ادب و آداب و رسوم در «مشهد»
به گزارش گروه ویژه ها "تیتریک"؛ فرهنگ و آداب و رسوم و عقاید و سنن هر مردمینشان از عواطف و خلقیات و - در معنایی كامل - هویت انسانی آن مردم است.
مشهد الرضا (ع)، شهری كه به واسطه عشق به پیشوای هشتم شیعیان شكل گرفت، مهد ادب و آداب ایران زمین بوده و هست.
آداب و رسوم مشهد و شهرهای اطراف آن به محبت مهاجر پذیری فراوان شهر مشهد - بخصوص از شهرهای مجاور - بسیار نزدیك و گاه یكسان است كه بارانخواهی و كشتی با «چوخه» از این دست است.
به گزارش سفر باتو ، از قدیم، خراسان منطقهای كم آب و خشك بوده است؛ به طوری كه مراسم طلب باران در بسیاری از شهرهای خراسان از جمله مشهد مرسوم بوده و آداب مشتركی داشته است. بدین گونه که زنان و دختران - با استفاده از دو تكه چوب و مقداری پارچه - عروسكی درست میكردند و آن را در سطح محله یا روستا میگرداندند؛ و با خواندن اشعار و تصنیفهایی در جمعیت، باران درخواست میکردند كه در آن معمولا به خداوند و حضرت «محمد» (ص) قسم یاد میشد و از مردم محله و روستا میخواستند برای پخت آشی به همین منظور طبخ كمك کنند.
مردم هر كدام در هنگامیكه به گرداننده این عروسك برای طبخ آش و حبوبات و ... میرساندند، مقداری آب نیز روی عروسك میپاشیدند و دعاها و اشعاری را زیر لب زمزمه میکردند، از جمله: «الله بده تو باران، به حرمت مزاران، گندم به زیر خاكه، از تشنگی میناله» و ... .
در بیشتر این مراسم طلب باران، نماز باران را به صورت جماعت بر بالای كوه یا تپه ای میخواندند و مردم معتقد بودند كه بعد از خواندن نماز و مراسم طلب باران حتما باران خواهد بارید. در مورد تور مشهد بیشتر بخوانید.
خاستگاه شاهنامه «شت توس» است كه نبردهای تن بتن و حماسی فراوانی در آن به تصویر كشیده شده است.
كشتی باچوخه كشتی فراگیری در سطح ایران است. اگرچه این كشتی از قدیم در سراسر كشور با تفاوتهای اندكی مرسوم بوده، در خراسان و شهرهایی چون مشهد و «نیشابور» و «سبزوار» - به سبب تعصبات خاص در خصوص فرهنگ پهلوان و پهوان پروری و همان روحیه قدیمیو كهنی كه مردم این سرزمین داشته و در شاهنامه انعكاس آن نمایانگر است – بیشتر نمود و ظهور داشته و دارد. نام این كشتی از نام لباس خاصی گرفته شده است كه كشتی گیران آن بر تن میكنند. چوخه لباسی پشمیاست كه گاه در نبردها نیز از آن استفاده میشد.
آیین جوانمردی و پهلوانی از آیینهای كهن مردم خراسان در شهر توس و مشهد فعلی است. پهلوان از مردم بسیار آبرومند شهر بود و معمولا در مراسمیچون عروسی و ... - به سبب حفظ آمادگی جسمانی خود و سرگرمیو رشد مهارتها - مسابقاتی را در قالب كشتی باچوخه برگزار میكردند.
پهلوانان كشتی باچوخه معمولا با افرادی كه نسب آنها به ائمه میرسید (سیدها) كشتی نمیگرفتند و معتقد بودند که حرمت این افراد را باید حفظ کرد، به گونه ای كه به خود اجازه نمیدادند پشت سید را به خاك برسانند.
از گذشته مرسوم بوده است كه به افراد برتر این مسابقات كله قند هدیه میدادند. به همین سبب، امروزه در کنار جوایز دیگری که اهدا میشود، اما هنوز همان عنوان «قندبر» برای جوایز مانده است.
مشهد همواره مواجه با سیل مشتاقان زیارت از پیشوای هشتم شیعیان بوده و هست، ولی در گذشته به سبب كمبود امكانات و سفرهای سخت و دشوار و توسعه نیافتگی شهر، مرسوم بوده است كه مشهدی ها به استقبال كاروانیان میرفتند و به احكام و احسان تیمار مسافران و زوار میپرداختند و پس از آن نیز در منازل خود پذیرای آنان میشدند. تور مشهد لحظه آخری را بیشتر بخوانید.
حتی قصبه ها و روستاهای اطراف مشهد حضور زوار و كاروانیان را متبرك و میمون میدانستند و از میوه ها و محصولات زراعی و باغی خود به كاروانیان هدیه میكردند.
مراسم عزاداری و سینه زنی و نوحه خوانی در همه جای ایران مرسوم است و در مشهد نیز این مراسم با آداب مشابه و گاهی خاص برگزار میشود.
«شله قلمكار» آش مخصوصی است كه با حبوبات و گوشت طبخ میشود و یكی از طعمهای بسیار ماندگاری است كه چشیدنش نام مشهد را به ذهن متبادر میسازد. می توانید اطلاعات بیشتری در مورد تورهای مشهد ارزان در سایت ببینید و هتل مناسب را انتخاب کنید.
آداب و رسوم ماه محرم در مشهد مقدس
مراسم و سنتها پيرامون حادثه عاشورا و عزاداري امام حسين(ع) يك سري سنتها و مراسم ميان مردم معمول است كه در طول سال و اغلب در دو ماه محرم و صفر و به ويژه در دهه عاشورا به آن عمل ميشود. آداب و سنن در مناطق مختلف جهان و حتي در شهرهاي مختلف ايران نيز متفاوت و متنوع است. سنتهاي رايج، گاهي پشتوانهاي ديني دارد و متكي به روايات و مستند به فقه و حديث است، و برخي هم از ابداعات و ساختههاي مردم و تقليدهاي بياساس است.
برخي از روايات مستند به فقه و حديث از اين قرار است: عزاداري و گريه بر امام حسين(ع)، نوحهخواني و مرثيهخواني، سينهزني ، برپايي مجالس در تكيهها، حسينيهها، خانهها و مساجد، تشكيل هيئتها در ايام محرم، نذر و احسان و صدقه و اطعام مردم براي سيدالشهدا، سقايي و چاي و آب و شربت دادن به مردم، ساختن حسينيه و تكيه، ياد حسين(ع) هنگام نوشيدن آب، پوشيدن لباس سیاه، سياه پوش كردن اماكن و گذرگاهها و مساجد و حسينيهها، راه انداختن دستههاي عزاداري در خيابانها، برپايي مراسم شام غريبان، برگزاري مجالس مقتلخواني و زيارت عاشورا، نذر براي آوردن كودكان خردسال به ياد علياصغر(ع) در دستههاي عزاداري، علامتها و نخلها، پختن آش نذري و سفره انداختن و اطعام عزاداران، زيارت رفتن، گراميداشت اربعين امام حسين(ع)، سر برهنه و پاي برهنه بودن در عزاي حسيني به ويژه عاشورا و اربعين. بیشتر ببنید:
نکاتی جالب درمورد مالزی و تور مالزی که نمی دانستید
عزاداري سنتي
شيوهاي كه نسبت به زنده نگه داشتن ياد حادثه عاشورا و حماسه حسيني از ديرباز مطرح بوده و جنبه مردمي يافته است. اين شيوه شامل مرثيهسرايي، نوحهخواني، گريستن و گرياندن، تشكيل هيئتها و دستههاي سوگواري، سينهزني، ذكر مصيبت، مجالس وعظ و روضهخواني و... است. اين گونه شيوهها چون با روح و جان و عاطفه ی شيعه آميخته است، هر چه بيشتر به آن رنگ مردمي ميبخشد و عامل جذب و تجمع و تشكل انبوه شيفتگان اهلبيت(ع) ميگردد.
آغاز محرم در مشهد مقدس
هر سال با حلول ماه عزا و ماتم و در شب اول ماه محرم، در کنار همه ی تکایا و مساجد، مراسم باشكوهي در مهديه مشهدالرضا(ع) با حضور پيشكسوتان، مداحان، و اقشار مختلف مردم برگزار ميگردد. در اين شب پيشكسوتان و مداحان قديمي اهل بيت(ع) شروع محرم را با اين شعر اعلام مينمايند:
محرم آمد و عيشم عزا شد
حسينم وارد كرب و بلا شد
سپس
مراسم سينهزني و نوحهخواني و پس از سخنراني انجام ميشود و در پايان از محل موقوفاتي
كه از طرف خيرين در نظر گرفته شده مدعوين با صرف شام پذيرايي ميشوند.
انتهای پیام/ ف