امروزه دشمنان ، از حربه تبلیغات بیش از هر چیز دیگری استفاده می کنند

  گروه فرهنگی «تیتریک» ؛ مصاحبه اختصاصی با سرکارخانم معصومه لاریجانی  مدرس ، کارشناس مذهبی مدرسه راهنمایی مهراب فردیس و عضو موسسه فرهنگی تربیتی "صیانه ” صفا دشت:

جایگاه یک مبلغ دراسلام را چطور تعریف میکنید ؟
جایگاه یک مبلغ در اسلام به میزان توجه ای است که به سیره اهل بیت (علیهم السلام) دارد زیرا اهل بیت مبعوث شدند تا انسان سازی را در جامعه ترویج بدهند اگر یک مبلغ مثل شاگردان امام صادق (ع) بخاطر تکبرو هر دلیل دیگری خط جدا از امام خودشان تشکیل دهند جایگاهی در جامعه ندارند لذا جایگاه تبلیغ دهنده دین در جامعه به میزان وفاداری او به اساتید اصلی خود یعنی اهل بیت (علیهم السلام) است مشخص می کند و می توان گفت هر چه رفتار و کردار یک مبلغ به سیره معصومین نزدیک تر باشد بازتاب آن را در دیگران و در جامعه خواهد دید.
شیوه تبلیغ شما از جهت القای پیام تبلیغی چطور می باشد؟
مخاطب شناسی در ارائه پیام یک عنصر اصلی برای مبلغین است زیرا با هر مخاطبی نمی شود با یک شیوه پیش رفت و انتظار نتیجه مثبت را داشت چرا که با هر مخاطبی روش های خاصی را باید پیش برد لذا سن مخاطب و فرهنگ و آداب و رسوم مخاطبین در القای پیام خیلی مهم است مثلا در سطح دبیرستان غالبا شیوه بصری و تخته شیوه ی مناسبی است و در این بین سعی میکنم با ساخت کلیپ متناسب با موضوع ابرای جذابیت درست کنم زیرا تاثیر این روش خیلی بیشتر از روش های گفتاری است و گاهی گفتن یک داستان کوتاه یا یک بیت شعر برای این رنج سنی می تواند از صدها سخنرانی و کتاب و نصیحت موثرتر باشد همان طوری که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) تاکید کرده اند که سعی کنید تبلیغات دین را بصری کنید .
اغلب آسیب های تربیتی که در تبلیغات انجام می شود ناشی از عدم رعایت ظرفیت مخاطب و بی توجهی به درک و عقل اومی باشد لذا نوآوری و خلاقیت و دوری از شیوه های تکراری و خسته کننده و ایجاد و ترسیم شیوه های جدید به تناسب نیاز مخاطب یکی از اصول مهم در جذابیت تبلیغ است.
یک مبلغ باید چه ویژگی هایی داشته باشد ؟
اخلاق ، اخلاق ، اخلاق
ائمه اطهار (علیهم السلام) به خصوص پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) دستورات و سفارشات زیادی در بحث اخلاق داشته اند همچنن باید هر روز خود را محاسبه و مراقبه کند همانطوری که علمای بزرگ ما همواره این مراقبت را داشته اند .
یک مبلغ نمونه باید مطالب خود را با شیوه ای مناسب و با خوشرویی و تواضع برای دیگران بازگو کند و از هر بدرفتاری به دور باشد چرا که کوچکترین رفتار غلطی می تواند نتیجه معکوس و آسیب های جدی را در پی داشته باشد.
همچنین یک مبلغ دین باید در تمام مرزهای فکری ، اعتقادی ، فرهنگی و اجتماعی حضور داشته باشد ، باید جملات امام راحل را چراغ راه خود قرار دهیم که فرمود : تبلیغات مسئله ای است پر اهمیت و حساس ، یعنی دنیا با تبلیغات حرکت می کند آنقدری که دشمنان ما ، از حربه تبلیغات استفاده می کنند از طریق دیگری عمل نمی کنند و ما باید به مسئله تبلیغات بسیار اهمیت دهیم و از همه چیزهایی که هست بیشتر به آن توجه کنیم.
تعریف شما از طلبگی …
خداوند در قرآن کریم می فرماید : هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب والحکمه”
از این رو یک مبلغ مسئولیت خواندن قرآن بر مردم ، تزکیه نفس خود و مردم ، دادن آموزش های اسلامی به مردم و نشان دادن راه زندگی سالم بر پایه عمل به دستورات و تعالیم دین اسلام را به عهده دارد.
همچنین طلبگی یعنی همیشه حرکت داشتن و هر لحظه جوینده حقیقت بودن و مثل یک رودخانه همواره جریان داشتن است ، پس باید یک طلبه خود را مثل یک لیوان پر نبیند در این صورت خود را باخته است یک مبلغ توانمند حتی از طبیعت و سایه و سنگ هم باید پیام را بگیرد و به مانند ضرب المثل لقمان حکیم باید از بدترین حرف ها و نظرات و آراء درس بگیرد.
هدف از طلبگی …
خدمت به دیگران
تبلیغ مسولیت سنگینی است بنابراین زمان ، مکان تبلیغ ، مشکلات ، خطرات و سختی های آن و کنایه های دیگران و … نباید مبلغ را از انجام وظیفه باز دارد زیرا مبلغ مامور به انجام وظیفه است نه مسئول نتیجه و در این راه هم باید همیشه و همیشه به فکر انجام وظایف خود باشد .لذا با تحمل مشکلات در این راستا شاید بتوانیم به اندازه ی قطره ای از دریا غربت امام زمانمان را کم کنیم که همین هم توفیق از جانب خود ولی عصر (عج) خواهد بود.

