شب های جمعه؛ شب چیدن ستاره از بهشت
گروه استانی «تیتریک» ؛ شبهای جمعه تا سحر فصل چيدن است، چيدن ستاره هاي بخشش و گذشت. خداوند كريم دروازه هاي اجابت خویش را بار ديگر مي گشايد.
بسیاری از افراد آخر هفته های خود را به عطر ملکوت امامزادگان نبوی و امامزادگان عشق در گلزار شهدای شهر ، می آرایند و این شب را به فرصتی برای رسیدن به آرامش معنوی جهت آمادگی برای شروع هفته ای دیگر تبدیل می نمایند.
پروردگارا حال كه گشوده اي به رويم، آنچه عطر ملكوت مي دهد ، تو را به حق اسماء جلاله ات، تو را به حق كرامتي كه سابقه آن را بر روح و جانم نمايانده اي، تو را به حق عنايتي كه در سايه سار آن، سال هاست ريزه خوار سفره نعمتت بوده ام، بر من ببخش همه نافرماني هايم را، اي خوب بي همتا!
در دعای کمیلم تو را میخوانم ، یا رب ، یا رب ، یا رب ، مي خوانم تا در اين فرصت كوتاه چهره دل را با آب توبه بشويم و پاكتر گردم و به فطرت بي عيب خويش برگردم.
با دلم عهد كرده ام که هفته ای نو را آغاز كنم، عهد كرده ام، عهد نشكنم. در اين عهد و عهدانگي صداي بال فرشتگان را در تمام فضا مي شنوم. هواي اين شب ها، عطر اجابت مي دهد.
این شب ، شب عروج است و ميعاد بيداران و معراج شب زنده داران و من اين شب هاي تا سحر روشن را به هيچ بهایی نمي دهم؛ بر چشم هايم نور بصيرت ارزاني دار، مي خواهم اين ثانيه ها را به تمام زندگي ام پيوند زنم.
مي دانم خداي مهربان امشب تو مهربانتر از هميشه مي شوي! مي دانم جاده تقرب و مهرباني، قدم هاي عاشقانه اي مي طلبد. مي دانم بايد گام هايم بوي نور و روشنايي دهد. من آماده ام. تو را به حق بزرگيت امشب برايم بساز و مقدر فرما آنچه را كه امروز مرا به چكنم چكنم هاي فردا نيندازد.
بباريد، چشم هاي روسياه من! شايد كه اشك ها، آبروي از دست رفته تان را باز گرداند. امشب شما وظيفه سنگيني داريد. اي چشم ها بدانيد امشب خدا به اين اشك ها پاداش مي دهد! من منتظر پاداشي هستم كه خود وعده اش را داده است.
فضیلت های روز و شب جمعه
«جمعه» روز مقدس و با فضیلتی است و در روایات مروی از امام معصوم (ع) جزء اعیاد شمرده شده است و حضرت رسول اكرم (ص) آن را «سید الایام» یعنی «سرور روزها» نامیده است.
الف) فضیلت های روز جمعه
از حضرت رسول اكرم (ص) روایت شده است كه روز و شب جمعه 24 ساعت است و در هر ساعت آن حق تعالی 600 هزار نفر را از جهنم آزاد كند.
از حضرت امام صادق (ع) نقل است كه هر كس بین ظهر پنجشنبه تا ظهر روز جمعه بمیرد خداوند او را از فشار قبر نگاه دارد.
از همان حضرت (ع) روایت است كه جمعه دارای حق و حرمتی بزرگ است. پس مبادا حرمت آن را ضایع گردانی. لذا از عبادات خدا چیزی فرو مگذار و با انجام كارهای نیكو به سوی پروردگار تقرب جو و هم محرمات الهی را فرو گذار، چرا كه در این روز خداوند ثواب نیكی ها را مضاعف می كند و عقوبت گناهان را محو می نماید.
از همان امام همام (ع) نقل است كه شب جمعه از نظر فضیلت همانند روز جمعه است. بدرستی كه خداوند عالم در شب جمعه، فرشتگان را جهت اكرام مومنان به آسمان اول می فرستد تا حسنات آنها را زیاد كند و گناهانشان را بیامرزد . پس تا می توانید شب جمعه را زنده داری كنید و تا صبح به دعا و نماز بپردازید.
از آن امام بزرگوار (ع) روایت شده كه چون شب جمعه می آید ماهیان دریا سر از آب در می آورند و وحوش صحراگردن می كشند و پرورگار را ندا می كنند كه خدایا ما را به خاطر گناه آدمیان عذاب نكن.
از امام محمد باقر (ع) روایت شده كه خداوند تعالی در هر شب جمعه فرشته ای را مامور می كند كه از فراز عرش ندا می كند كه آیا بنده مومنی هست كه روزی اش تنگ شده باشد و پیش از طلوع صبح جمعه از من بخواهد روزی اش را زیاد گردانم تا من پیش از طلوع صبح روزی او را گشاده سازم؟
آیا بنده مومن بیماری هست كه پیش از طلوع صبح جمعه از من درخواست كند او را شفا دهم كه البته پیش از طلوع صبح او را سلامتی عطا خواهم كرد.
شب و روز جمعه 24 ساعت است و در هر ساعت آن حق تعالی 600 هزار نفر را از جهنم آزاد كند.آیا بنده مومن غمگین زندانی وجود دارد كه قبل از طلوع صبح جمعه از من بخواهد تا او را از زندان رها سازم و اندوهش را چاره كنم كه البته دعایش را مستجاب خواهم ساخت و پیوسته آن فرشته این ندا را در می دهد تا صبح جمعه بدمد.
از مولا امیر المومنین (ع) نقل است كه فرمودند: از جمله فضیلت های روز جمعه آن است كه هر كس در آن روز از خدایش حاجتی داشته باشد پروردگار بزرگ ، آن را برآورده می سازد. اگر گروهی مستوجب عذاب باشند ، چون در روز و شب جمعه دعا كنند خدا آن عذاب را از آنان برگیرد.
كارهای پسندیده در شب جمعه
یکی از کارهای پسندیده در شب جمعه، بسیار تسبیحات اربعه گفتن یعنی : سبحان الله و الحمدلله و لا اله الاالله والله اكبر
شیخ طوسی فرمود كه در آخر روز پنج شنبه ، استغفار كردن استجاب فروان دارد.
یکی دیگر از کارهای پسندیده در شب جمعه تلاوت سوره های بنی اسرائیل ، كهف، الم سجده، یس ،صاد، احقاف، واقعه ، معم، سجده، حم دخان ، طور ، ساعه، جمعه و چنانچه كسی فرصت ندارد فقط سوره واقعه و سوره های ماقبل آن را بخواند.
روایت است هر كس در هر شب جمعه سوره مباركه جمعه را بخواند، كفاره او از آن جمعه تا جمعه دیگر خواهد بود.
در ركعت اول نماز مغرب و عشاء سوره جمعه را بخواند و در ركعت دوم نماز مغرب سوره توحید و در ركعت دوم نماز عشا، سوره اعلی را قرائت كند.
ازدیگر کارهای مستحب در شب جمعه این است که در حق مومنان دعا بسیار كند چنانچه از حضرت فاطمه زهرا (س) روایت شده اگر كسی برای ده نفر از برادران مومن در گذشته خویش طلب آمرزش كند بهشت بر او واجب شود.
آداب معنوی شب و روز جمعه
مستحب است كه در شب جمعه ذكر سبحان اللّه و اللّه اكبر و لا اله الااللّه را زیاد بگوید.
بسیار صلوات فرستادن در این شب از مستحبات است . روایت شده است كه صلوات فرستادن در شب جمعه ، برابر است با هزار حسنه و محو مى كند هزار گناه را و بالا مى برد هزار درجه را. امام صادق علیه السلام فرمودند: چون عصر روز پنج شنبه مى شود، ملائكه از آسمان به زیر مى آیند با قلمهاى طلا و صحیفه هاى نقره و به غیر از صلوات بر محمد و آل محمد صل الله علیه و آله تا غروب جمعه چیزى نمى نویسند.
مستحب است كه انسان در آخر روز پنج شنبه استغفار كند به این نحو: استغفر اللّه الذى لا اله الا هو الحى القیوم و اتوب الیه توبة عبد خاضع مسكین مستكین لا یستطیع لنفسه صرفا و لا عدلا و لا ضرا و لا حیوة و لا موتا و لا نشورا و صلى اللّه على محمد و عترته الطیبین الطاهرین الخیار الابرار و سلم تسلیما.
خواندن سوره هاى بنى اسرائیل ، كهف ، سه طس ، الم سجده ، یس ، ص ، احقاف ، واقعه ، حم سجده ، حم دخان ، طور، اقتربت ، جمعه در شب جمعه مستحب است . اگر فرصت ندارد، سوره واقعه و سوره هاى قبل از آن كه ذكر شدند را بخواند. از امام صادق علیه السلام روایت شده كه : هر كه در هر شب جمعه ، سوره بنى اسرائیل بخواند، نمى میرد تا به خدمت حضرت قائم علیه السلام برسد و از اصحاب آن حضرت باشد.
مستحب است كه خواندن شعر در شب جمعه ترك شود.
مستحب است كه انسان در شب جمعه ، در حق مؤ منین زیاد دعا كند.
مستحب است كه دعاهاى وارده را در شب جمعه بخواند. امام صادق علیه السلام فرمود: هر كه در شب جمعه در سجده آخر نافله شام هفت مرتبه این دعا را بخواند چون فارغ شود آمرزیده شده باشد و اگر در هر شب ، چنین كند بهتر است و دعا این است : اللهم انى اسئلك بوجهك الكریم و اسمك العظیم ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تغفرلى ذنبى العظیم.
دعاهاى دیگرى نیز وارد شده است كه در مفاتیح الجنان و كتب دعا موجود مى باشد.
خواندن دعاى كمیل در شب جمعه نیز مستحب مى باشد.
سزاوار است كه دعاى اللهم یا شاهد كل نجوى كه در شب عرفه خوانده مى شود، خوانده شود.
مستحب است كه انسان در شب جمعه ، ده مرتبه بگوید: یا دائم الفضل على البریة یا باسط الیدین بالعطیة یا صاحب المواهب السنیة صل على محمد و آله خیر الورى سجیة واغفرلنا یا ذاالعلى فى هذه العشیة.
مستحب است كه انسان در شب جمعه ، انار تناول كند و در انار خود دیگرى را شریك نكند. همچنین سزاوار است كه دستمالى در زیر آن پهن كرده تا دانه اش را ضبط كند، سپس از آن بخورد.
مستحب است كه انسان بین دو ركعت نافله صبح و فریضه صبح روز جمعه صد مرتبه بگوید: سبحان ربى العظیم و بحمده استغفر اللّه ربى و اتوب الیه.
مستحب است كه در سحر و شب جمعه این دعا خوانده شود: اللهم صل على محمد و آله وهب لى الغداة. ...
مستحب است كه چون صبح روز جمعه طالع مى شود، این دعا را بخواند: اصبحت فى ذمة اللّه و.
مستحب است كه پیش از نماز صبح جمعه سه مرتبه بگوید: استغفر اللّه الذى لا اله الا هو الحى القیوم و اتوب الیه در روایت است هر كس این را بخواند، گناهانش گر چه بیشتر از كف دریا باشد، آمرزیده مى شود.)
آداب روز جمعه
مستحب است كه انسان در نماز صبح جمعه ، در ركعت اول ، سوره جمعه و در ركعت دوم توحید را بخواند.
مستحب است كه انسان بعد از نماز صبح جمعه ، پیش از آنكه سخن بگوید، این دعا را بخواند تا كفاره گناهان او از جمعه تا جمعه دیگر باشد: اللهم ما قلت فى جمعتى هذه من قول او حلفت فیها من حلف او نذرت فیها من نذر فمشیتك بین یدى ذلك كله فما شئت منه ان یكون كان و ما لم تشاءمنه لم یكن اللهم اغفرلى و تجاوز عنى اللهم من صلیت علیه فصلواتى علیه و من لعنت فلعنتى علیه.
روایت است هر كه بعد از نماز ظهر و نماز صبح در روز جمعه و غیر جمعه بگوید: اللهم صل على محمد و آل محمد و عجل فرجهم نمى میرد تا حضرت قائم علیه السلام را دریابد و اگر صد مرتبه این صلوات را بخواند، حق تعالى شصت حاجت او را برآورد، سى حاجت از دنیا و سى حاجت از آخرت.
