور باید به روز باشد، گفت: سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها از جمله مراکزی است که آمار و اطلاعات خود را از سازمان ثبت احوال دریافت می‌کند.

وی ادامه داد: نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌ها هم از خدمات آماری و جمعیتی سازمان ثبت احوال استفاده می‌کنند.

ناظمی‌اردکانی با بیان اینکه شبکه‌ای گسترده و مطمئن در اختیار سازمان ثبت احوال است، عنوان کرد: 40 هزار نفر ثبت‌یار در روستاها و نقاط دورافتاده کشور هم مشغول فعالیت هستند.

رئیس سازمان ثبت احوال افزود: 78 میلیون نفر جمعیت کنونی کشور بر اساس آمار تقریبی است که 2 میلیون نفر هم در خارج از کشور زندگی می‌کنند.

وی شناسنامه را ملاک دیگر اسناد هویتی دانست و گفت: کارت ملی هم به منظور شناسایی فردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که البته در سال‌های اخیر برای اعتماد بیشتر به این اسناد، تلاش زیادی صورت گرفته تا جعل آنها غیرممکن باشد؛ در حال حاضر مندرجات شناسنامه‌ای حتما از پایگاه ثبت احوال دریافت می‌شوند و صدور شناسنامه به صورت دستی وجود ندارد.

ناظمی‌اردکانی با اشاره به کارت ملی هوشمند خاطرنشان کرد: از این کارت می‌توان شناسایی در فضای مجازی را نیز انجام داد و به همین منظور پارامترهایی همچون اثر انگشت و امضای الکترونیک در آن گنجانده شده است.

رئیس سازمان ثبت احوال با بیان اینکه هنوز کشورهای زیادی از کارت ملی هوشمند استفاده نمی‌کنند، گفت: ایران اسلامی در این زمینه جزء جوامع پیشگام محسوب می‌شود.

وی با اشاره به دیگر وظیفه سازمان ثبت احوال یعنی تهیه آمار و اطلاعات جمعیتی بیان کرد: 30 درصد از 78 میلیون نفر جمعیت حاضر در داخل کشور، در روستاها زندگی می‌کنند؛ 51 درصد جمعیت کشور را مردان و 49 درصد را زنان تشکیل می‌دهند.

ناظمی‌اردکانی با بیان اینکه مهاجرت و اتفاقاتی مانند جنگ، تناسب میان جمعیت زنان و مردان را بر هم می‌زنند، عنوان کرد: از نظر ترکیب سنی، 24 درصد جمعیت کشور زیر 15 سال سن دارند و جمعیت بین 15 تا 30 سال هم 31 درصد هستند، 30 تا 64 سال 39 درصد و شش درصد هم بالای 64 سال سن دارند.

رئیس سازمان ثبت احوال با اشاره به جوان بودن جمعیت کشور گفت: البته جمعیت ایران در حال حاضر رو به میانسالی می‌رود؛ جمعیت کنونی بهترین حالت بوده و تعداد افراد آماده به کار فراوان هستند.

وی ادامه داد: این پنجره طلایی همواره باز نمی‌ماند و دیر یا زود بسته خواهد شد؛ در حال حاضر میزان ولادت‌ها در 10 سال اخیر یک میلیون و 400 هزار نفر است و تعداد مرگ و میر هم 400 هزار نفر بوده ولی میزان ولادت‌ها رو به کاهش است؛ 800 هزار مورد ازدواج نیز به طور متوسط در کشور به ثبت می‌رسد البته ممکن است امسال شاهد کاهشی در آن باشیم، میزان طلاق هم در ایران 160 هزار مورد است؛ در کلانشهرها از هر سه ازدواج یک مورد به طلاق می‌انجامد که البته متوسط کشوری آن یک به پنج است.

ناظمی‌اردکانی افزود: شیب ولادت و فوت و ازدواج و طلاق مغایر با یکدیگر است و همچنین خانواده‌ها رو به کوچک شدن پیش‌ می‌روند؛ 14 درصد خانواده‌های ایرانی مایلند هیچ فرزندی نداشته باشند و 19 درصد هم تنها یک فرزند می‌خواهند.

رئیس سازمان ثبت احوال با بیان اینکه متوسط هر خانواده ایرانی در حال حاضر 3.5 نفر است، گفت: این در حالی است که در مقطعی از زمان، میانگین تعداد اعضای خانواده‌های ایرانی شش نفر بوده است؛ نرخ باروری در حال حاضر رقم 1.7 درصد است؛ زیر دو درصد پایین‌تر از نرخ جانشینی محسوب می‌شود و این وضعیت را سقوط جمعیتی می‌نامند.

وی بیان کرد: بر اساس پیش‌بینی‌ها در سال 1425، میزان ولادت و فوت برابر خواهد شد؛ البته ممکن است در آن زمان نرخ رشد جمعیت بیشتر شود.

ناظمی‌اردکانی با بیان اینکه سه سناریو برای آینده جمعیت کشور قابل پیش‌بینی است، گفت: اگر نرخ باروری کاهش یابد در سال 1415 به رشد صفر خواهیم رسید که جمعیتی بالغ بر 85 میلیون نفر داریم؛ اگر نرخ باروری بالاتر از 1.7 شود، این زمان دیرتر فرا می‌رسد.

رئیس سازمان ثبت احوال با اشاره به ابلاغ سیاست‌های جمعیتی توسط رهبر معظم انقلاب خاطرنشان کرد: این سیاست‌ها در 14 بند دارای کار کارشناسی هستند و 12 بند آن مربوط به کیفیت جمعیت مانند ازدواج آسان، مدیریت مهاجرت، پایداری خانواده، استفاده از ظرفیت‌های کشور برای توازن جمعیتی و همچنین توانمندی جمعیت برای کار و اشتغال هستند.

وی افزود: در این سیاست‌ها، تشویق به بازگشت مهاجران به ایران و همچنین تقویت هویت ملی مرزنشینان مورد توجه قرار گرفته است.

ناظمی‌اردکانی با بیان اینکه تسهیل امور اداری در سازمان ثبت احوال در دستور کار است، گفت: بیش از 14 میلیون نفر در طول سال به این سازمان مراجعه می‌کنند؛ از دیگر وظایفی که بر عهده خود می‌دانیم، پیوست‌های فرهنگی مانند نام‌گزینی است.

رئیس سازمان ثبت احوال عنوان کرد: همایش مهندسی فرهنگ نام‌گزینی در سراسر کشور و در سالروز میلاد پیامبر اکرم (ص) برگزار خواهد شد.