آیت‌الله میرباقری:
فرهنگ بر حوزه علم و تکنولوژی تأثیرگذار است/ آیا واقعا علم دینی و غیردینی داریم؟
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: ضرورت انقلاب فرهنگی برای تحقق تمدن دینی و پذیرش دستاوردهای انقلاب و آرمان‌های آن اجتناب ناپذیر بود.
گروه فرهنگی «تیتریک» ؛نشست «ضرورت انقلاب فرهنگی دوم در پرتو علوم انسانی و اسلامی» به همت بسیج دانشجویی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با حضور حسن رحیم‌پور ازغدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و آیت‌الله سیدمهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در دانشگاه تهران برگزار شد.
در ادامه این نشست آیت‌الله میرباقری با طرح این سؤال که آیا انقلاب فرهنگی ابتدایی رخ داده که به دنبال دومی باشیم؟ گفت: ظاهراً منظور از این نشست طرح ضرورت انقلاب فرهنگی در کشور است که به اعتقاد من اکنون از این مرحله گذشته‌ایم و باید به دنبال نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای آن باشیم.
وی افزود: آموزه‌های انقلاب اسلامی و پیام سیاسی آن هم در درون کشور مورد استقبال جامعه خودمان قرار گرفته و هم از مرزهای جغرافیایی گذشته، به خصوص بعد از پایان یافتن جنگ سرد و غلبه نیروهای سوسیالیسم و کمونیسم، مرزهای ما هم بیشتر شده و ملت‌های دیگر در مقابل جریان مسلط بر جهان قرار گرفتند، در نهایت ما نمی‌توانیم امیدوار باشیم که انقلاب اسلامی مورد پذیرش قرار بگیرد، در حالی که انقلاب فرهنگی صورت نگیرد.
آیت‌الله میرباقری با تأکید بر اینکه آرمان دستیابی به علم دینی در یک جامعه سکولار محقق نمی‌شود، اظهار داشت: بنابراین ضرورت انقلاب فرهنگی به معنی ایجاد سازوکاری عقلانی برای دست یافتن به آرمان دینی است، بی‌تردید برای رسیدن به اهداف علاوه بر انقلاب سیاسی که جامعه را از حصارهای موجود عبور می‌دهد، باید عقلانیت اجتماعی و فهم آن را تغییر دهیم، البته امروز هم ما در مسیر تحقق انقلاب فرهنگی هستیم تردیدی نیست، انقلاب اسلامی این گام مهم را برداشته، ما هم باید در حوزه فرهنگ آن را به پیش ببریم، گرچه مورد هجوم فرهنگی هم تاکنون قرار گرفتیم.
وی ادامه داد: فرهنگ جهت حاکم بر جامعه، همدلی و هم‌فکری است و در نظام ارزشی، دستوری، فکری و تحقق علم و تکنولوژی در جامعه تبلور می‌یابد؛ یعنی ظرف تحقق آن این مجموعه است، ما اگر مدعی انقلاب فرهنگی هستیم، قاعدتاً می‌گوییم فرهنگ دینی و غیردینی یا اسلامی و غیر اسلامی دارد بنابراین جامعه می‌تواند حول محور توحید، همدلی داشته یا حول دنیا و طبیعتاً در حوزه ارزش‌های اسلامی دو جامعه متفاوت ایجاد می‌شود.
آیت‌الله میرباقری با تأکید بر اینکه فرهنگ بر حوزه علم و تکنولوژی تأثیرگذار است اما آیا ما واقعا علم دینی و غیردینی داریم؟، اظهار داشت: البته در طرح بحث از علم دینی یا غیردینی باید گفت که مقصود مکاتب نیست بلکه علم حقوق، علم اقتصاد، روانشناسی، مدیریت و .. است، اگر معرفت را صرف اکتشافِ واقع ببینیم، قاعدتاً صحبت از علم دینی و غیر دینی بی مناسبت است، اما از زاویه دیگر اگر ما فرآیند تولید علم را بیرون حوزه اختیار انسان داشته باشیم، یعنی اختیار انسان در نحوه تلقی او از جهان تأثیری نداشته باشد اینجا بحث متفاوت می‌شود.
وی دراین باره افزود: اگر انسان دارای اختیار است، آیا اختیار او در رتبه بعد از دانش است و می‌تواند از دانش سوء یا حسن استفاده کند؟ اگر این طور باشد آن وقت دین در این اختیار دخالت می‌کند و به ما مکتب می‌دهد، که چگونه از آن استفاده کنیم یا اختیار انسان بعدِ حوزه دانش نیست که دین دستورالعمل در آن بدهد، بلکه دانش در فرآیند تولید خود تحت تأثیر اختیار اوست. اما این را تأکید می‌کنم که علم حتماً باید نسبتی با واقع داشته باشد وگرنه قطعاً علم نیست، اما معنای این حرف هم این نیست که فهم یک صورت صددرصد با واقع دارد.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی اظهار داشت: انسان می‌تواند جهان را مؤمنانه یا غیرمؤمنانه بفهمد، این اختیار اوست که در فهمش دخیل است، اگر این را بپذیریم دو نوع فهم دینی و غیر دینی ایجاد می‌شود.
منبع: هویت ما
ارسال نظر
اخبار برگزیده
