طرح تکثیر یوزپلنگ متوقف شد

خراسان شمالی نیز در زمره معدود زیستگاه های باقیمانده این جانور زیبا  و چالاک به شمار می رود و تعدادی از اندک یوزهای باقیمانده در کشور در این خطه زیست می کنند. با این حال، در سال های اخیر کمتر شاهد اجرای برنامه های خاص در این استان برای جلب توجه افکار عمومی و بالابردن حساسیت عمومی در راستای حفظ این گونه ارزشمند در معرض انقراض بوده ایم.

شش دهه از انقراض هميشگي نسل بزرگ ترين گربه سانان فلات قاره ايران، يعني شير ژيان ايراني و ببر مازندران مي گذرد. اکنون گربه سانان ديگري مثل پلنگ و يوزپلنگ در معرض تهديد نابودي هميشگي قرار دارند؛ به ويژه يوز آسيايي که امروزه فقط در زيستگاه هاي معدودي از کشورمان زيست مي کند.

میاندشت جاجرم؛ زیستگاه آخرین یوزهای آسیایی

کارشناسان اعتقاد دارند که اگر چه منطقه میاندشت در شهرستان جاجرم جزو زیستگاه های یوز در کشور محسوب می شود، اما تاکنون کمتر شاهد برگزاری مراسم خاصی در استان به مناسبت این روز بوده ایم و این در حالی است که سازمان های متولی می توانند با استفاده از ظرفیت رسانه ها و همچنین سازمان های مردم نهاد یا همان NGOها برنامه های مختلفی در مراکز عمومی اجرا کنند و با این کار مردم را به حفظ و حراست از سرمایه های ارزشمند طبیعی استان ازجمله گونه در حال انقراض یوزپلنگ تشویق کنند.

در حالی که این استان جزو اندک زیستگاه های یوز در کشور به شمار می رود، اما هر سال در چنین مناسبت هایی ما شاهد برگزاری برنامه های گوناگون در شهرهایی مثل تهران و مشهد هستیم، ولی در بجنورد یا جاجرم یا اصلا چنین مناسبتی به کلی فراموش می شود یا اینکه برنامه های محدودی آن هم صرفا با حضور کارکنان محیط زیست برگزار می شود که با هدف اصلی نامگذاری چنین روزی که در واقع، آگاه سازی مردم عادی و همراه کردن آن ها با اهداف و برنامه های زیست محیطی است، منافات دارد.

در این میان سرنوشت طرح تکثیر این حیوان  در معرض انقراض نیز مسکوت مانده است حدود هفت سال است که صحبت از تکثیر یوز در اسارت شده و یک قلاده یوز هم در میاندشت و یک قلاده هم در سمنان به همین منظور نگهداری می شوند که سن تولیدمثل آن ها هم به زودی سپری می شود، اما مرکزنشینان به بهانه های واهی همچنان از این کار سر باز می زنند و گویا خواستار انتقال این دو یوز به تهران و انجام عملیات تکثیر آن ها در پارک پردیسان تهران هستند اما حتی این کار هم در پیچ و خم امور اداری و مالی گیر کرده است.

اجرای طرح تکثیر یوزپلنگ در هاله ای از ابهام

اگر چه امسال شعار"اقدام برای کنترل اثرات منفی جاده‌ها بر حیات‌وحش" به منظور فرهنگ سازی در زمینه حفاظت از محیط زیست و نیز ارتقای آگاهی جامعه درباره مسئله حفاظت از حیات وحش برای روز ملی یوزپلنگ ایرانی انتخاب شده که نشان دهنده یکی از تهدیدات متوجه این زیستمند ارزشمند است، اما مسئول اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی با بیان این که بر اساس اطلاعات حاصل از دوربین های تله ای کار گذاشته شده در زیستگاه های استان حضور حداقل شش قلاده یوز به ثبت رسیده و احتمال وجود تعداد بیشتری از آن ها هم می رود، اظهار کرد: حضور دام در منطقه محل زیست یوزها، کمبود نیروهای حفاظتی و تراکم پایین طعمه های یوز در منطقه از مهمترین تهدیدهای متوجه این گوشتخوار در معرض انقراض محسوب می شود.

بهروز جعفری در گفتگو با خبرنگار مهر در عین حال تصریح کرد: یکی از اتفاق های خوبی که سال گذشته در رابطه با یوز آسیایی در استان شاهد وقوع آن بودیم، ارتقای حدود 15 هزار هکتار از مساحت زیستگاه میاندشت جاجرم به عنوان پارک ملی ضامن آهو بود که می تواند به ارتقای برنامه های حفاظتی و افزایش تعداد طعمه های یوز و در نتیجه بقای این جاندار زیبا در منطقه کمک شایان توجهی کند.

وی همچنین تعلل در اجرای برنامه تکثیر در اسارت یوزها را مورد اشاره قرار داد و گفت: قرار بر این بوده که این کار با جفتگیری توله یوزی به نام کوشکی که در حال حاضر در میاندشت و در محوطه ای محصور نگهداری می شود، با ماده یوزی به نام دلبر که در سمنان نگهداری می شود، میسر شود، اما به دلایلی مثل دشوار بودن رفت و آمد کارشناسان سازمان به این دو منطقه و تکمیل نشدن ساخت و سازها در پارک پردیسان هنوز عملیاتی نشده است و ما انتظار داریم که این برنامه زودتر اجرایی شود.

فعالیت های کم فروغ محیط زیست خراسان شمالی در روز جهانی یوز