شرح دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان/ سرانجام اطاعت یا نافرمانی خدا

 
شرح فرازهای دعا

 اللهم انی اسئلک فیه ما یرضیک ؛

در این دعا از خداوند خواستاریم که به ما توفیق دهد آنچه را که رضایت او در آن است انجام دهیم، حال می خواهیم بدانیم که رضایت خداوند در چه چیزی می باشد؟ و چه چیزهایی موجب رضایت پروردگار عالمیان می گردد؟ که باید در جواب بگوییم هر عملی را که خداوند انسانها را به انجام آن امر فرموده است: موجبات رضایت خداوند از بندگان است که اگر بنده ای به آن دستورات عمل نماید رضایت خداوند را برای خود واجب نموده و اگر نافرمانی از آن دستورات نماید خشم و غضب الهی را بر خود واجب نموده است.

اگر می‌خواهید بدانید که خدا از شما راضی هست یا نه، ببینید خودتان در ته دل از خدا راضی هستید؟ اگر راضی باشید، خدا هم از شما راضی است.

شنیدم که امام صادق عَلَیْهِ السَّلَامُ مى‏فرمود: روز قیامت بنده‏اى را مى‏آورند که اهل نماز بوده، پس خواهد گفت: اى پروردگار! من براى رضایت‏ و خوشنودى تو خوانده‏ام. به او گفته مى‏شود: بلکه نماز خواندى تا بگویند: نماز فلانى چه نماز خوبى است، او را به سمت آتش روانه کنید. ترجمه الزهد / ۱۴۱ / ۱۱ – باب الریاء و النفاق و العجب و الکبر ….. ص : ۱۴۰

حدیث داریم که شما مانند بیمار هستید و خدا مانند دکتر و طبیب. همانطور که دکتر هر چه بگوید، بیمار می‌پذیرد، خدا هر چه به ما داد، ما هم باید رضایت داشته باشیم.

امام موسی بن جعفر علیه السلام در حدیثی فرمودند: ”‌ان الله حرم الجنه علی کل بذی قلیل العیاء لایبالی ما قال و ما قیل فیه”‌یعنی ”‌خداوند بهشت را حرام نموده بر کسانی که دارای زبانی فحاش اند و حیای آنها کم است، باک ندارند از اینکه خودشان چه می گویند و باک ندارند که درباره آنان چه گفته می شود”

اگر در مصیبت‌ها و نداری‌ها از خدا گله نکنیم و تسلیم خدا باشیم، یعنی اینکه ما از خدای راضی هستیم و خدا هم از ما رضایت دارد. اما خیلی سخت است که انسان ذره‌ای گله‌ از خدا نداشته باشد.

به عنوان مثال: انفاق کردن، اقامه نماز، پرداخت زکات موجبات رضایت الهی از بندگان و دروغ و تهمت و غیبت، موجبات خشم و غضب پروردگار عالمیان می باشد که ما در این روز از خداوند خواستاریم ما را جزو کسانی قرار دهد که به دنبال جلب رضایت او باشیم نه خشم و غضب او که همانا خداوند سخت عذاب است ”أَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ ”‌(مائده،۹۸)

الإمام الصّادق «ع»- فی حدیث عنوان البصریّ المعروف: قلت: یا أبا عبد اللَّه! ما حقیقه العبودیّه؟ قال: ثلاثه أشیاء: أن لا یرى العبد لنفسه فیما خوّله اللَّه ملکا، لأنّ العبید لا یکون لهم ملک، یرون المال مال اللَّه، یضعونه حیث أمرهم اللَّه به …

امام صادق «ع»- در حدیث معروف «عنوان‏ بصرى‏»، گفتم: اى ابا عبد اللَّه! حقیقت بندگى چیست؟ فرمود: سه چیز: اینکه بنده در آنچه خدا بر او منّت گذاشته و بخشیده است براى خود مالکیّت نبیند، بدان جهت که بندگان را ملکى نیست، مال را مال خدا مى‏دانند، و آن را در جایى که خدا فرموده است قرار مى‏دهند … الحیاه / ترجمه احمد آرام / ج‏۳ / ۸۱ / حدیث ….. ص : ۸۰

همانا بنده مسلمان اگر به قصد دیدار برادرش از خانه‏اش خارج شود و هدفش رضایت‏ خداى عزّ و جلّ و رغبت در رحمت‏هاى الهى باشد، خداوند هفتاد هزار فرشته را موکّل مى‏نماید که تا بازگشت او به منزل همراهش باشند، در حالیکه از پشت سر او ندا مى‏دهند: پاکیزه و خالص گشتى و بهشت برایت طیّب و پاکیزه باد. ترجمه المؤمن / ۱۲۳ / ۶ – باب زیاره المؤمن وعیادته

