چرا اسباب‌بازی ایرانی«صنعتی» نشد؟/صنعتی درآمدزا در کل دنیا

گفته می‌شود سودی که ژاپن با صنعت انیمیشن (از پیش تولید تا تبلیغات و فروش عروسک و اسباب بازی) به دست می‌آورد، برابر با درآمد ایران از نفت است. به نظر می‌رسد هر چه در کشور‌های پیشرفته دنیا روی عروسک از نظر کارکرد فرهنگی و اقتصادی حساب باز کرده اند، در کشور ما سرمایه گذاری چندانی در این زمینه نشده است. تولید عروسک در کشور، محدود به تولیدی‌های کوچک است که با محصولات محدودی کار می‌کنند. تولید کنندگان هم با گرانی سنگین مواد اولیه مواجه هستند و کار را برای پیشرفت خود خیلی سخت می‌بینند.

از طرفی مسئولان امر سرمایه گذاری اصلیشان در زمینه‌های دیگر اقتصادی است و توجه چندانی به تولید عروسک ندارند. به همین دلیل تولید عروسک در کشورمان پیشرفت چندانی نکرده است. در برهه‌های مختلف زمانی نشان داده شده است که می‌توان تولیدات خوبی در داخل داشت که با محصولات محبوب جهانی برابری کند. مثلا عروسک‌های دارا و سارا در اوایل دهه هشتاد، حسابی میان بچه‌ها جا باز کرده بود، اما روند تولید ادامه پیدا نکرد و هر چه گذشت افت کرد.

جالب اینجاست که مقام معظم رهبری در این زمینه نیز توصیه‌هایی داشته اند. ایشان ساخت عروسک را فرصت خوبی برای پیشرفت کارکرد‌های اقتصادی و فرهنگیِ این زمینه دانستند. حضرت آیت الله خامنه‌ای (مد ظله) در دیدار سال ۹۲ با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخشی از بیاناتشان فرمودند: «خب، دوستان ما آمدند در یکی از دستگاه‌های فعال و مسئول، عروسک‌های خوبی درست کردند؛ خوب هم بود؛ اول هم حساسیت طرف مقابل را - یعنی مخالفین را، خارجی‌ها را - برانگیخت که این‌ها آمدند در مقابل باربی و مانند اینها، این [عروسکها]را درست کردند؛ ولی نگرفت. من به این‌ها گفتم که اشکال کار شما این است که شما آمدید به فلان نام، یک پسری را، یک دختری را آوردید در بازار، این عروسک شما را بچه‌ ما اصلا نمیشناسد - ببینید، پیوست فرهنگی که میگوییم این‌ها است - خب، یک عروسک است فقط، در حالی که مرد عنکبوتی را بچه‌ ما میشناسد، بتمن را بچه‌ ما میشناسد. ده بیست فیلم درست کرده‌اند، این فیلم را آنجا دیده، بعد که میبیند همان عروسکی که در فیلم داشت کار میکرد، در مغازه هست، به پدر و مادرش میگوید این را برای من بخرید؛ عروسک را می‌شناسد؛ این پیوست فرهنگی [است].»

ایشان افزودند: «شما بایستی این عروسک را که ساختید، در کنار ساخت عروسک، ده بیست فیلم کودک درست می کردید برای اینکه این عروسک معرفی بشود پیش بچه‌ها؛ بعد که معرفی شد، آن‌وقت خودشان میخرند، [ولی]وقتی معرفی نشد، بازار ندارد و ورشکست میشود؛ و ورشکست شد. یعنی یک چنین دقت‌هایی را بایست کرد. به‌هرحال این تهاجم فرهنگی به این شکل یک واقعیتی است.»

نکته جالب اینجاست که بچه‌های علاقه‌مند به شخصیت‌های کارتونیِ خارجی، انقدر با این شخصیت‌ها انس پیدا کرده اند که به پدر و مادرانشان اصرار می‌کنند حتی با مبالغ بالا این عروسک‌ها را بخرند. اگر به بازار فروش عروسک‌های خارجی سری بزنید، متوجه قیمت گزاف آن‌ها خواهید شد. در تصویر پایین می‌توانید قیمت برخی از عروسک‌های خارجی را مشاهده کنید.

عروسک‌های خارجی با قیمت بالا در بازار طرفدار دارند اما هیچ رقیب داخلی با آن برابری نمی‌کند. نکته تاسف بار اینجاست؛ به دلیل اینکه شخصیت‌های کارتونی ایرانی، محبوبیت چندانی میان بچه‌ها ندارند و همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، انیمیشینی از آن‌ها ساخته نشده است، تولید کنندگان داخلی هم سمت شخصیت‌های کارتونی خارجی می‌روند. متاسفانه برخی از تولیدات داخلی عروسکی، به دلیل بازار مناسب این محصولات، عروسک شخصیت‌های کارتونی خارجی تولید می‌کنند.

به نظر می‌رسد، سازکار‌های تولید و فروش عروسک‌ها با اِلمان‌های ملی، اگر خیلی خوب و اصولی کنار هم قرار بگیرد، پیشرفت می‌کند، ضمن اشتغال زایی و سود آوری، می‌تواند مقدمه یک پیشرفت بزرگ فرهنگی و ایجاد فرصتی مناسب برای انتقال فرهنگ به نسل‌های آینده باشد. نسل‌هایی که تشنه خلاقیت و محصولات جذاب امروزی هستند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

انتهای پیام/