نمایندگان امروز میراث دار چهل سال مجلس شورای اسلامی/ نظارت؛ وظیفه کلیدی و فراموش شده مجلس!

به گزارش گروه سیاسی "تیتریک"؛ تاسیس مجلس نمایندگی در ایران که سابقه بیش از یک قرن را سپری کرده است بدون تردید یکی از مهمترین مولفه های بلوغ سیاسی و اجتماعی حیات سیاسی کشور است، این مسئله منبعث از تحولات کشورهای دیگر به خصوص مغرب زمین رخ داد اما قطعاً نمونه ای از تجربه های مثبت بشری برای زیست متعالی محسوب می گردد. مجلس تجلی عینی روح جمعی و نشانه ای از آگاهی، اداره، رشد، عمل و قدرت تصمیم گیری مجموعه ای از افراد به نام یک ملت است. مجلس مهمترین رکن اساسی حکومت های مردمی و دموکرات محسوب می گردد.
امروز سابقه مجلس‌داری در دوره انقلاب اسلامی وارد سال چهلم خود می شود و جا دارد پس از چهار دهه سابقه این نهاد حیاتی جایگاه و موقعیت اصلی آن در زیست سیاسی مردم بررسی و موشکافی بیشتری شود.


نمایندگی وظیفه ای دینی و شرعی
شأن نمایندگی مردم که تا پیش از انقلاب جنبه ملی و سرزمینی داشت، و در دوره های مختلف برگزاری انتخابات فقط به عنوان یک تشریفات قانون اساسی مشروطه مسئولیت ظاهرسازی حکومت استبدادی را ایفا می کرد، بلافاصله پس از تصویب قانون اساسی جدید در سال 59 و برگزاری همه‌پرسی حکومت جمهوری اسلامی، تبدیل به مجلس شورای اسلامی شد تا شأن نمایندگی جدای از جنبه های ملی خود، وظیفه ای دینی و الهی نیز با خود همراه سازد و نماینده علاوه بر وظیفه اخلاقی، مسئولیت دینی و شرعی نیز در قبال اعتماد مردم پیدا کند.
این موضوع افتخاری برای مجلس محسوب می شود تا ضمن نظارت مردم، خدا و دین را نیز ناظر بر رفتار و اعمال خود داشته باشند، و فراتر از دیگر مجالس در صحنه سیاسی عمل کنند.


نقش کلیدی مجلس در بحران ها
این خاصیت مجلس باید در برهه های حساس و مقاطعی که کشور دچار مشکلات و بحران هایی می شود بیشتر نمود و ظهور داشته باشد، دوره هایی از مجلس مشاهده می شود که به دلایل مختلف تصمیم نمایندگان توانسته کشور را از گردنه های حساس و دشوار عبور دهد و بار سختی را از دوش مردم بکاهد.
امروز نیز به دلایل مختلفی کشور دچار مشکلات عدیده و بحران هایی است که می طلبد نمایندگان در جهت مرتفع ساختن آن قدم های کلیدی بردارند، بروز تحریم های بین المللی و فشار خارجی باعث بروز بحران های اقتصادی و معیشت پایه برای جامعه شده که در کنار آن ناکارآمدی و کج‌کارکردی برخی مسئولین و نهادها نیز دشواری ها را دو چندان کرده اند.
در چنین موقعیتی نقش خطیر و اساسی مجلس برای اصلاح رفتار نهادهای مختلف دولتی و ریل گذاری کل جامعه اهمیت پیدا می کند.

مبارزه با فساد اسیر فقر قانونی
برای مثال سالها است که مباحث مربوط به مبارزه با فساد دامن گیر جامعه شده است و تقریباً همه نیروهای قضایی و نظارتی مرتبط از مشکلات حقوقی و قانونی برای برخورد و قاطعیت در برابر مفسدین اعتراض دارند، تا جایی که حتی رئیس وقت قوه قضائیه مستقیماً از رهبر انقلاب برای برخی اختیارات درخواست اجازه می کند. چرا پس از گذشت این سالهای و تجربه های مختلف هنوز باید در زمینه مبارزه با فساد فقر قانونی و حقوقی وجود داشته باشد؟  
عدم تمایل نمایندگان به شفافیت آراء شایسته مردم نیست
یا در مورد موضوع شفافیت، این اتفاق که پس از گذشت یک قرن از سابقه نمایندگی هنوز عده ای از نمایندگان تمایل به مخفی ماندن رای گیری ها و نظرات خود دارند و اجازه نمی دهند که مردم از نظر واقعی آنها مطلع شوند، شایسته مجلسی با عنوان اسلامی نیست. چه مشکلی در شفافیت رای نمایندگان در مورد تصمیمات به خصوص آن دسته از تصمیمات که جنبه ملی و اساسی دارند به وجود می آید؟

لزوم اصلاح و رعایت برخی رفتارهای نمایندگان
در کنار این ها باید نسبت به برخی رفتارهای عده ای از نمایندگان خرده گرفت؛ چرا که بعضاً مشاهده می شود اتفاقی رخ می دهد که به هیچ وجه قابل دفاع نیست و باعث ضربه دیدن اعتماد مردم خواهد شد، نماینده ای که به مردم توهین می کند، نماینده ای که با تندی در برابر خبرنگاران برخورد می کند، افرادی که بدور از شأن مجلس در مباحث و گفت وگوها اخلاق را رعایت نمی‌کنند، عده ای که در صحن مجلس به دنبال عکس های سلفی با مهمان‌اند و... هیچ کدام مناسب و شایسته نمایندگی این مردم شریف نیستند.


نظارت وظیفه کلیدی و فراموش شده مجلس
جدای از این مباحث باید در وظایف اصلی و کلیدی یعنی نظارت بر دولت نیز اندکی به نمایندگان کنونی خرده گرفت، این ناکارآمدی در حوزه های مدیریتی دولتی تا چه میزان ناشی از عدم نظارت صحیح و دقیق است؟‌چرا هیچ خبر جدی و تاثیرگذاری از نظارت مجلس بر دولت مخابره نمی شود؟ نقش دیوا
ن محاسبات مجلس در برخورد با فساد و نحوه صحیح هزینه کرد بودجه ها تا چه حدی موثر است؟ اینها از جمله سوالاتی است که می توان از نمایندگان فقط در مورد نقش نظارتی آنها پرسید. 


رفتار انتخاباتی نشانه میزان تعهد و دل‌سوزی نماینده
از سوی دیگر امسال انتخابات مجلس را در پیش داریم و رفتار انتخاباتی و سیاسی افرادی که تمایل به نمایندگی مردم دارند می تواند مورد بررسی قرار گیرد و تنها یک نمونه از آن یعنی نحوه و میزان هزینه های انتخاباتی در شرایط بحران اقتصادی و معیشتی مردم، گویایی میزان تعهد و دل سوزی افراد خواهد بود.
در هر حال مجلس رکن اساسی اداره سیاسی جامعه است و نمی توان از اهمیت آن را در نظر نگرفت، بدون تردید مجلس قوی، موثر، متعهد، متخصص می تواند دولت را ارتقاء دهد و دولت می تواند جامعه را به سمت اهداف خود با سرعت بیشتری حرکت دهد، باشد که در دوره های آتی نمایندگی شاهد تعالی این نهاد انقلابی و مردمی باشیم.


هادی امامی - کارشناس سیاسی - تیتریک

انتهای پیام/ ف