"گنج‌"هایی که صادر می‌شوند / چه کتاب‌هایی در حوزه "دفاع مقدس" ترجمه شده‌اند؟

مقام معظم رهبری بارها بر مسئله توجه به کتاب و کتاب خوانی و در برخی موارد به ترجمه کتاب ها به زبان های دیگر تاکید کرده اند.

ترجمه آثار فارسی به زبان های دیگر مطمئنا در شناخت هر چه بیشتر فرهنگ ایرانی - اسلامی ما کمک شایانی می کند، در این میان شاید ترجمه آثار دفاع مقدسی به سایر زبان ها به منظور شناساندن فرهنگ ایثار و شهادت و ارزش های انقلاب اسلامی به دنیا تاثیر بیشتری داشته باشد.

همواره خاطرات سربازانی که در جنگ های مختلف حضور داشته اند در تمامی دنیا پرفروش و مخاطب پسند بوده است.

همیشه در کشور ما این بحث که ترجمه آثار از خارج از کشور چندین برابر ترجمه کتاب های داخل است مطرح است، در طول این 25 سالی که از جنگ تحمیلی می گذرد، آثار دفاع مقدسی بوده اند که به زبان های انگلیسی، فرانسه، اردو و .... ترجمه شده اند و عمدتا این ترجمه ها از سوی حوزه هنری انجام شده است.

در این گزارش سعی کرده ایم به معرفی بخشی از کتاب های مهمی که در حوزه دفاع مقدس ترجمه شده اند بپردازیم.

کتاب هایی که عمدتا با استقبال بسیار خوب مخاطبان خارجی روبرو شده است و مطمئنا این استقبال باید نقطه مثبتی باشد برای ترجمه آثار بیشتر.

**یکشنبه آخر

" یکشنبه آخر" نوشته معصومه رامهرمزی، مجموعه خاطرات دختری 14 ساله از آغاز جنگ تا زمان فتح خرمشهر را دربرمی گیرد که توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده و قرار است ترجمه عربی و انگلیسی این رمان توسط انتشارات سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس در نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت رونمایی شود.

**نیاز

"نیاز" نوشته قاسم‌علی فراست داستان دختری دبستانی به همین نام است که پدرش را به زندان برده اند و خانواده صلاح نمی داند حقیقت را به او بگوید. اما نیاز دروغی ناخواسته می شنود که پدرش به جبهه رفته است. او آن چه را شنیده باور می کند و با این باور پیش می رود. اما خانواده از حرفی که زده شده، ناراحتند و پدر از آن چه شنیده به شدت عصبانی است. این رمان از سوی انتشارات بیدگل منتشر شده و قرار است به زودی به زبان های انگلیسی و عربی منتشر و در نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت رونمایی می شود. 

**راز نگین سرخ

"راز نگین سرخ" به قلم حمید حسام نیز از دیگر کتاب های منتشر شده در حوزه دفاع مقدس است که قرار است به زودی ترجمه انگلیسی و عربی آن از سوی شورای ترجمه و توسعه برون‌‌مرزی سازمان هنری و ادبی دفاع مقدس منتشر شود. این کتاب شامل زندگی نامه داستانی سردار شهید مهندس محمود شهبازی فرمانده سپاه همدان و جانشین لشکر 27محمد رسول الله (ص) است که از زبان  خانواده و همرزمانش بیان شده است.  ترجمه این کتاب نیز در نمایشگاه بین المللی فرانکفورت رونمایی خواهد شد.

**کالک های خاکی

"کالک‌های خاکی" اثر گلعلی بابایی و حسین بهزاد که روایت خاطرات سرلشکر عزیز جعفری از روزهای دانشجویی تا زمان فتح خرمشهر است از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده. این کتاب نیز به زودی به همت یک گروه خودجوش فرهنگی به زبان‌های عربی، انگلیسی، روسی، اسپانیولی و ترکی استانبولی ترجمه می شود.

