درباره خواص جالب "سیر" بیشتر بدانید!
گروه پزشکی « تیتریک »؛ سیر ازجمله سبزیجات معطر و پرخاصیتی است که بهصورتهای مختلف شامل خام، پخته، سرخشده، ترشی، خشک و پودر مورد استفاده قرار میگیرد، ولی باتوجه به اینکه دهان انسان پس از خوردن سیر – بهخصوص نوع خام و سرخشده آن – بوی ناخوشایندی میگیرد، اغلب افراد از خوردن آن امتناع میکنند؛ در حالی که برای این منظور، معمولا خوردن سیب، کرفس، کاهو، سبزی، یک قاشق عسل یا همچنین جویدن چای خشک یا جعفری یا برگ سیر تازه را پیشنهاد میکنند.
البته این روزها برای آن دسته از افرادی که صرفنظر از بوی بد سیر علاقهای به طعم آن نیز ندارند، قرصهای سیر بدون بو به بازار آمده است تا دیگر از مزایای آن بیبهره نمانند.
سیر سرشار از فولیک اسید، ویتامین C، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامینهایB1 ی، B2 وB3 است.
سیر ماده شیمیاییای به نام آلیسین (Allicin) دارد که یک آنتیبیوتیک بسیار قوی است و نقش مهمی در نابودکردن طیف وسیعی از باکتریها دارد. این تاثیر حتی بیشتر از پنیسیلین و تتراسایکلین است.همچنین خوردن سیر خام باکتریها را از بین برده و قدرت ایمنی بدن را بالا میبرد. سیر پخته نیز نقش کاهشدهنده کلسترول خون را دارد، آن را رقیق کرده و از تشکیل لختههای خونی جلوگیری میکند.
از دیگر خواص سیر می توان به تقویت دستگاه دفاعی بدن و داشتن خاصیت ضد سرطانی و ضد سرماخوردگی اشاره کرد. از این رو مصرف آن به خصوص در فصل سرد سال توصیه می شود.
سیر برای درمان بیماریهای مختلفی ازجمله آسم، برونشیت، روماتیسم، نقرس، میخچه و زگیل (به صورت موضعی)، سل، دندان درد، نیشزدگی و فشار خونبالا مفید است. در ضمن، سنگ کلیه را خرد میکند و در ضدعفونیکردن دستگاههای ادراری و عفونتهای واژینال و مثانه نیز مؤثر است.
به خاطر بوی نامطبوع سیر بهتر است به طور کامل آن را خرد و در شیر حل کنید. این عمل برای درمان افزایش فشار خون، تصلب شرایین، ناراحتی های گوارشی و التهاب مخاط برونش ها خورده شود. مصرف زیاد دارو و یا آلودگی محیط، سبب تجمع سموم شیمیایی در کبد می شود. مصرف روزانه سیر تازه، از کبد در برابر این سموم محافظت می کند.
علاوه بر موارد ذکر شده، سیر خواص بسیار دیگری نیز دارد که برخی از آنها در ادامهی متن آمده است:
- سیر حافظه را تقویت کرده و فراموشی را از بین میبرد.
- سیر از جمله سبزیجاتی است که باعث پیشگیری از بسیاری از سرطانها میشود.
- سیر اثر خوبی در ضد عفونی کردن معده دارد، ولی نباید آن را زیاد مصرف کرد.
- سیر، رسوبات خون را حل می کند. از این رو مصرف سیر به کسانی که درد مفاصل دارند، نقرس گرفته اند و یا به رماتیسم مبتلا شده اند توصیه می شود. سیر ادرار را زیاد می کند و فشار خون را پایین می آورد.
- سیر، بهترین درمان برای فراموشی و نسیان است، خوردن سیر کدورت ذهن را از بین می برد.
- سیر، بهترین تقویت کننده پیاز مغز است و روی مغز تأثیر نیکو دارد. خوردن سیر عضلات قلب را به نشاط می آورد و به وسیله این گردش خون منظم می شود. مصرف سیر مجاری تنفس وخون را پاک می کند و به این وسیله از تنگی نفس می کاهد.
- سیر، سنگ کلیه را از بین می برد و کرم های نازک شکم اطفال را نابود می کند.
- سیر در برابر امراض بسیاری مانند تب، مقاوم است. سیر، پوست بدن را خوشرنگ و گونه ها را سرخ و روده ها را از عفونت ها پاک می کند ( به خصوص در اطفال) و با این خاصیت انسان را در مقابل بیماری تیفوئید و دیفتری محافظت می کند.
- سیر، فلج و رعشه را معالجه می کند و در مورد مالاریا و بی خوابی خیلی مفید است.
- برای درمان میخچه و زگیل باید سیر را نرم و به صورت مرهم روی میخچه و زگیل بگذارید، تا همانطور بماند و هر چند آن را تکرار کنید تا به طور کلی میخچه و زگیل از بین می رود.
- اگر حشره ای شما را گزید، فوری محل نیش زدگی را با سیر بمالید تا سوزش و درد آن تسکین پیدا کند.
- مصرف سیر برای بیماران مبتلا به مرض قند (دیابت) اثر شفا بخش داشته و قند خون را می کاهد.
- سیر، اثر سمی نیکوتینی که از دود سیگار حاصل می شود را برطرف می کند. زیرا چنانچه معتادان به سیگار به علت نیکوتین دچار ناراحتی های هاضمه و قلب شده باشند، با مصرف سیر احساس بهبودی می کنند.
- خوردن سیر برای درمان رعشه اندام ها و فلج مفید است.
- مداومت در مصرف سیر به تدریج باعث ریختن موی سفید و روییدن موی سیاه می شود. سیر پخته را چنانچه بر موی و پوست بمالند کشنده شپش است.
- اگر سیر پخته را با شیر مخلوط کرده و از آن مرهم تهیه کنند و در محل آبسه (دمل) قرار دهند برای گشودن هر نوع آبسه و حتی آبسه دندان مفید است. اگر این فرآورده را در محل دردهای مفاصل و قولنج بمالند، درد و ناراحتی را تسکین خواهد داد.
- اگر مخلوط سیر با سرکه را بر پوست بمالند ورم اعضا را برطرف می کند.
- سیر خرد شده حاوی اسانس گوگردی، بوی تندی دارد که برای دستگاه گوارش خاصیت آنتی بیوتیکی (ضد میکروبی) دارد، اسانس فرار آن در تمام بدن پراکنده می شود و از راه ریه و پوست دفع می شود.
- سیر، یک محرک پوستی است و به عنوان خلط آورده در التهاب مخاط برونش ها مصرف می شود.
نکته: چنانچه در مصرف سیر، مراعات سن، مزاج و فصل نشود، مخصوصاً به حالت خام در مصرف آن زیاده روی شود، برای دستگاه تنفس و بیماری بواسیر مضر است.
محمد علیزاد (کارشناس تغذیه)