مشکلات قلبی بعد از ۵۰ سالگی

احتمال بیماری قلبی‌تان بیشتر می‌شود

بیماری قلبی، قاتل شماره یک در ایالات متحده آمریکاست که به گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها، عامل تقریبا یک چهارم مرگ و میرها می‌باشد. بیشتر هشدارها در مورد بیماری قلبی مربوط به مردان است اما طبق بررسی‌ها و آمار، زنان در بیماری قلبی از مردان جلوترند. تقریبا نیمی از زنان نمی‌دانند که بیماری قلبی دارند و همین بزرگ‌ترین خطر برای آنهاست؛ بیشتر خانمها عقیده دارند سایر مشکلات سلامتی مانند سرطان سینه و سکته مغزی، علت اصلی مرگ و میر است.

به اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها، تقریبا تعداد یکسانی از زنان و مردان هر ساله در اثر بیماری قلبی از دنیا می‌روند و این ریسک در میانسالی، جهشی ناگهانی دارد: حدود 45 سالگی، احتمال حمله قلبی یک مرد به طور یکنواخت شروع به افزایش می‌کند؛ و سن متوسط حمله قلبی برای یک مرد، 66 سالگی است. در مورد زنان، یائسگی که معمولا حدود 50 سالگی آغاز می‌شود می‌تواند سبب تغییرات قلبی و عروقی باشد که احتمال بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.

قلب‌تان سفت‌تر می‌شود

عضله قلب حدود 50 سالگی شروع به سفت شدن می‌کند و همین باعث می‌شود پمپاژ خون به سراسر بدن سخت‌تر صورت بگیرد. عبارت پزشکی برای این پدیده، اختلال عملکرد دیاستولیک است: عضله قلب نمی‌تواند بعد از هر تپش، شل شود و بیشتر فرسوده و ناتوان می‌شود. در مورد زنان، تغییرات هورمونی می‌تواند شرایط را بدتر کند: وقتی سطح استروژن افت می‌کند، عضله قلب سفت می‌شود. اگر با علائم آشکاری مانند تنگی نفس، خستگی، تورم پاها، قوزک پا و کف پا، ضربان تند قلب و سرفه همراه با ترشحات فوم مانند و صورتی رنگ روبرو شدید حتما به پزشک مراجعه کنید.

افت استروژن در خانم‌ها احتمال بیماری قلبی را افزایش می‌دهد

استروژن برای حفظ بسیاری از عملکردها در بدن ضرویست که شامل سلامت باروری، استحکام استخوانها، کنترل خلق و خو و سلامت قلب می‌شود. وقتی یائسگی شروع می‌شود (معمولا بین 50 تا 54 سالگی)، استروژن افت قابل توجهی می‌کند. با افت استروژن، اتفاقهای متعددی در بدن یک زن روی می‌دهد. خیلی از این تغییرات منجر به بروز ریسک فاکتورهایی برای بیماری قلبی می‌شوند که شامل افزایش فشار خون، افزایش کلسترول و دیابت می‌شود.

ضربان قلب‌تان نامنظم می‌شود

آریتمی مشکلی نسبتا شایع است و بیشتر افراد گاهی تجربه‌اش می‌کنند مثلا وقتی که زیاد کافئین می‌نوشید، شربت سرماخوردگی یا سرفه مصرف می‌کنید و یا کسی شما را می‌ترساند. احتمال آریتمی یا ضربان قلب نامنظم با افزایش سن بیشتر می‌شود. اگر ضربان قلب نامنظم ادامه پیدا کرد یا مکررا روی داد، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید، مخصوصا اگر همراه با تنگی نفس، غش، درد در قفسه سینه و یا احساس سبُکی در سر بود.

احتمال دلشکستگی خانمها بیشتر می‌شود

شکستن قلب یا دل شکستگی به نظر می‌رسد فقط مربوط به احساسات و موسیقی و شعر و ... باشد اما دلشکستگی واقعا می‌تواند به قلب‌تان آسیب بزند. رسیدن خبر فوت یکی از نزدیکان، تجربه‌ی یک تصادف، تجربه‌ی یک بلای طبیعی و یا تحت یک استرس بسیار شدید قرار گرفتن می‌تواند پدیده‌ی دل شکستگی را به دنبال داشته باشد. هورمون‌های استرس، ریتم نرمال قلب را در بخش بخصوصی از عضله قلب مختل می‌کنند. خوشبختانه این اتفاق به ندرت منجر به مرگ می‌شود اما علائم آن مانند درد در قفسه سینه و تنگی نفس می‌تواند با علائم حمله قلبی مشابه باشد.

بیش از 90 درصد از موارد گزارش شده از سندروم قلب شکسته در زنان بین سنین 58 تا 70 سالگی روی می‌دهد. اگر علائم گفته شده از استرس را داشتید، مخصوصا وقتی شرایط بسیار استرس برانگیزی برای‌تان پیش می‌آید، به پزشک مراجعه کنید، اما خیال‌تان راحت باشد که بیشتر افراد، این سندروم را بدون هیچ آسیب قلبی بلند مدتی پشت سر می‌گذارند.