**سفر به حلبچه

"سفر به حلبچه" گزارش هدایت‌الله بهبودی از بمباران شیمیایی شهر حلبچه در سال 1366 است،‌ این کتاب در واقع یکی از گزارش‌های کتاب «سفر به قله‌ها» است که با توجه به اهمیت حادثه حلبچه، پس از 19 سال در قالب کتاب «سفر به حلبچه» منتشر شد به زودی به زبان انگلیسی ترجمه می شود.

**دو پنجره دو کبوتر

همچنین کتاب "دوپنجره دو کبوتر" اثر سید مهدی شجاعی از سوی شورای ترجمه و توسعه برون‌مرزی سازمان هنری و ادبی دفاع مقدس به زبان انگلیسی ترجمه شده و در حال ویرایش است.  داستان‌های «دو کبوتر، دو پنجره، یک پرواز» در میان داستان‌های پر شمار سید مهدی شجاعی در دهه شصت را که می‌توان از آن به عنوان دوران شکوفایی و اوج نگاه شاعرانه و در عین حال منتقدانه او نام برد، - حس‌برانگیزترین داستان‌های او به شمار می‌روند، داستان‌هایی که به نظر می‌رسد نویسنده هدف از نوشتن آنها را نه به رخ کشیدن زاویه دید و مهارتش در استفاده از تکنیک‌های روایی، بلکه انتقال مفاهیمی قرار داده که حس کرده است در برهه‌ای از زمان باید در زبان ادبیات جاری شود.

داستان نخست این مجموعه که عنوان مجموعه نیز از آن انتخاب شده است، با یک عبارت استعاری شروع می‌شود. دو کبوتر که استعاره از دو برادر است که با هم در صحنه نبرد حاضر شده‌اند و از دو پنجره که استعاره از دو اتفاق برای شهادت است به یک مفهوم که شهادت است می‌اندیشند و در نهایت نیز به آن می‌رسند. اما راوی این ماجرا یکی از هم‌رزمان این دو برادر است که می‌توان او را نیز استعاره از تمامی جداماندگان از پنجره شهادت دانست و از همین دریچه است که نویسنده سعی کرده است نشان دهد که زندگی به عنوان با ارزش‌ترین و زیبا‌ترین مفهوم زندگی انسانی می‌تواند صاحبش را در موقعیتی قرار دهد که فدا کردن و از دست دادنش برای او شیرین‌تر و با اهمیت‌تر از داشتنش باشد.

**گردان نهم

"گردان نهم" نوشته گلعلی بابایی نیز گزارش عملکرد و کارنامه کاری گردان حبیب ابن مظاهر است که از سوی انتشارات صاعقه منتشر شده. این کتاب نیز قرار است توسط یک گروه خودجوش فرهنگی به زبان های مختلف از جمله عربی، انگلیسی، اسپانیولی و ترکی استانبولی برگردانده شود.

این کتاب به عقیده نویسنده از نظر محتوا، ساختار و مباحث پرداخته شده همانند «همپای صاعقه» کامل و دقیق است. " گردان نهم" در  12 فصل به چگونگی شکل‌گیری گردان حبیب‌بن مظاهر پرداخته که فصل نخستین کتاب با موضوع "جنگ تحمیلی تاوان انقلاب" آغاز می‌شود و بعد از آن موضوع شکل‌گیری گردان حبیب در فصل‌هایی چون توقف دشمن، گردان نهم، گمشده در عملیات، به فرماندهی حاج علی، از گرمدشت تا کوت‌سوار و دوئل در خین ادامه می‌یابد

**اطلس جنگ ایران و عراق

کتاب "اطلس جنگ ایران و عراق: فشرده نبردهای زمینی" نوشته مهدی زروندی که به عنوان کتاب مرجع در حوزه دفاع مقدس به شمار می رود نیز پیش از این به زبان عربی ، انگلیسی، فرانسه و روسی نیز ترجمه شده است.

این کتاب تمامی عملیات های محدود و گسترده دوران جنگ تحمیلی را با تکیه بر جمع آوری، تجزیه و تحلیل اسناد مکتوب، کالک‌های عملیاتی، احیای منابع صوتی و کتاب‌های برگزیده اسناد عملیاتی و همچنین مجموعه کتاب‌های «روزشمار جنگ ایران و عراق» به تصویر کشیده است. در واقع هر صفحه از "اطلس جنگ ایران و عراق: فشرده نبردهای زمینی"، چکیده ای از روند اجرای هر عملیات، از طرح ریزی تا اجرا را دربرگرفته و مخاطب با تورق این کتاب، مروری کلی بر عملیات های اجرا شده در طول هشت سال دفاع مقدس خواهد داشت.

**پایی که جا ماند

کتاب "پایی که جا ماند" نوشته "سیدناصر حسینی‌پور" است، کتابی که چشم خیلی را خیره کرد و نویسنده کتاب آن را به  "ولید فرحان" خشن‌ترین گروهبان بعث عراق تقدیم کرد، این کتاب به زبان های انگلیسی و عربی ترجمه شده است و ترجمه به زبان های دیگر نیست در دست اقدام است.

** دا

دا نام کتاب روایت خاطرات  سیده زهرا حسینی است، این کتاب اواخر شهریور  1387   برای نخستین بار منتشر شده و رونمایی از این کتاب ششم آبان‌ماه ۸۷ انجام شد، این کتاب با هفتاد چاپ و فروش بیش از پنجاه هزار نسخه در کمتر از ۶ ماه رکورد تازه‌ای را در زمینه نشر کتاب در ایران ثبت کرد.

دا به سه زبان انگلیسی عربی و ترکی استانبولی ترجمه شد و البته ترجمه انگلیسی این کتاب در سایت آمازون قرار گرفت و استقبال زیادی از آن شد.

 **نورالدین پسر ایران

«نورالدین پسر ایران» کتاب خاطرات سید نورالدین عافی است؛ پسری شانزده ساله از اهالی روستای خنجان در حوالی تبریز در آذربایجان شرقی که مانند دیگر رزمنده‌های نوجوان ایران با تلاش و زحمت فراوان رضایت والدین و مسئولین را برای اعزام به مناطق عملیاتی جلب کرد و از دی ماه 1359 -یعنی تنها سه ماه پس از آغاز جنگ تحمیلی- به جبهه‌های نبرد با متجاوزان رفت. او حضور در گردان‌های خط‌‌شکن لشکر 31 عاشورا را به عنوان نیروی آزاد، غواص و فرمانده دسته و در جبهه‌های مختلف تجربه کرده و بارها مجروح شده است. نورالدین نزدیک به هشتاد ماه از دوران جنگ تحمیلی را علیرغم جراحات سنگین و شهادت برادر کوچک‌ترش سید صادق -در برابر چشمانش- در جبهه ماند و در عملیات‌های متعددی حضور داشت و جانباز هفتاد درصد دفاع مقدس است.

این کتاب نیز مانند کتاب دا به زبان های انگلیسی ترکی و عربی ترجمه شده است.

**من زنده ام

همچنین قرار است کتاب "زنده‌ام" که شامل خاطرات معصومه آباد از دوران اسارت در اردوگاه‌های بعث عراق، است نیز به زودی به همت باغ موزه دفاع مقدس و موسسه فرهنگی و انتشاراتی اردو زبان شهید مطهری به زبان اردو ترجمه شود.

**همت بیشتر برای ترجمه آثار بیشتر

مطمئنا اگر مسئولان می‌دانستند که ترجمه این آثار چقدر می تواند در شناساندن فرهنگ این مرز و بوم و معرفی برهه ای از تاریخ مان تاثیرگذار باشد روز به روز کتاب های بیشتری ترجمه می شد.