افشای گزارش محرمانه عملیات‌های ترور سازمان «سیا»

گروه سیاسی  «تیتریک»؛سایت «ویکی‌لیکس» که به انتشار اسناد محرمانه دولت آمریکا مشهور است، بتازگی سندی از سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) منتشر کرده که در آن چگونگی عملیات ترور شخصیت‌های سیاسی و نظامی تشریح شده است.

روزنامه الاخبار لبنان با همکاری «ویکی‌لیکس» این گزارش محرمانه را با عنوان «عملیات [ترور] هدفهای بسیار باارزش، چگونه ابزاری فعال برای مبارزه با شورش شود؟» منتشر کرد و توضیح داد که این گزارش بخشی از گزارش‌های سریالی محرمانه است که در آن چگونگی مقابله با جنبش‌های شورشگر علیه ارتش آمریکا یا دولت‌های متحد آمریکا شرح داده شده است. این گزارش را محققان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا تهیه کرده‌اند.

تعابیر و اصطلاحات این گزارش، فنی و محققانه است اما در دل خود جنگ‌هایی خشن و شیوه‌هایی جنایتکارانه دارد که عملیات کشتار و ترور را تئوریزه می‌کند. «مبارزه با شورش»، از زمان اشغال افغانستان و عراق، یکی از موضوعات نظامی بوده است که بخش عمده‌ای از توجه مغزهای متفکر و برنامه‌ریزان نهادهای نظامی آمریکا را به خود مشغول کرده است که در حقیقت به این نکته می‌پردازد که چگونه می‌توان اشغال آمریکا در یک کشور را تثبیت کرد و منابع  هر شورش احتمالی ضد اشغالگر و دولت‌های وابسته به آن را خشکاند و آن را شکست داد.

«اهداف باارزش» چگونه ترور می‌شوند؟

در این گزارش محرمانه تشریح شده است که چگونه می‌توان از شر «اهداف بسیار باارزش» یعنی سران جنبش‌های سیاسی و نظامی خلاص شد که ترور آنها می‌تواند تاثیری جدی بر مسیر جنبش‌های ضد آمریکایی بگذارد. تعبیر «عملیات هدف‌گیری [اهداف] بسیار باارزش» عملا تعبیری آکادمیک اما آغشته به «ترور» است که در اینجا به کار رفته. شیوه‌های این عملیات، در کنار مسئله ترور، از حیث نظری و طبق گفته این گزارش، شامل «ابزارهای غیرمرگبار» نیز می‌شود، مانند بازداشت و ربایش یا حتی دادن مشوق‌(های وسوسه‌انگیز) و معامله‌کردن‌ با هدف نفوذ به صفوف شورشیان.

بیشتر نمونه‌های ذکر شده در این گزارش، از ایرلند شمالی گرفته تا عراق، لیستی از عملیات کشتار و ترور سران شبه‌نظامیان و حتی جنبش‌های ملی‌گرا است. طبق تعریف این گزارش، اهداف باارزش، «افراد و شبکه‌هایی هستند که حذف یا به حاشیه‌راندن آنان سبب تضعیف تاثیر گروهی شورشی به شکلی نامتناسب (با تعدادشان) می‌شود».

در این گزارش، تفاوتی میان سران نظامی، سیاسی یا مدنی نیست. «اهداف»ـی که گزارش سازمان سیا برای نمونه آورده است، سرکردگان طالبان و ابومصعب الزرقاوی را در همان گروهی دسته‌بندی کرده که سخنگوی «ارتش آزادی‌بخش تامیل»‌را گذاشته یا «احمد بن بلا» رهبر سیاسی (میانه‌رو) و ادباء و رسانه‌ای‌هایی در جنبش‌های ملی فلسطینی مانند شهید کمال ناصر را در آن گنجانده است.

تنها معیار، «موثر بودن» حمله و تأثیرهای متعدد آن بر خاموش کردن شورش است. هدف گزارش، تجهیز ارتش آمریکا و اطلاعات آن به مکانیزم «عملیاتی» است جهت اتخاذ تصمیم در عملیات «برچیدن» تا عملیات ترور، کاملا موثر باشد و اثرات معکوس برجای نگذارد.

مقایسه ترور‌های متعدد؛ ترور سران مقاومت فلسطین نتیجه عکس داد

بخشی از گزارش سیا به مسئله «خلاصی» از سران و کادر جنبش‌های ضد آمریکایی می‌پردازد و درباره نحو ترور و خلاص شدن از آنان راهنمایی‌ها و توصیه‌هایی ارائه می‌کند. در این بخش، کشتار و بررسی آن مانند هر موضوع آکادمیک دیگر، با خونسردی بررسی می‌شود. شیوه بررسی، تطبیقی و بر اساس مقایسه عملیات‌های ترور در ده‌های گذشته است و در پایان نتیجه‌گیری می‌شود که بهترین راه ترور سران جنبش‌ها چیست.

در این گزارش به عملیات‌هایی که تاثیر زیاد یا کم بر سرنوشت جنبش ضدآمریکایی گذاشته است اشاره شده و نمونه نخست آن «سازمان راه روشنایی‌بخش» در پرو است که این جنبش را فورا از پای در آورد و نمونه دوم ترور سران جنبش های مقاومت فلسطین مانند حماس بین سالهای 2000 تا 2002 است که قدرت و همبستگی این جنبش ها را افزایش داده است و حتی سبب تقویت حمایت مردمی از آنان شده است.

این گزارش در این بخش، در پایان توصیه‌هایی درباره عملیات ترور و حذف سران سیاسی و نظامی ارائه می‌کند که مهم‌ترینش این است که عملیات هدف‌گیری، بخشی مکمل از یک راهبرد بزرگ‌تر برای مبارزه با شورش باشد که شامل ابزارهای مختلف خشونت و تأدیب باشد و علاوه بر این، نهادهای مسئول آمریکایی، از زوایای مختلف جنبش‌های دشمن، آگاه باشد.

ترور‌های اسرائیل ناکام‌تر از آمریکا

نکته مهم دیگر در این گزارش، عملکرد دستگاه اطلاعاتی اسرائیل و عملیات‌های خارجی آن است. دستگاه‌های اطلاعاتی که مورد ستایش و تمجیدهای اغراق‌آمیز رسانه‌های آمریکایی و حتی سینمای هالیوود است. عملکرد این دستگاه‌ها در پایین لیست این گزارش محرمانه است. موفق‌ترین نمونه، نمونه (ترورهای) آمریکایی در پرو و کلمبیا بود به طوری که عملیات‌های ترور که از سال 2007 افزایش یافت و البته با حمایت مالی و تسلیحاتی آمریکا بود، توانست سازمان فارک را تا حد زیادی تضعیف کند. (فارک این هفته آتش‌بس یک طرفه را با دولت کلمبیا اعلام کرد).

در مقابل، ترورهای اسرائیل، در همه مراحل کاملا ناکام بوده یا نتایج عکس به بار آورده به طوری که به امنیت رژیم اسرائیل صدمه زده است. چه آن ترور‌هایی که علیه جنبش‌های سکولار فلسطین در دهه هفتاد مانند فتح و الجبهة الشعبیه و نظایر آن انجام شده چه ترور‌هایی که علیه حماس و حزب‌الله در دهه 90 عملی شده است.

طبق معیارهای این گزارش، ترورهای اسرائیل ناکام بوده است. تهیه‌کنندگان این گزارش به سازمان فتح (فلسطین)‌اشاره می‌کند که در دهه 70 ساختار رهبری مرکزی خوبی داشت که تا حد زیادی بر این شخصیت‌های رهبر خود متکی بود و می‌شد با عملیات‌های هوشمندانه ترور، آن را تضعیف کرد اما بیشتر عملیات‌های ترور خارجی موساد علیه این سازمان شکست خورد و بیشتر کسانی ترور شدند که جایگاهی نداشتند یا ارتباطی با منازعه نظامی (با اسرائیل) نداشتند و برخی از آنها حتی بیگناه بودند و ترور آنان برای اسرائیل مشکل‌ساز شد.

ترور؛ سیاست نهادینه شده آمریکا

ویکی‌لیکس با انتشار این گزارش محرمانه آمریکایی، نه تنها نشان داد که آمریکایی‌ها چطور حذف رقبا و دشمنان در نقاط مختلف دنیا را تئوریزه می‌کنند و عملیات ترور را به «علمی نظامی» تبدیل می‌کنند، بلکه نشان داد چگونه ترور در سیاست آمریکا نهادینه شده است.

در این گزارش با آنکه کارشناسان اذعان کرده‌اند که بسیاری از ترورها، نتیجه دلخواه را در بر نداشته و حتی گاهی نتیجه عکس داده است، اما این کارشناسان آمریکایی نه تنها به کاهش یا حذف این شیوه یا بازنگری در آن توصیه نمی‌کنند، بلکه توصیه می‌کنند که باید عملیات‌های ترور را «هوشمندانه‌تر» و مؤثرتر از قبل انجام داد. این گزارش بر ترور سران سرسخت‌تر و خشن‌تر (از دید آمریکا) تأکید می‌کند تا به گفته آنان میانه‌روترها... تقویت شوند تا امکان سازش سیاسی افزایش یابد.