جمعه ۲۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 10
"تیتر۱" گزارش می دهد؛
شال اندازی؛ رسم ویژه مردم طالقان در طولانی ترین شب سال ایرانی/ یلدا جوانان را به خانه بخت می فرستد
البرز هم طولانی ترین شب سال را تجربه می کند، چله یا همان یلدایی که ماندگارترین جشن بین ایرانیان است. اما این استان رسم و رسوم خاصی دارد.
به گزارش گروه استانی تیتریک، البرز هم طولانی ترین شب سال را تجربه می کند، چله یا همان یلدایی که ماندگارترین جشن بین ایرانیان است. اما این استان رسم و رسوم خاصی دارد.
در طالقان شب چله هنگامی که خورشید غروب کرد و گله های گاو و گوسفند آمدند و چراغ خانه های یکی یکی روشن شد، شال اندازی شروع می شود.
جوانی که خواستگار دختری است، شالی پشمی بر می دارد و بالای بام خانه دختری می رود و هدیه خود را که جوراب یا چادر، یا گوشواره یا النگو یا روسری است به گوشه شال می بندد و از سوراخ گنبد خانه پایین می فرستند.
اهل خانه وقتی دریافتند که شال آویزان است، موضوع را می فهمند و از خانه بیرون می روند و دختر تنها می ماند. دختر با پسر اندکی حرف می زند و هدیه را از شال باز می کند و به پدر و مادرش می دهد.
مادر دختر نیز هدیه ای مانند کیسه توتون یا چپق دانه نشان را به ریسمان می بندد و تکان می دهد. پسر آن را بالا می کشد. ولی اگر مادر دختر، جوان را نپسندیده باشد، یک گیوه کهنه یا چیزی مانند آن به ریسمان و شال می بندد تا پسر بفهمد که این طرف ها خبری نیست و باید دور این خانه و دختر را خط بکشد.
مردم طالقان در شب چله از دیوان حافظ، فال گیرند. برای این کار به تعبیرخانه می روند و فال می گیرند. تعبیرخانه، یکی از خانه های قدیمی آبادی است که از قدیم آن جا را اجاق شب چله و تعبیرخانه نام نهاده ند.
شب چله که فرا می رسد، ده نفر از ریش سفیدان آبادی در آن خانه گرد می آیند، این ده تن باید متأهل و با سواد باشند. آفتابه ای مسین در میان مجلس می گذارند، دختران دم بخت با کنجکاوی پشتِ بام تعبیرخانه گرد می آیند.
هر کدام از سوراخ گنبد خانه، نشانه ای مانند سکه، انگشتر، انگشتانه و لنگه النگو یا گوشواره ای به پایین می اندازند، یک نفر از آن ده نفر آن نشان ها را در آفتابه می اندازد، پس از آن که نیت دختران پایان یافت، آن ده نفر هر کدام به نوبت از دیوان حافظ فال می گیرند.
در هنگام خواندن اشعار حافظ، یک نفر از آن ده نفر دست در آفتابه می کند و یک نشان از آن در می آورد، و دختران از بیرون می بینند و گوش می کنند، اگر فال شان خوب تعبیر شد، خوشحال می شوند و اگر بد تعبیر شد، نیت آن دختر به سال دیگر می افتد.
به همین ترتیب همه اشیایی که در آفتابه ریخته شده با تفأل به دیوان حافظ، یکی یکی بیرون می آید. پس از پایان فال گیری، از سوی خانواده دخترانی که فال شان خوب درآمده، یک سینی شیرینی و میوه به تعبیرخانه می آورند.
در برخی دیگر از روستاهای طالقان در شب چله به خانه زمستانی می روند که تنور دارد، تنور را آتش می کنند و کرسی می زننند.
در این شب باید میوه هایی بخورند که سرد باشد تا در تابستان گرمی آزارشان ندهد از جمله: هندوانه، انار، پرتقال، و نیز باید ماست و دوغ هم بنوشند تا از داغی و تشنگی تابستان در امان باشند.
درجی سران:
اما شب یلدا در طالقان به خصوص روستاهای کش و لهران طالقان از زیبایی خاصی بر خوردار است و در این شب اکثرا"به دور یکدیگر جمع شده و مراسم را همراه با شب نشینی طولانی و شب چره مفصل اجراء می نمایند وجوانان نیز در این شب با خارج شدن از منزل یکی از مرسمات با عنوان "درجی سران "را انجام می دهند.
فرد مورد نظر یک نخ بلند را به لنگه جوراب نویی بسته و از سوراخ پشت بام (که به صورت مربع شکل و کوچک جهت تهویه هوا و گاها"نور گیر و ضمن اینکه اگر در اطاق تنوری بود لوله دودکش نیز از آنجا بیرون می رفت ایجاد شده است ومردم محلی از آن با عنوان درجی یاد می کنند و مربوط به معماری گذشته نیز می شد ) وارد می کردند و افراد آن خانه نیز معمولا" از آنچه در سفره شب چله فراهم کرده بودن به صورت مختصر درون جوراب ریخته و با اشاره فرد مورد نظر جوراب را بالا می کشید.
ستاره احمدی – تیتریک
انتهای پیام/ س
ستاره احمدی – تیتریک
انتهای پیام/ س
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
