حقوق اساتید حقالتدریس به صورت ماهانه پرداخت می‌شود
گروه دانش "تیتریک"؛ محمد افکانه، مدیرکل منابع انسانی و پشتیبانی وزارت علوم در برنامه رویداد رادیو گفتگو وضعیت اساتید حقالتدریس دانشگاه‌ها را تشریح کرد.
وی درباره تدابیر وزارت علوم برای ساماندهی اساتید حقالتدریس گفت: حقالتدریس برای اساتید به این نحو است که برای دانشگاه‌ها از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست که برای برخی دروس یا رشته‌های خاص عضو هیئت علمی استخدام کند یا در آن منطقه فارغ‌التحصیل در رشته مذکور به سختی یافت می‌شود، برای همین یک یا دو یا حتی ۴ تا ۵ درس را به یک استاد حقالتدریس اختصاص می‌دهند، به عبارت دیگر به هیچ نحوی یک قرارداد تمام وقت بین استاد و دانشگاه بسته نمی‌شود.
مدیرکل منابع انسانی و پشتیبانی وزارت علوم در خصوص این سؤال که بار دانشگاه‌ها بر دوش اساتید حقالتدریس است و این روند استثمار به حساب نمی‌آید؟ افزود: عموماً افرادی که اکنون عضو هیئت علمی هستند یک دوره کوتاه یا طولانی حقالتدریس را تجربه کرده و با آن بیگانه نیستند اما نکته مهم اینجاست که باید تعریف از شغل و تمام وقت بودن مشخص شود.
وی افزود: اگر عضو هیئت علمی به عنوان مثال استادیار ماهانه ۱۲ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند، وی ۱۰ واحد درس ارائه می‌دهد اما در کنار آن کلی وظایف پژوهشی و وظایف مختلف دارد. وی در ازای قرارداد و در ازای شغلی که دارد مبلغی را ماهانه دریافت می‌کند. ولی از منظر دانشگاه وقتی با یک استاد حق التدریس قرارداد بسته می‌شود به این معناست که دانشگاه در دو یا سه درس نیاز به کمک استاد دارد. استاد تدریس ۳ دروس را برعهده می‌گیرد و در هفته یک یا دو روز برای دانشگاه وقت اختصاص می‌دهد. و این وقت فقط به آموزش اختصاص داده می‌شود. به طبع در ازای این روند مبلغی به استاد حق التدریس پرداخت می‌شود.
وی یادآورشد: اولین حق التدریس دریافتی من برای یک ترم و ۱۱ واحد ۷۰۰ هزار تومان بود. یعنی این مبلغ دقیقاً کرایه رفت و برگشت من از تهران به سمنان بود. می‌خواهم بگویم مبلغ دریافتی در ازای آموزش، پرداخت می‌شود.
افکانه درباره اینکه آیا این قاعده نباید تغییر کند و اینکه چه اقداماتی در این زمینه صورت گرفته است، ادامه داد: مطمئناً باید تغییر کند. البته باید در دو مورد توضیح بدهم. این توضیحات در رسانه نیز منعکس شده است. یک نکته چالش‌برانگیز پرداخت دستمزد در آخر ترم با تأخیر بود که در ضوابط بودجه ۱۴۰۱ به صراحت آمده و محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی این مطلب را در مصاحبه‌ای مجزا اعلام کرده‌اند که هرگونه پرداختی باید به طور ماهانه انجام شود. اکنون دانشگاه‌ها موظف شده‌اند مدل پرداخت را ماهانه انجام دهند. یعنی این قانون از ۱۴۰۱ اجرایی می‌شود و حتی برای ما که در این حوزه فعالیت می‌کنیم قسمتی از قراردادهای حق التدریس از اردیبهشت ماهانه واریز می‌شود.
افکانه با اشاره به مشکلات جذب اساتید حق التدریس ادامه داد: حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد کل اساتید حق التدریس در دانشگاه‌های علمی کاربردی، پیام نور، فنی حرفه‌ای یا آزاد مشغول به کار هستند. هرکدام از آنها ضوابط و متولیان خود را دارند. اگر هم من نکته‌ای در اینجا می‌گویم در حیطه ۱۰۶ دانشگاه سراسری است که وزارت علوم آنها را مدیریت می‌کند.
وی ادامه داد: ما در قسمت وزارت علوم اساتید حق التدریس کمتری داریم که این امر شامل مطالبه‌ای که شما مطرح کردید نیز می‌شوند. این امر خیلی خوب است که چون بدنه زیادی از اساتید حق التدریس در علمی کاربردی و فنی حرفه‌ای تدریس می‌کنند، با متولیان این دانشگاه‌ها هم صحبت کنید و دلایل آنها را نیز بشنوید. ولی در جلسات مشترکی که با این دوستان برگزار می‌شود و پیگیری‌های آنها را مشاهده می‌کنیم، روال جذب هیئت علمی سالانه ۱۵۰۰ یا ۲ هزار نفر است و حتی دو سال پیش ۳ هزار نفر در یک سال جذب هیئت علمی شده اند.
افکانه افزود: یعنی به اندازه نیاز سیستم آموزش عالی جذب انجام می‌شود و فراخوان آن وجود دارد. سیاستگذاری بر این اساس است که برای یک سری دروس محدود از حق التدریس استفاده شود. بنابراین باید بیشتر این بحث به سمت فنی حرفه‌ای و علمی کاربردی برده شود.
وی گفت:من متولی آن بخش نیستم ولی با توجه به پیگیری دوستان در جلسات دیده‌ام که آنها نیز عزم جدی دارند تا بتوانند هیئت علمی بیشتری را برای رشته‌هایشان جذب کنند. ولی مطمئناً یکی از مهمترین دلایل این امر مانند بقیه بحث‌های امروز ما دلایل اقتصادی است.
