دیدار هر 4 هفته یکبار ظریف و اشتون تا خردادماه 93

گروه انرژی اتمی «تیتریک» ؛ «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران گزارشی را در صفحه فیسبوک خود نوشت که در ادامه می‌آید: ساعت 6و 45 دقیقه صبح پنجشنبه یکم اسفندماه 92 است و آخرین روز دور اول مذاکرات گام نهایی در وین. این دور مذاکرات از غروب دوشنبه با شام کاری با خانم اشتون شروع شد و تا ساعت 11 دیشب در جلسه جمع بندی بین خانم اشتون و دستیارانشان با اینجانب و همکارانم ادامه یافت. امروز صبح هم یک جلسه رسمی در مقر سازمان ملل متحد در وین داریم و یک مصاحبه مشترک و بدین ترتیب اولین دور مذاکرات به پایان خواهد رسید.

شام کاری قبل از شروع مذاکرات سنت خوبی است که در زمان آقای دکتر جلیلی بنا شد و امکان برخی هماهنگی های اجرایی و حتی محتوایی قبل از شروع گفتگوهای رسمی را فراهم می کند. از زمانی که بنده مسئولیت مذاکرات را به عهده گرفته ام این شام کاری در سفارت یا اقامتگاه سفیر جمهوری اسلامی ایران با حضور خانم اشتون، معاون ایشان خانم دکتر اشمیت و دستیارخانم اشتون از سوی 5+1 و آقایان دکتر عراقچی و دکتر روانچی و بنده از طرف ایران تشکیل می شود. در شام دوشنبه شب که در ساختمان تاریخی نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد دفاتر ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین برگزار شد و بیش از 2 ساعت طول کشید، در مورد نحوه برگزاری دور اول تفاهم کردیم. همین طور موضوعاتی که در چارچوب برنامه اقدام مشترک ژنو برای دستیابی به راه حل جامع مورد بحث قرار خواهد گرفت را مرور نمودیم، و دیدگاه های خودمان در مورد مسایلی که مربوط به مذاکرات می شود و موضوعاتی که مرتبط با این مذاکرات نیست را به روشنی مطرح کردیم. همچنین مروری داشتیم بر نحوه اجرای گام اول و اقداماتی که لازم است در این زمینه صورت گیرد.

نخستین جلسه رسمی مذاکرات ساعت 11 صبح سه شنبه در مقر سازمان ملل متحد در وین شروع شد. شاید برای شما سؤال باشد که چرا این قدر دیر. علت آن است که معمولاً بعد از شام کاری بین رییس هیئت ایرانی و خانم اشتون، ایشان در یک صبحانه کاری داخل 1+5 موضوعات مطروحه در شام را با اعضای 1+5 هماهنگ می کند و به همین جهت جلسه رسمی بین دو طرف دیرتر شروع می شود.

البته ما هم از فرصت استفاده کردیم و ساعت 7 صبح یک جلسه هماهنگی با معاون وزیر خارجه روسیه داشتیم و بعد یک صبحانه کاری با وزیر امور خارجه اتریش، یک ملاقات جالب و محتوایی با رییس جمهور اتریش (که قرار است به ایران سفر کند) و نهایتاً یک ملاقات با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی.

به هرحال، در جلسه رسمی، طبق توافق قبلی خانم اشتون مروری کلی بر نحوه ادامه کار داشت و بنده نیز در یک صحبت نسبتاً طولانی، هدف مذاکرات در قالب برنامه اقدام مشترک (توافق ژنو) که تضمین تداوم برنامه هسته ای ایران به صورت کاملاً صلح آمیز (مضمون جمله اول توافق ژنو) است را تشریح نمودم و اصول و چارچوب های ضروری برای رسیدن به این هدف مشترک را تببین کردم و با مروری صریح و نقادانه نسبت به اظهارات و اقداماتی که در 2 ماه گذشته به ویژه از سوی مقامات آمریکایی صورت گرفته، تشریح کردم که این حرکت های بی منطق ناشی از فشار گروه های داخلی در آمریکا، به تشدید بی اعتمادی مردم و مسئولین کشور انجامیده است.

در پایان صحبت ها هم ضمن تأکید بر اراده سیاسی کشور برای رسیدن به راه حل و استناد به فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری که جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود پایبند است، نتیجه گیری کردم که در صورت اراده سیاسی و احترام متقابل و رعایت حقوق و عزت مردم سربلند ایران، امکان رسیدن به راه حل جامع در بازه زمانی پیش بینی شده در برنامه قدام ژنو فراهم خوهد بود.

براساس توافق قبلی، بعد از صحبت های من جلسه رسمی پایان یافت و مذاکرات دوجانبه شروع شد. با توجه به اینکه قبل از جلسه، معاون وزیر خارجه روسیه را دیده بودم، بعد از جلسه با معاون وزیر خارجه چین شخصاً ملاقات و گفتگو کردم. ولی گفتگو با معاون وزیر خارجه آمریکا و مدیران سیاسی سه کشور اروپایی توسط همکاران خوبم آقایان دکتر عراقچی و دکتر روانچی و هیئت مذاکره کننده انجام شد و من در این ملاقات ها شرکت نکردم که البته این روال کاری من در دوره های قبل تیز بود و کار جدیدی نبود.