مستحب است كه بعد از نماز صبح جمعه ، سوره الرحمن بخواند و بعد از: فباءى آلاء ربكما تكذبان بگوید: لا بشیى ء من آلائك رب اكذب (من به هیچكدام از نعمتهاى پروردگارم تكذیب ندارم.
شیخ طوسى رحمت اللّه فرموده كه سنت است بعد از نماز صبح روز جمعه صد مرتبه توحید و صد مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد و صد مرتبه استغفار كرده و هر یك از این سوره ها را بخواند: نساء، هود، كهف ، صافات ، الرحمن.
خواندن سوره احقاف و مؤ منین در روز جمعه ، مستحب است.
خواندن سوره كافرون ده مرتبه قبل از طلوع آفتاب ، مستحب است.
غسل جمعه ، استحباب زیادى دارد. همچنین مستحب است كه در موقع غسل كردن این دعا را بخواند: اشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شریك له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل على محمد و آل محمد واجعلنى من التوابین واجعلنى من المتطهرین.
وقت غسل جمعه از طلوع فجر تا زوال آفتاب (ظهر) است.
شستن سر، با خطمى كه امان مى بخشد از پیسى و دیوانگى در روز جمعه مستحب است.
گرفتن ناخن و شارب در روز جمعه مستحب است و فضیلت زیاد دارد؛ روزى را زیاد مى كند و از گناه پاك مى كند تا جمعه دیگر و امان مى بخشد از دیوانگى و خوره و پیسى . مستحب است كه انسان در حین این عمل بگوید: بسم اللّه و بالله و على سنة محمد و آل محمد . در گرفتن ناخن ابتدا انگشت كوچك دست چپ را شروع كند و به انگشت كوچك دست راست ختم كند. همچنین در گرفتن ناخن هاى پاى خود چنین كند؛ پس ریزه هاى ناخن را دفن كند.
استعمال بوى خوش و پوشیدن لباس پاكیزه در روز جمعه مستحب است
صدقه دادن در روز جمعه ، هزار برابر اوقات دیگر است.
سزاوار است كه براى اهل و عیال چیز نیكو و تازه اى از میوه و گوشت بخرد تا با آمدن جمعه شاد شوند.
مستحب است كه انسان وقت ناشتا، انار بخورد و هفت برگ كاسنى پیش از زوال (ظهر) نیز بخورد. از امام موسى بن جعفر علیه السلام روایت است كه هر كه یك انار در روز جمعه ، ناشتا بخورد تا چهل روز و اگر دو تا انار بخورد تا هشتاد روز و اگر سه انار بخورد تا صد و بیست روز دلش را نورانى گرداند و هر كه وسوسه شیطان از او دور گردد، معصیت خدا نكند و هر كه معصیت خدا نكند داخل بهشت مى شود.
خوب است كه در روز جمعه خود را از كارهاى دنیا فارغ سازد و به آموختن مسائل دین مشغول شود. نه آنكه روز جمعه را به سیر و گشت و تفرج در باغ ها، مصاحبت با اراذل و بى عاران ، مسخره گى ، عیب گویى مردمان خنده هاى قهقهه و خواندن اشعار، صرف كند.
مستحب است كه انسان در روز جمعه ، هزار مرتبه صلوات بفرستد.
زیارت حضرت رسول صل الله علیه و آله و ائمه طاهرین علیه السلام در روز جمعه ، ثواب دارد.
رفتن به زیارت قبر پدر و مادر و اموات در روز جمعه فضیلت بسیار دارد.
خواندن دعاى ندبه در صبح جمعه ، مستحب مى باشد.
مستحب است كه انسان هنگام زوال شمس ، دعایى را كه محمد بن مسلم از حضرت صادق علیه السلام روایت كرده است ، بخواند كه اول آن چنین است : لا اله الا اللّه و اللّه اكبر و سبحان اللّه و الحمد لله الذى لم یتخذ ولدا و.....
خواندن نماز ظهر جمعه به سوره جمعه و منافقون و نماز عصر به سوره جمعه و توحید مستحب است.
خواندن دعاى اللهم هذا یوم المبارك از صحیفه كامله ، سوره قدر و دعاى عشرات در روز جمعه مستحب است.
پروردگارا پیش از تمامی دعاهایم فرج و سلامتی مولایم صاحب الزمان (عج) را از بارگاه تعالیت میخواهم.
آمين يا رب العالمين. التماس دعا