آنزیمی که پلاستیک را در چند ساعت تجزیه می‌کند!
اخیرا محققان از ساخت نوعی آنزیم باکتریایی پیشرفته خبر داده‌اند که زمان لازم برای تجزیه پلاستیک را از چند صد سال به چندین ساعت کاهش می‌دهد؛ بحث آلودگی پلاستیکی روز به روز جدی‌تر می‌شود و به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک، خلاص شدن از شر این ماده خطرناک و پردوام بسیار راحت‌تر خواهد شد.
تجزیه پلاستیک در چند ساعت
دانشمندان تحت نظر کمپانی کاربیوس (Carbios) با حمایت شرکت‌های بزرگی مثل پپسی، آنزیم باکتریایی جهش‌یافته مورد نظر را ساخته‌اند و بر اساس اطلاعات منتشر شده از این تحقیقات که در قالب مقاله‌ای در ژورنال "Nature” منتشر شده، این آنزیم می‌تواند بطری‌های پلاستیک پلی‌اتیلن ترفتالات یا همان پی‌ای تی (PET) را به شکل بی‌سابقه‌ای تجزیه کند.
معمولا پلاستیک‌هایی مثل مواد مورد استفاده در بطری‌ها، قبل از بازیافت با گذراندن یک فرایند ترمومکانیکی تبدیل به مواد بازیافتی می‌شوند که کیفیت لازم برای تبدیل شدن به بطری‌های پلاستیکی را ندارد. این مواد در چرخه بازیافت به پارچه و یا موکت تبدیل می‌شوند، اما آنزیم توسعه یافته توسط محققان کاربیوس برخلاف روش‌های قدیمی می‌تواند بطری‌ها را به کامپوزیت‌های شیمیایی مجزایی تبدیل کند که مجددا قابلیت تبدیل شدن به بطری را دارند.
آلین مارتی (Alain Marty)، سرپرست تیم تحقیقاتی کاربیوس از دانشگاهی در فرانسه می‌گوید که آنزیم جهش‌یافته مورد نظر می‌تواند ۹۰ درصد پلیمر‌های پلاستیک پی‌ای تی را ظرف مدت ۱۰ ساعت تجزیه کند و این روش از تمامی روش‌های پیشین تجزیه پلاستیک کارایی و بازدهی بیشتری دارد.
آنزیم ساخت دانشمندان کاربیوس «هیدرولاز پی‌ای تی» (PET hydrolase) نام داشته و اولین بار در سال ۲۰۱۲ بود که آثار آن در برگ‌های مورد استفاده در کمپوست یافت شد؛ در آن زمان محققان متوجه پتانسیل بالای آنزیم هیدرولاز نبودند، اما همان‌طور که تازه‌ترین پژوهش‌ها نشان داده، تجزیه پلاستیک با این آنزیم فوق‌العاده موثر است.
اما نکته قابل توجه در مورد تحقیقات انجام شده، هزینه تولید پلاستیک از این روش در مقایسه با تبدیل فرآورده‌های نفتی به پلاستیک است؛ صالح جبارین (Saleh Jabarin) از دانشگاه اوهایو آمریکا که در تیم تحقیقاتی مارتی حضور داشته می‌گوید که تولید پلاستیک پی‌ای تی از نفت، ۲۵ برابر بیشتر از روش توسعه یافته توسط تیم او هزینه می‌برد!
دانشمندان قصد دارند تا پتانسیل‌های صنعتی و تجاری آنزیم جهش‌یافته هیدرولاز پی‌ای تی را در سال ۲۰۲۱ در فرانسه آزمایش کنند و پس از انجام مراحل مورد نیاز برای تایید محصول، تا سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ فرآیند بازیافت مورد نظر را به صورت گسترده و در مقیاس بزرگ انجام دهند.