بعد از ملاقات های دوجانبه، اولین جلسه مذاکراتی در سطح معاونین و مدیران سیاسی، بدون حضور بنده و خانم اشتون، حدود ساعت 5 بعدازظهر شروع شد و تا بعد از ساعت 8 شب ادامه یافت که مجدداً روز چهارشنبه نیز از حدود ساعت 10 صبح تا 12 و نیم با همان ترکیب تشکیل شد و تبادل نظرهای سازنده ای در مورد موضوعات قابل بحث در مذاکرات جامع ادامه پیدا کرد. حدود ساعت 2 و نیم بعدازظهر گزارشی از جلسه معاونین و مدیران سیاسی به بنده و خانم اشتون ارائه شد و در یک جلسه نسبتاً طولانی، با جمع بندی بحث های جلسات، در مورد نحوه رفع نگرانی های متقابل و نیز ادامه گفتگوها توافق کردیم. همین طور توافق کردیم که برای اینکه از همین دور اول وارد بحث محتوایی بشویم، در یک جلسه کارشناسی موضوعاتی مانند همکاری در حوزه فناوری مورد تبادل نظر قرار گیرد که جلسه ای در غروب چهارشنبه به همین شکل بین متخصصین دو طرف برگزار شد.

در آخرین دیدار خانم اشتون و بنده و هیئت مذاکره کننده که تا حدود ساعت 11 شب گذشته ادامه داشت و پس از هماهنگی خانم اشتون با سایر اعضای گروه 1+5 انجام می شد، توافق شد که تا خرداد ماه چندین جلسه در سطح خانم اشتون و بنده با فواصل حدود 4 هفته یک بار و در میان این جلسات، نشست های کاری پیرامون موضوعات مختلف دستور کار در سطح کارشناسان برجسته دو طرف تشکیل شود. در مورد زمان هر یک از جلسات توافق کردیم و قرار شد اولین جلسه رسمی در روزهای پایانی سال 92 در وین تشکیل شود و قبل از آن خانم اشتون سفری به ایران داشته باشند و همین طور کارشناسان در حاشیه اجلاس شورای حکام ملاقات های فشرده ای داشته باشند. موضوعات مورد بحث در جلسه کارشناسی و جلسه بعدی خودمان را هم توافق کردیم.

همانگونه که عرض کردم، حدود نیم ساعت دیگر هم جلسه اختتامیه رسمی داریم و یک مصاحبه کوتاه مشترک. همه معتقدند که مجموعاً شروع خوبی بود و در همان حد توقعات و شاید قدری مثبت تر. به هرحال با توکل به خدا و توسل به پیامبر رحمت و ائمه معصومین علیهم السلام کار دشوار مذاکرات نهایی را شروع کردیم که امیدواریم به یاری خدا و با حمایت و دعای شما به سرانجام خوبی برسد.

همانگونه که عرض کردم، در حاشیه این مذاکرات، ملاقات هایی با رییس جمهور و وزیر امورخارجه اتریش و همینطور مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و مدیرکل سازمان توسعه صنعتی ملل متحد داشتم و یک صبحانه کاری با مسئولین مؤسسات مطالعاتی از اتریش و 8-9 کشور دیگر اروپایی که صبح چهارشنبه برگزار شد و بحث خوبی صورت گرفت. برنامه جالب دیگری که در این سفر داشتم یک گفتگوی ویدئویی بود با اساتید و دانشجویان دانشگاه دنور که دکترای خود را نزدیک به 26 سال قبل از آنجا دریافت کردم. البته برای این که قدری از سرعت کم اینترنت در ایران کمتر برنجید باید خدمتتان عرض کنم که به دلیل مشکلات ارتباط اینترنتی بین وین و دنور، تکنیسین های هتل دو ساعت تلاش کردند که ارتباط ویدئویی برقرار شود که موفق نشدند و آخر با تأخیر یک ارتباط یک سویه ویدئویی برقرار شد که طرف مقابل از طریق تلفن با من صحبت می کرد و من از طریق اینترنت. بعد که تصاویر را دیدیم متوجه شدم که چه ارتباط افتضاحی بوده و تنها یک شبح هولناک از بنده نمایش داده می شد. به هرحال خواستم بدانید که به هرکجا که روی آسمان همین رنگ است.

ضمنا برای آنهایی که همیشه در مورد ساعت می پرسند باید عرض کنم که من در ابتدا ساعت شروع نوشتن را می نویسم. این بار حدود یک ساعت و نیم طول کشید (البته چند بحث کاری در حین نگارش با همکارانم داشتم). الآن ساعت 8 و ربع به وقت وین (یک ربع به 11 به وقت ایران عزیز) است.

خدا یار و نگهدارتان.