دوشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 29
توحید و وحدت، ۲ اصل مورد تأکید پیامبر (ص) در حجةالوداع بود
نکته ناب روز عرفه، تلاوت خطبه حجّةالوداع است که پیامبر (ص) در آن، رهنمود‌های اسلامی مهمی را برای امت اسلامی به ارمغان آورده است.
گروه فرهنگی «تیتر یک» به نقل از «البرزخاتون»؛ روز عرفه یکی از مهمترین روز‌های سال در اسلام است و نکته طلایی و ناب آن، تلاوت خطبه حجّةالوداع که پیامبر اسلام (ص) در آن، رهنمود‌های مهمی را برای امت اسلامی به ارمغان آورده است.
در این خطبه، پیامبر از مسائل مختلفی نظیر توحید، اخلاق، حقوق اجتماعی، خانواده، زندگی مشترک، حقوق زنان و مردان و… سخن گفته و از امت اسلامی خواسته است تا این مسائل را به خوبی درک و به آن‌ها عمل کنند. به همین دلیل، این خطبه به عنوان یکی از مهمترین منابع اسلامی برای درک آموزش‌های پیامبر (ص) شناخته شده و خواندن و بررسی آن در روز عرفه برای مسلمانان بسیار مفید و حائز اهمیت است.
۹ ذی‌الحجه روز عرفه و یکی از روز‌های پرفضیلت به شمار می‌آید؛ به طوری که روایات بسیاری، از عرفه به عنوان روزی ویژه برای بخشایش گناهان و استجابت دعا یاد شده است و در روایات، اعمالی برای آن برشمرده‌اند که از جمله بافضیلت‌ترین آن‌ها می‌توان به دعا و استغفار و همچنین، زیارت امام حسین (ع) و خواندن دعای عرفه اشاره کرد و حج‌گزاران باید از ظهر تا غروب شرعی روز عرفه در عرفات حضور داشته باشند و علت این که به آن سرزمین یا صحرا، عرفات گفته می‌شود از این جهت است که زمینی مشخص و شناخته‌شده در میان کوه‌ها است.
مناسک حج از روز عرفه شروع می‌شود و حجاج باید در صحرای عرفات گرد هم آیند و به دعا و نیایش و استغفار بپردازند و برای این که توفیق پیدا کرده‌اند تا در خانه خداوند مهربان حضور داشته باشند و به ادای فریضه مهم حج بپردازند شکر الهی را به جا بیاورند.
فردین احمدی، مدرس دانشگاه، حافظ کل قرآن و مدیر مسئول انتشارات حوزه مشق به تشریح خطبه حجّةالوداع پرداخت.
آیا می‌توانید برخی از مواردی که در خطبه حجّة الوداع مطرح شده است را برایمان توضیح دهید؟
خطبه حجّةالوداع شامل موارد مهم و گوناگونی است که در آن پیامبر اسلام (ص) به مسلمانان خود ارشاد‌هایی ارائه کرده است. برخی از مواردی که در این خطبه مطرح شده است عبارتند از:
توحید و وحدت: پیامبر (ص) در این خطبه به توحید و وحدت خداوند و اهمیت آن اشاره کرده و خواستار تمسک به این اصل مهم در دین اسلام شده است.
عدالت: پیامبر (ص) در این خطبه به اهمیت عدالت و رعایت حقوق اجتماعی، اخلاقی و عدم تبعیض بین افراد اشاره کرده است.
حرمت جان و مال: پیغمبر اسلام (ص) در این خطبه به حرمت جان و مال انسان‌ها اشاره کرده و خواستار رعایت آن‌ها از سوی همه افراد شده است.
حج و عمره: رسول خدا (ص) در این خطبه به اهمیت حج و عمره و رعایت احکام آن‌ها اشاره کرده و خواستار رعایت آن‌ها از سوی مسلمانان شده است.
حقوق زنان و مردان: پیامبر (ص) در این خطبه به اهمیت رعایت حقوق زنان و مردان و نحوه رفتار با آن‌ها اشاره کرده و خواستار رعایت آن‌ها از سوی مسلمانان شده است.
خانواده و زندگی مشترک: رسول خدا (ص) در این خطبه به اهمیت خانواده و زندگی مشترک و نحوه رفتار با همسر و خانواده اشاره کرده و خواستار رعایت این امور از سوی مسلمانان شده است.
به طور کلی، خطبه حجّةالوداع شامل مسائل مهم و پایه‌ای دینی و اخلاقی‌ای است که رعایت آن‌ها برای هر مسلمان بسیار حائز اهمیت است.
چرا پیامبر (ص) در خطبه حجّةالوداع به توحید و وحدت خداوند اشاره کرده است؟
توحید و وحدت خداوند یکی از مهمترین اصول دینی در اسلام و به معنای این که خداوند یکتا و بی‌نیاز است و هیچ کس جز او از عبودیت و پرستش لایق نیست. پیامبر اسلام (ص) در خطبه حجت الوداع به توحید و وحدت خداوند اشاره کرده است، زیرا این اصل اساسی از دین اسلام بوده و برای هر مسلمان بسیار حائز اهمیت است.