 و اعوذبک مما یوذیک؛

در اینجا منظور از مما یوذیک ”آنچه که ترا ناپسند است”‌ انجام اعمالی است که خداوند انسان را از انجام آن اعمال منع نموده است. مثل: دروغ، غیبت، تهمت، فحش که هنگامی که انسانی یکی از این اعمال را انجام دهد موجبات عذاب و عقوبت الهی را فراهم می سازد. به عنوان مثال: امام موسی بن جعفر علیه السلام در حدیثی فرمودند: ”ان الله حرم الجنه علی کل بذی قلیل العیاء لایبالی ما قال و ما قیل فیه”یعنی ”خداوند بهشت را حرام نموده بر کسانی که دارای زبانی فحاش اند و حیای آنها کم است، باک ندارند از اینکه خودشان چه می گویند و باک ندارند که درباره آنان چه گفته می شود”‌ که این نمونه ای از اعمالی است که در پیشگاه خداوند زشت و ناپسند است و انجام آن باعث عقوبت الهی می گردد، که ما نیز در این روز به خداوند پناه می بریم تا ما را از تمامی اعمالی که موجبات خشم وغضبش را فراهم می کند دور سازد.

خدا درخواست همه را می‌دهد و رد نمی‌کند؛ ولی گاهی چیزی که صلاح ما نیست را از خدا می‌خواهیم و خدا نمی‌دهد؛ البته آن خواسته را هم در قیامت برآورده می‌کند :‌در قیامت بندگان می‌پرسند؛ خدایا اینها که به ما می‌دهی چیست؟ خطاب می‌آید که در دنیا خواستی صلاح نبود بدهیم و الان آن را برآورده می‌کنیم

پیامبر اکرم حضرت محمد صلوات الله علیه و اله و سلم در توصیه ای به حضرت علی علیه السلام می فرماید :  اى على سه کس در روز رستاخیز زیر سایه عرشند: مردیکه براى برادرش بخواهد آنچه را براى خود خواهد، و مردیکه بکارى رسد و در آن گامى پیش و پس ننهد تا بداند که آن کار پسند یا ناپسند خدا است، و مردیکه از برادر خود عیبى نگیرد تا آن را در خود درمان کند، زیرا هر عیب خود را را درمان کند عیب دیگرش فاش شود، و مرد را بس است که همان بخود پردازد.

 و اسئلک التوفیق فیه الان اطیعک و لااعصیک یا جواد السائلین

خدایا از تو توفیق می‌خواهم که در ماه رمضان اطاعت تو را کنم و گناه انجام ندهم! روایت داریم از امام نهم (ع) که فرمود: ‌مؤمن باید ۳ خصلت داشته باشد. اول توفیق داشته باشد، دوم خودش را موعظه کند و سوم اینکه نصیحت دیگران را قبول کند.

مال‌‌اندوزی برای وراث

وارثان خود را به خدا بسپارید و نه به پول. حدیث داریم که اگر وارث خوب هستند، خدا خودش نگهبان آنهاست و اگر بد و دشمن خدا هستند؛ چرا برای دشمنان خدا زحمت می‌کشید؟

پول فریاد

در پایان دعا برای استجابت دعا می‌گوییم؛ ای خدایی که به هر کسی که از تو چیزی سؤال می‌کند، تو جود می‌کنی و نسبت به او بخشش داری، دعای ما را اجابت کن! ما گاهی سائلین را رد می‌کنیم؛ اما خدا درخواست همه را می‌دهد و رد نمی‌کند؛ ولی گاهی چیزی که صلاح ما نیست را از خدا می‌خواهیم و خدا نمی‌دهد؛ البته آن خواسته را هم در قیامت برآورده می‌کند :‌در قیامت بندگان می‌پرسند؛ خدایا اینها که به ما می‌دهی چیست؟ خطاب می‌آید که در دنیا خواستی صلاح نبود بدهیم و الان آن را برآورده می‌کنیم.

سرانجام اطاعت یا نافرمانی خدا

هر بنده ای برای آنکه به هدایت و رستگاری دست یابد لازمه آن این است که اطاعت خداوند و رسولش را نماید، چرا که رسول، فرستاده خداوند است که دستورات خدا را برای مردم بیان می دارد. اگر کسی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اطاعت نکند یقینا خدا را اطاعت نکرده و کسی که خدا را اطاعت نکند از پیروان شیطان گشته و کافر تلقی می گردد به طوری که خداوند عزوجل در قرآن کریم می فرماید: ”قل اطیعوالله و الرسول فان تولوا فان الله لا یحب الکافرین”‌(آل عمران ،۳۲) یعنی ”بگو اطاعت خداوند و رسولش را کنید پس اگر روی برگردانید به درستی که خداوند کافران را دوست ندارد”‌ پس کسانی که نافرمانی خداوند و رسولش را می کنند جزو کافرانند و از رحمت خداوند به دور می باشند و خداوند آنان را هدایت نمی کند چنانچه در قرآن می فرماید: ”إِنَّ اللهَ لاَیَهْدِی القَوْمَ الکَافِرینَ ”‌(مائده ،۶۷) یعنی ”و خداوند قوم کافر را هدایت نمی کند.”‌ پس ما نیز در این روز از خداوند می خواهیم که به ما توفیق دهد تا از دستوراتش پیروی نموده و هیچ گاه نافرمانی او را ننماییم.

نماز شب بیست و پنجم

 هشت رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید