مناطق گردشگری مشهد؛ از شاه خراسان تا جاهای تاریخی و مدرن

گروه فرهنگی تیتر یک، مشهد، شهر مقدس و مورد احترام ایران، مقصد گردشگرانی است که به دنبال تجربه فرهنگ و تاریخ ایران هستند. اغلب ایرانیان و حتی توریستی هایی که از خارج به ایران سفر می کنند شهر مشهد را با حرم امام رضا و آرامگاه فردوسی می شناسند در حالی که همه می دانیم جاذبه های مشهد تنها در حرم امام رضا خلاصه نمی شود این شهر با ساخت پارک ها، مراکز تفریحی، تجاری و اقامتی مدرن و هیجان انگیز، بازسازی جاذبه های تاریخی و ساماندهی جاذبه های طبیعی سعی دارد علاوه بر سیاحت، شهری جالب برای گردشگران باشد تا  گردشگران بتوانند مدت زمان بیشتری را در آن سپری کنند و سفری خاطره انگیز و به یاد ماندنی برای خود بسازند. در این گزارش قصد داریم به جاهای دیدنی مشهد بپردازیم.

بیشتر بخوانید:

مناطق گردشگری استان گلستان؛ از طبیعت بکر تا بناهای تاریخی

مناطق گردشگری اصفهان؛ از مکان های تاریخی تا بهترین روستاها

مناطق گردشگری شیراز؛ از جاهای تفریحی تا روستاهای توریستی

حرم امام رضا 

حرم امام رضا در مرکز شهر قرار دارد، به عنوان مقدس ترین مکان شیعیان در جهان محسوب می شود. هر ساله میلیون ها زائر از سراسر جهان به این حرم مراجعه می کنند.

حرم امام رضا مجموعه‌ای است با کانونِ آرامگاهِ علی بن موسی الرضا که دیگر مسجدها، آرامگاه‌ها، رواق‌ها، صحن‌ها، کتابخانه و موزه‌ها را دربرمی‌گیرد. مسجد بالاسر  و مسجد جامع گوهرشاد از مهم‌ترین بناهای پیوسته به آن هستند. بزرگ‌ترین مسجد جهان در اندازه (۲۵۰ هزار مترمربع) و دومین مسجد بزرگ جهان در گنجایش (۵۰۰ هزار نفر) شمرده می‌ شود.

از دوره تیموریان همزمان با نوسازی بسیاری از بناهای کهن خراسان در طوس، هرات و نیشابور، به این مکان نیز توجه ویژه‌ای شد. بسیاری از ساختمان‌ های این حرم از دوره صفویان به‌ویژه روزگار شاه طهماسب صفوی به جا مانده‌ است. 

بازار رضا مشهد

با توجه به حجم زیاد توریست‌ ها و زائران شهر مشهد، تجارت در این شهر از گذشته رونق فراوانی داشته‌است. از جمله مراکز تجاری این شهر، می‌توان به بازار رضا اشاره کرد ک از مهم‌ترین مراکز خرید زائرین و گردشگران به‌شمار می‌آید.

بازار رضا مشهد در فاصله کمی از حرم مطهر قرار دارد که یکی از پربازدیدترین و شلوغ‌ترین بازارهای سنتی کشور است که دارای معماری زیبا و سنتی است و همچنین یکی از قدیمی‌ترین مراکز عرضه سوغات و صنایع دستی شهر مشهد است.

این بازار در دو طبقه احداث شده‌است، در طبقه دوم آن کارگاه‌های کوچک صنایع دستی، طلاکاری،انگشترسازی، فیروزه تراشی و گلدوزی ایجاد شده‌است.

مسجد گوهر شاد مشهد

مسجد زیبای گوهر شاد در جنوب حرم رضوی واقع شده است که با معماری و کاشی کاری هنرمندانه خود که به دستور گوهرشاد بیگم همسر شاهرخ، در مجاورت حرم امام هشتم ساخته شده و از پر بازدید ترین و شلوغ ترین مساجد ایران می باشد. این مسجد مقدس و زیبا طی سال های گذشته بارها به دلیل عوامل طبیعی و سیاسی آسیب هایی دیده است، ولی زیباتر از قبل همچنان در جوار حرم میزبان زائران این سرا می باشد.

صحن مسجد گوهرشاد وسعتی در حدود ۲۸۰۰ متر مربع دارد. دیوارهای داخلی این بخش از مسجد با سنگ های تیره تزیین شده است. کف صحن به وسیله سنگ های شش گوشه پوشش داده شده است. 

پارک وکیل‌ آباد مشهد

پارک وکیل‌آباد  که در گذشته به نام میرطراز یا باغ وکیل‌آباد شناخته می‌شده از تفرجگاه‌های قدیمی و زیبای مشهد است که در جنوب غربی مشهد و انتهای بلوار وکیل‌آباد واقع شده است. وکیل‌آباد به علت قدمت خود و قرار گرفتن در دره‌ای با صفا و هوای مطبوع از دیرباز مورد توجه اهالی شهر و مسافران بوده است. این پارک جنگلی، در سال ۱۳۴۸ شمسی توسط مالک آن، حسین آقای ملک، به‌صورت رسمی وقف استفاده عموم و به شهرداری مشهد واگذار شد.

آب و هوای غالب در این پارک به اندازه ای خوب است که به منطقه ییلاقی مشهد معروف شده است. علت آن هم این است که در نزدیکی طرقبه واقع می باشد.

در این پارک محلی برای استراحت مسافران، شهر بازی بسیار بزرگی بنام کوهستان پارک شادی برای کودکان و یک باغ وحش وجود دارد.

باغ وحش وکیل‌ آباد مشهد

باغ وحش وکیل آباد مشهد یکی از دیدنی ترین مناطق گردشگری می باشد که در جوار پارک وکیل آباد است و تنها باغ وحش مشهد و استان خراسان رضوی قرار دارد.

این باغ وحش دارای انواع حیوانات گوشت خوار و علف خوار، آبزی، خزنده و پرندگان می باشد که می‌توان به شیر، ببر، خرس، گراز، گربه وحشی، انواع پرندگان، چهار نوع گوزن، شامپانزه اشاره نمود. همین موضوع توانسته گام مهمی در جذب توریست به این منطقه در استان مشهد تبدیل شود.

باغ پرندگان مشهد

باغ پرندگان مشهد بزرگترین و تنها مجموعه پرندگان در شرق کشور است که در منطقه گردشگری سپاد، نزدیک به میدان خیام واقع شده است. 

این مجموعه تفریحی و دیدنی با گرد هم آوردن انواع گونه های کمیاب پرندگان آفریقایی، آسیایی توانسته است از دیدنی ترین مکان های تفریحی در شهر مشهد قرار گیرد.

آرامگاه فردوسی 

آرامگاه فردوسی محل خاکسپاری حکیم ابوالقاسم فردوسی در طوس است که در میان باغی مصفا به فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شهر مشهد واقع شده است. ساختمان فعلی آرامگاه فردوسی و موزه توس که الهام گرفته از شیوه معماری هخامنشی، به ویژه آرامگاه کوروش بود به دستور انجمن آثار ملی در سال ۱۳۴۳ آغاز و با نظارت مهندس هوشنگ سیحون در سال ۱۳۴۷ به انجام رسید.

نمای بیرونی بنا شامل عناصر تزئینی هخامنشی به خصوص ستون‌ها و سرستون‌ها است و اشعاری که بر اضلاع چهارگانه بنا نگاشته شده از حکیم فردوسی و معرف اندیشه و شخصیت وی است.

بخش فوقانی بنا به‌صورت توخالی ساخته شده و فضای داخلی آن نیز علاوه بر الهام گرفتن از معماری دوره اشکانی شامل ۲۰  ستون مرمری در پائین و ۸ ستون در بخش فوقانی است. در بخش‌هایی از آرامگاه نیز دیوارنگاره‌هایی از فریدون صدیقی نصب شده که نمایش صحنه‌هایی از روایات شاهنامه است.

این بنای ۹۰۰ متری از ستون، سنگ و کاشی ساخته شده است و در آن از عناصر تزیینی هخامنشی در ستون ها و سر ستون ها استفاده شده است. بر روی ۴ ضلع این آرامگاه نیز اشعاری از حکیم فردوسی نگاشته شده است.

آرامگاه نادر شاه افشار 

آرامگاه نادر شاه افشار بنایی است که به یادبود نادرشاه در شهر مشهد ساخته شده است. قوام السلطنه در اواخر عهد قاجار (۱۲۹۶ خورشیدی) در محل یکی از مقابر ویران‌شده نادری، آرامگاه جدیدی برای وی ساخت و استخوان‌های او را از تهران به مقبره مزبور انتقال داد. نادرشاه افشار، فاتح دهلی در هنگام حیات خود دستور به ساخت آرامگاهی کوچک در بالای خیابان مشهد داد.

این آرامگاه کوچک در سال ۱۱۴۵ هجری قمری در مجاور چهارباغ شاهی و روبروی حرم امام رضا از خشت و گل ساخته شد.

این بنای جدید که در محل فعلی آرامگاه وی قرار داشت، مدتی بر پا بود تا این که انجمن آثار ملی ایران در سال ۱۳۳۵ خورشیدی درصدد بر آمد آرامگاهی مناسب برای وی در همان محل مقبره قوام‌السلطنه احداث کند. این کار از سال ۱۳۳۶ شروع شد و در سال ۱۳۴۲ به پایان رسید.   

مقبره کنونی نادرشاه واقع در ضلع شمال غربی چهارراه شهدا (نادری سابق) است که پس از حرم حضرت رضا (ع) مهم‌ترین موضع توریستی-تاریخی شهر مشهد تلقی می‌شود. طراح بنا مهندس سیحون بود و مجسمه‌ها را هنرمند فقید ابوالحسن صدیقی ساخته است.

پارک ملت و شهربازی مشهد

پارک ملت یکی از جاذبه‌های گردشگری مشهد و بزرگ ترین پارک این شهر است که در کنار بزرگراه وکیل آباد در تقاطع آزادی واقع شده است و مساحت آن ۷۲ هکتار است. بزرگ‌ترین چرخ و فلک خاورمیانه در این پارک قرار دارد. در قسمت شرقی پارک بزرگ ملت شهربازی قدیمی و بزرگی وجود دارد که این شهربازی اولین شهر بازی در کشور است که عضو اتحادیه جهانی شهربازی‌های استاندارد شده است.

پارک کوهسنگی مشهد

پارک کوهسنگی دومین پارک بزرگ مشهد بعد از پارک ملت است که در جنوب غربی مشهد و در انتهای خیابان کوهسنگی قرار گرفته است و در حاشیه کوه‌هایی مرتفع ایجاد شده و از قدیمی‌ترین روستاهای مشهد است. شاه عباس صفوی در سن ۱۶ سالگی در این روستا تاج‌گذاری کرد.

کوه سنگی از میان تفریحگاه‌های شهر مشهد از قدمت و شهرت بیشتری برخوردار است و یکی از زیباترین پارک‌های ساخته شده در ایران است که تلفیقی از آب، سنگ و سرسبزی و نور است.

ساختمان موزه‌ بزرگ خراسان، با الگوبرداری از معماری کاخ کلات نادر، جلوه زیبایی به این مجموعه داده است. در سال ۱۳۴۰ شمسی با گسترش شهر مشهد، کوهسنگی از طریق خیابانی وسیع و عریض و مشجر، موسوم به خیابان کوه سنگی، به بدنه اصلی شهر مشهد متصل شد. با طرح‌های توسعه شهر مشهد، پارک کوه سنگی به مجموعه‌ی تفریحی گردشگری تبدیل شد.

سرزمین موج های آبی مشهد

مشهد در زمینه احداث پارک‌های آبی موقعیت بی‌نظیری در خاورمیانه دارد. یکی از جاذبه‌های ورزشی خاص در مشهد وجود پارک‌های آبی است که به دلیل سرپوشیده بودن امکان استفاده از آنها در تمام طول سال وجود دارد. پارک آبی ایرانیان، سرزمین موج‌ های آبی ، پارک ساحلی آفتاب و موج‌های خروشان از پارک‌های آبی مجهز است که طرفدارن بسیاری دارد.

پارک طبیعی هفت حوض مشهد

پارک طبیعی هفت حوض مشهد (دره هفت حوض) یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی مشهد است که در دل کوه‌های خلج جای دارد و حدود ۷ کیلومتر با مشهد فاصله دارد و شامل ۷ حوضچه طبیعی است.

بعضی از این حوضچه‌ها به اندازه یک استخر کوچک وسعت دارند. آب بعد از عبور از این هفت حوضچه به حوضی بزرگ‌تر می‌ریزد و رودخانه مسیرش را ادامه می‌دهد.

باغ گیاه‌شناسی مشهد

باغ گیاه‌شناسی مشهد شامل بخش‌های مختلفی از جمله باغ گل رز، قطعه آموزشی و نمایشی، مجموعه گیاهی منطقه رویشی ایران، مجموعه آربراتوم و سیستماتیک گیاهی، باغ میوه‌های بومی ایران، مجموعه گیاهی سوزنی برگان، مجموعه نمایشی باغ صخره‌ای و مجموعه نهالستان و گلخانه‌های تکثیری است.

این باغ به‌منظور حفاظت و نگهداری از گیاهان و تهیه بانک ژن زنده گیاهی، آشنایی دانشجویان و شهروندان با انواع گونه‌های گیاهی، انجام برنامه‌های مطالعاتی و پژوهشی، ترویج استفاده شهروندان از گل و گیاه و... احداث شده است. این باغ در بلوار جمهوری اسلامی، حد فاصل چهارراه مقدم و میدان غدیر واقع است.

پارک ملی مشهد

درست وسط یکی از شلوغ‌ترین و پرترددترین مراکز تجاری و مسکونی شهر، باغی بزرگ وجود دارد که به باغ ملی مشهور است. در این مکان در واقع محل ارگ شهر بود، محمود سیستانی مالک آن بوده است. قنات رکن‌آباد، یکی از قنات‌های مشهور شهر، نیز از این باغ می‌گذشت.

در حال حاضر این بوستان بزرگ و باصفا با آب‌نما و درختان بلند به مکانی زیبا و خاص در شلوغی و هیاهوی وسط شهر تبدیل شده است. در دل این باغ سرسبز تندیس‌هایی از مشاهیر علم و ادب و عرفان به چشم می‌خورد. 

باغ خونی مشهد

در ضلع شمال شرقی میدان بسیج و در محدوده خیابان نواب صفوی یکی از آثار ملی ایران به نام باغ خونی ثبت شده است. این باغ که ۶/۵ هکتار مساحت دارد، در واقع همان مکانی است که از آنجا ارتش تزاری روس مسجد گوهرشاد را به توپ بست. به استناد مدارک موجود در اوایل دوره قاجار باغ خونی به‌عنوان نمادی از باغ‌های ایرانی در بخش جنوبی حصار شهر مشهد ساخته شده و به دلیل وجود چشمه‌ای در آن به باغ چشمه هم معروف است.

در این باغ ۳ بنای جداگانه وجود داشته که دو بنا به دلایلی تخریب شده است. مالک باغ حاج محمد مهدی تاجر قندهاری بوده است.

خانه تاریخی ملک مشهد

یکی دیگر از مکان های تاریخی و دیدنی شهر مشهد خانه ملک است که از دوران قاجاریه به جای مانده است. این بنای زیبا در ضلع شرقی خیابان امام خمینی روبروی اداره دارائی واقع شده است. بنایی زیبا که با نقوش منبت کاری و مشبک کاری های خود هنر دست ایرانیان زمان خود را به رخ می کشد.

مجتمع تجاری زیست خاور مشهد

مجتمع تجاری زیست خاور در مرکز شهر و در نزدیکی میدان دکتر علی شریعتی قرار گرفته ‌است و از اماکن مذهبی و نقاط دیدنی شهر فاصله چندانی ندارد.

این مجتمع دارای ۴ طبقه و ۶۹۸ واحد تجاری است و از مراکز خرید مهم مشهد محسوب می‌شود. گردشگران داخل این مجتمع می‌توانند انواع و اقسام لوازم لوکس و زینتی، لباس، کفش و... را خریداری کنند. همچنین در مرکز خرید زیست خاور مرغوب‌ترین سوغاتی‌های مشهد موجود است.

زیست خاور دارای معماری داخلی منحصربه‌فرد با تلفیقی زیبا از معماری ایرانی و مدرن با سقف‌ها و گچ‌بری‌های بی‌نظیر است. 

بند گلستان مشهد

بند گلستان یکی از بندهای تاریخی استان خراسان است که در ۸ کیلومتری غرب مشهد و بر روی رودخانه گلستان احداث شده و مبنای آن مربوط به دوره تیموریان است  این بند از مناطق توریستی و دیدنی مشهد است. با وجود اینکه حدود ۵۰۰ سال از عمر این بنا می‌گذرد، هنوز سالم و پابرجاست.

غار مغان مشهد

غارمغان در ۳۵ کیلومتری شهر مشهد و در جنوب روستای مغان قرار گرفته است. غار دو دهانه دارد و درونش آثار استالاگمیت و استالاکتیت و چندین حلقه چاه وجود دارد که عمق یکی از این چاه‌ها ۲۵ متر است. همچنین درونش پرتگاه و برکه آبی هست که باعث می‌شود از ماجراجویی انفرادی پرهیز کرد. برای ورود به این غار حتما‌ باید راهنما داشته باشید، زیرا در غیر این صورت خطرناک خواهد بود.

سد کارده مشهد

در سرزمین خشک و کویری مشهد می‌توان مناطق و مکان‌هایی را یافت که گاهی مسحورکننده هستند. در ۴۸ کیلومتری جاده مشهد به کلات روی رودخانه «کارده» سدی بتنی دیده می‌شود که ظرفیتی معادل ۳۶ میلیون متر مکعب دارد. این منطقه که جزو گردشگاه‌های آبی مشهد محسوب می‌شود، سد از انتهای خیابان خواجه ربیع راه دسترسی دارد و منطقه‌ای خوش آب و هوا است.

گفتنی است؛ محله چهار باغ، امامزاده سید محمد (گنبد خشتی)،موزه نان مشهد، کلیسای مسروپ قدس، مقبره پیر پالاندوز، حمام مهدی قلی بیک، پارک علمی پروفسور بازیما از دیگر جاذبه های مشهد است.

دیدنی‌های اطراف مشهد در بهار

بهار یکی از بهترین زمان‌های سفر به مشهد است و بسیاری از دیدنی‌های اطراف آن در این فصل نمایشی بی‌نظیر دارند.

پارک لاله: این پارک با مساحتی بالغ بر ۲۷ هکتار در منطقه یخچال قدیم مشهد واقع شده است و دارای باغ‌های زیبا، برکه‌های آبی و مجموعه‌ای از آثار هنری است. در بهار پارک لاله با رنگارنگی گل‌های بهاری خود، به یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگران تبدیل می‌شود.

آبشار چشمه آبشار: این آبشار در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال مشهد واقع شده است و در زمان بهار با رواناب آب بیشتر به دلیل ذوب برف و آبگذری از چشمه زیبایی خاصی به خود می‌گیرد.

باغ‌های نیشابور: این باغ‌ها در فاصله ۳۵ کیلومتری غرب مشهد واقع شده و دارای باغ‌های میوه‌ای و آبشارهای زیبایی هستند که در بهار با گل‌های پررنگ و خوشبو، مسافران را شگفت‌زده می‌کنند.

طبیعت بکر شادمهر: این منطقه در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال مشهد واقع شده و دارای چشمه‌های آب گرم و مناظر طبیعی بکری است.

منبع: دانا

انتهای پیام/ س