همچنین، پیامبر (ص) در خطبه حجت الوداع خواستار تمسک به این اصل مهم در دین اسلام شده است، چرا که این اصل مهم می‌تواند برای افزایش‌ایمان و تقوا در مسلمانان مؤثر باشد و آن‌ها را از پرستش هرگونه موجودیت دیگر به جز خداوند منع کند. همچنین، تمسک به این اصل می‌تواند مسلمانان را از افراط گرایی و تفرقه‌ای که ممکن است در برابر تنوع ادیان و مذاهب وجود داشته باشد، جلوگیری کند.
به طور کلی، توحید و وحدت خداوند از اصول مهم و اساسی در دین اسلام است و پیامبر (ص) در خطبه حجت الوداع به این اصل اشاره کرده تا اهمیت آن را برای مسلمانان بیان کند و آن‌ها را به تمسک به این اصل دینی تشویق کند.
چه تأثیری از تمسک به توحید و وحدت خداوند در زندگی مسلمانان دارد؟
تمسک به توحید و وحدت خداوند برای مسلمانان تأثیرات مثبت و بسیار گسترده‌ای دارد. در زیر به برخی از تأثیرات این اصل دینی در زندگی مسلمانان اشاره می‌کنم:
افزایش‌ایمان و تقوا: توحید و وحدت خداوند، به مسلمانان کمک می‌کند تا‌ایمان و تقوا خود را در برابر چالش‌های زندگی تقویت کنند و به خداوند تکیه بیشتری بدهند.
جلوگیری از پرستش موجودات دیگر: تمسک به توحید و وحدت خداوند، مسلمانان را از پرستش هرگونه موجودیت دیگر به جز خداوند منع می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد که تنها به خداوند پرستش کنند.
جلوگیری از افراط‌گرایی و تفرقه‌ای: تمسک به توحید و وحدت خداوند، می‌تواند مسلمانان را از افراط‌گرایی و تفرقه‌ای که ممکن است در برابر تنوع ادیان و مذاهب وجود داشته باشد، جلوگیری کند.
ایجاد صلابت و اعتماد به نفس: تمسک به توحید و وحدت خداوند، مسلمانان را در برابر چالش‌های زندگی صلابت بیشتری بخشیده و به آن‌ها اعتماد به نفس بیشتری بدهد.
۵. ارتقای اخلاق و عدالت: توحید و وحدت خداوند، مسلمانان را به رعایت اخلاق و عدالت و نیز رعایت حقوق اجتماعی و اخلاقی تشویق می‌کند.
۶. ارتقای نظام عدل و دموکراسی: تمسک به توحید و وحدت خداوند، می‌تواند به ارتقای نظام عدل و دموکراسی در جامعه کمک کند، زیرا این اصل دینی به رعایت حقوق همه افراد اعتنا دارد و تفکرات سالمی را درباره نظام اجتماعی و سیاسی جامعه به وجود می‌آورد.
در پایان اگر نکته‌ای مانده است، بفرمایید؟
از اسرار توقّف در عرفات این است كه: انسان به معارف و آموزه هاى دینى آگاه شده و از اسرار الهى در نظام آفرینش با خبر شود و بداند كه خداوند به همه نیازهاى او داناست و براى برآوردن همه آن‌ها توانا مى باشد. خود را به خدا بسپارد و فقط او را اطاعت كند كه طاعت او سرمایه و وسیله هر بى نیازى است.
از این رو امام سجّاد (ع) به نیازمندى كه در روز عرفه گدایى مى كرد، فرمود: «واى بر تو! آیا در چنین روزى دست نیاز به سوى غیر خدا دراز مى كنى، در چنین روزى براى كودكان در رحم‌امید سعادت مى رود. كسى كه در آن جا از غیر خدا طلب كند، زیان كرده است.»
درس‌هایی که برای نسل امروز از این اصل دینی گرفته می‌شود، عبارتند از:
تمسک به توحید و وحدتبه معنای پرستش تنها خداوند است و هیچ موجودیت دیگری جز او شایسته پرستش نیست.
تمسک به این اصل می‌تواند به تقویت‌ایمان و تقوا کمک کند و مسلمانان را در برابر چالش‌های زندگی قوی‌تر کند.
تمسک به توحید و وحدت خداوند می‌تواند به جلوگیری از افراط‌گرایی و تفرقه‌ای کمک کند و به ارتقای اخلاق و عدالت در جامعه کمک کند.
این اصل دینی می‌تواند به رشد افراد در جامعه کمک کند و به ایجاد صلابت و اعتماد به نفس بیشتر برای مسلمانان کمک کند.
از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود: «كسى كه در ماه رمضان آمرزیده نشود تا رمضان آینده آمرزیده نمى شود مگر آن كه در عرفه حاضر شود. » و نیز فرمودند: «در غروب عرفه، خدا همه گناهان زائران خود را مى بخشد. بر این اساس حضرت باقر علیه السلام در آداب روز عرفه هیچ سائلى را ناامید برنمى گرداند.»
انتهای پیام/
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