راهکار پیشنهادی شما به حوزه و روحانیت برای جذب جوانان و غفلت زدگان به اسلام چیست ؟
اول باید از خود سوال کنیم که آیا ما غفلت زده هستیم یا نه ؟!چور مطلبی را به مخاطبین بگوییم ولی خود عامل به آن نباشیم ؟!پس یک مبلغ زمانی می تواند موفق باشد که خود اولین عمل کننده به پیام و محتوای تبلیغ باشد تا از این طریق باعث جلب اعتماد مخاطبین شود و از سویی برای مخاطبین ثابت شود که عمل به دستوراات دین و محتوای آن کار مشکلی نیست.
استاد شهریار خیلی خوب در یکی از شعرهای خود حرف های چوبه دار و چوب منبر را حکایت می کند
مناظره ای که اُستاد شهریار بین چوبه منبر و جوبه دار ترتیب می دهد، چوبی که از آن منبر ساخته اند، به چوبی که از آن چوبه ی داری ساخته اند فخر می فروشد، و چوبه ی دار در پاسخ به چوبه منبر می گوید گر منبر تو منبر بود کار مردم به دار نمی کشید و چون تو درست کار نکردی من را ساختند.
معصومین (علیهم السلام) با نگاه به درون انسان ها استعدادها را پیدا می کردند و آن را شکوفا می کردند و با نگاه به ظاهرافراد زود قضاوت نمی کردند اما ما باطن افراد را نمی بینیم و درک نمی کنیم و تنها به ظاهر بسنده می کنیم و زود قضاوت می کنیم لذا اگر ما خودمان را روبه روی میزان امیر المومنین (ع) و سیره اهل بیت (علیهم السلام) ببینیم و خودمان را بسنجیم و خود از غفلت زدگان نباشیم می توانیم با سعه ی صدر و صبر زیاد در این راه قدم برداریم و موفق باشیم
یا مکن با پیل بانان دوستی یا بساز خانه ای در بهر پیل
هنرمندی مبلغ در رسالت تبلیغ چه تاثیری در تبلیغ او می تواند داشته باشد ؟
اگر ما همه ی هنرها را بتوانیم فرابگیریم و با تمام شیوه های فن بیان و مخاطب شناسی آشنا شویم و در این راه احساس ضرورت کنیم و همواره تمرین داشته باشیم می توانیم موفق باشیم زیرا یک طلبه خانم باید هنرمند به تمام معنا باشد یعنی دست به قلم ،فن بیان ، طبع شاعری و … دارا باشد تا بتواند مطالب را بصورت نو و بکر به مخاطب القا نماید همانطوری که مقام معظم رهبری در کتاب هنر اسلامی در تبلیغ به آن تاکید فراوانی کرده است.

به نظر شما چکار کنیم که پیوند جوانان را با اسلام و معارف دینی برقرار کنیم؟
در قرآن کریم آمده است ” ا لم نشرح لک صدرک”
ای پیامبر آیا ما به تو شرح صدر و ظرفیت فراوان ندادیم ؟ یعنى ظرفیت فراوان شرط این کار است ، بنابراین شرح صدر و ظرفیت فراوان شرط اصلی کار تبلیغ است ظرفیتی که با روحیه و تحمل و صبر مضاعف باشد می تواند رسالت سنگین تبلیغ را بر عهده بگیرد.
نوجوانان و جوانان ما وجودشان پاک و صادق است و در محضر خدا تواضع خاصی دارند و به همین لحاظ صادق هستند و به دنبال صداقت هم می گردند ، معصومین (علیهم السلام) همواره در روایات خود توجه ویژه ای به جوانان دارند و اهمیت به آنان را همواره سفارش کرده اند لذا جوانان باید دیده شوند تا گمرا نشوند بنابراین نقش خانواده در این میان خیلی مهم است خانواده ای که جوان و نیاز های عاطفی او را نمی بیند و همیشه سرخورده اش می کند
نمی تواند انتظار نتیجه مطلوب داشته باشد اما اگر خانواده ای به فرزند خود توجه کند و همواره بمانند دوست در کنار او باشد دیگر جوان در کوچه و خیابان محبت گدایی نمی کند و سرگردان نخواهد بود و می توان گفت یک مبلغ بعد از خانواده نقش بسزایی در تربیت او دارد.

موفقیت خود را در امر تبلیغ مرهون چه چیزهایی می دانید؟
هر انسانی در وهله اول موفقیت های خود را مرهون لطف و عنایت پروردگار می داند.بعد این موفقیت های خود را مرهون زحمت های پدر و مادرم می دانم زیرا قصه های شبانه کودکی من قصه های قرآنی بود که مادرم از کتاب قصص القرآن همیشه برای من می خواند و پدرم که همواره تاکید به فراگیری احکام و دستورات دین می کرد لذا از همان سنین پایین در کنار حب اهل بیت (علیهم السلام) حب ولایت فقیه را به من شناساندند و در این بین تحصیل در حوزه علمیه و مبلغه شدن یکی از آرزوهای مادرم بود و همیشه در این راه مشوق و راهنمای بنده بود ند.
همچنین با ورود به حوزه علمیه و آشنا شدن با اساتید مجرب تاثیر بسزایی در پیشرفت بنده داشت به خصوص آشنایی با خانم جمالی نقطه عطفی بود در زندگی من، در سال هایی که بنده افتخار شاگردی ایشان را داشتم، فن خطابه ، اعتماد به نفس ، دروس اخلاقی ، بصیرت داشتن و.. باعث رشد و پیشرفت بنده شدند بنابراین نهایت تشکر و سپاسگزاری را از ایشان دارم.
حرف آخر …
یادمان باشد که ما در این دنیا ماندگار نیستیم و این دنیا محل امتحان و ازمایش است خاطرمان باشد وقت امتحان هیچ وقت مشخص نیست نباید کاری کنیم که برگه خالی ، نامه اعمال ما باشد ما باید همواره خود را محضر خدا بدانیم و وقت را به بیهوده نگذرانیم ، باید در این راه هم "والسابقون السابقون ” باشیم
ما باید اهل مطالعه باشیم و معنای مطالعه هم خود شناسی است نه مردم شناسی
پیامبر اسلام (ص) نیامدند که عرب جاهلی را متوجه اشتباهشان کند بلکه در این دنیا آمدند و امتحان خود را دادند و همواره در این راه مراقب کردار و گفتار خود بودند و مردم هم از او یاد گرفتند و کسی که ایشان را الگوی خود قرار داد هدایت و رستگار شد و کسانی که روی برگرداندند به لغزش افتادند لذا ما هم باید سیره و روش اهل بیت (علیهم السلام) را یاد بگیریم و از آنها پیروی کرده و در این راه قدم برداریم .

گفتگو  از مریم افشار