افزایش چربی دور شکم به قلب فشار وارد می‌کند

منصفانه نیست! سوخت و ساز بدن با افزایش سن افت می‌کند و این اتفاق همراه است با کاهش توده‌ی عضلانی و کاهش فعالیت در اثر بالا رفتن سن، یعنی به راحتی ممکن است چند کیلوگرم وزن اضافه کنید، حتی اگر مصرف کالری‌تان بیشتر نشود. این وزن اضافی می‌تواند کلسترول‌تان را بالا ببرد، التهاب را در بدن افزایش بدهد و چاق‌تان کند که همگی ریسک فاکتورهایی برای بیماری قلبی‌اند. برای زنان، افت استروژن می‌تواند به این معنی باشد که در میان تنه (نه در باسن و رانها) چربی اضافه کنند. این چربی احشایی (درونی) دور اندامهای حیاتی چون کبد و قلب را می‌گیرد و احتمال بیماریهای مزمنی چون کبد چرب، دیابت و البته بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. با ورزش کردن، مخصوصا تمرینات مقاومتی، این چرخه‌ی معیوب را متوقف کنید.

افت استروژن در خانمها به معنی افزایش کلسترول است

هورمونهای زنانه بویژه استروژن خیلی برای قلب مفیدند و کارهای زیادی برای قلب می‌کنند از جمله کمک به کنترل کلسترول. با افت هورمونهای زنانه در دهه‌ی 50 زندگی، کلسترول بد شروع به بالا رفتن  و کلسترول خوب شروع به پایین آمدن می‌کند. اگر تغییرات لازم را در رژیم غذایی و سبک زندگی‌تان ندهید، دچار التهاب در عروق قلب می‌شوید که در کنار وضعیت نادرست کلسترول، منجر به گرفتگی عروق خواهید شد. وزن‌تان را کنترل کنید، ورزش کنید و رژیم غذایی سالمی در پیش بگیرید.

افت کیفیت خواب موجب گرفتگی عروق می‌شود

با بالا رفتن سن، مغز و نورن‌های شما نیز تغییر می‌کند و ساختار خواب‌تان نیز ضعیف می‌شود. در نتیجه بیشتر ممکن است در طول شب از خواب بیدار شوید و ممکن است خواب‌تان آنقدر عمیق نباشد که قلب‌تان به خوبی عمل کند. زنان نیز مجبورند با علائم پیش از یائسگی و یائسگی دست و پنجه نرم کنند؛ گُرگرفتگی‌ها و تعریق‌های شبانه، خواب را بهم می‌زنند. خواب با کیفیت و عمیق برای قلب مفید است و خواب کوتاه مدت و کیفیت ضعیف آن می‌تواند موجب افزایش گرفتگی عروق شده و احتمال تجمع کلسترول را مخصوصا در سرخرگها افزایش بدهد.

افت هورمون‌ها، انسولین را مختل می‌کند

استروژن چه کارها که نمی‌کند! تا پنجاه سالگی، استروژن به انسولین که کنترل کننده قند خون است کمک می‌کند. یائسگی می‌تواند موجب کاهش ترشح انسولین شده و مقاومت نسبت به آن را افزایش بدهد که نتیجه‌اش افزایش احتمال دیابت در افراد مستعد خواهد بود. دیابت می‌تواند فشار زیادی به قلب وارد کند و منجر به آسیب رگهای بزرگ خونی شده و مشکلاتی مانند سکته مغزی و بیماری قلبی ایجاد کند. همچنین دیابت، رگهای خونی کوچک در چشمها، قلب، عصب‌ها، پاها و کلیه‌ها را نابود می‌کند.

رگهای قلب تنگ می‌شوند

بیماری عروق کوچک (MVD) بیماری است که شریان‌های کوچک خونی که از عروق کرونری اصلی منشعب می‌شوند تنگ و باریک می‌شوند. این بیماری می‌تواند در جریان خون اختلال ایجاد کند. فرد بیمار احساس درد در قفسه سینه می‌کند اما انسدادی در رگهای بزرگ‌تر ندارد. MVD در زنان شایع‌تر است، مخصوصا بعد از یائسگی که استروژن کاهش می‌یابد. برخی از علائم این بیماری می‌تواند تنگی نفس، درد در قفسه سینه و احساس شبیه در حال مُردن باشد. اگر هر کدام از این علامت‌ها را داشتید، مخصوصا همراه با درد در قفسه سینه، فورا به پزشک مراجعه کنید. سبک زندگی سالم و دارودرمانی می‌تواند این بیماری را بهبود بدهد.

افزایش فشار خون باعث سفت شدن دیواره‌ی عروق می‌شود

فشار خون شما به طور طبیعی با افزایش سن‌تان بیشتر می‌شود. افزایش فشار خون، به دیواره‌ی عروق فشار وارد کرده و آنها را سفت می‌کند، در نتیجه فشار خون باز هم بیشتر می‌شود و احتمال انسداد نیز بیشتر خواهد شد. در مورد زنان، افت استروژن، به انعطاف پذیری عروق آسیب می‌زند. این گرفتگی و سفتی در درون حفره‌ی قلب روی می‌دهد و منجر به افزایش فشار به قلب می‌شود. اغلب، افراد متوجه نمی‌شوند قلب‌شان تحت فشار است زیرا افزایش فشار خون، هیچ علامت ظاهری ندارد، اما در واقع به طور خاموش به رگهای خونی وعضله قلب آسیب وارد می‌کند و ریسک بیماری قلبی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.