تفکر چه کسی هفتاد سال عبادت است؟/ دانشمند برتر از زاهد
وی در پاسخ به این سوال که عالم و دانشمند کیست و چه می‌کند؟ آیا دانشمندی که حتی خدا را انکار می‌کند، دانشمند است؟، گفت: در حدیث نخست، پیامبر خدا (ص) سخن از این می‌گوید که اگر عالمی لمیده باشد و به مطالعهٔ رفتار خود مشغول است، اهمیت و قدر یک ساعت از عمر او، برتر از هفتاد سال عبادت است و معنایش این است که یک ساعت تلاش در مسیر خودشناسی و خودسازی ثمره‌اش برای شخص عالم، بیش‌تر از یک عمر عبادت برای شخص عابد است و معنای این سخن آن است که حتی اگر قرار است که هر کس به خود بیندیشد و خویشتن را دریابد و نجات دهد، کاری که یک ساعت از عمر عالم می‌کند، بهتر از کاری است که یک عمر عبادت عابد می‌کند.
این استاد فلسفه و عرفان اسلامی تصریح کرد: اکنون اگر ما بخواهیم عالم و دانشمند را بشناسیم، باید دنبال کسی بگردیم که خود را شناخته و ساخته و ساماندهی کرده و در هر ساعت از عمرش، بیش از هفتاد سال عبادت شخص عابد، راه پیموده است؛ و - مطابق فرمایش امام صادق (ع) - او را و زیست او را و اخلاق و رفتارش را باید چنان ببینیم که از هزار عابد و هزار زاهد، بهتر و برتر است و همین است ملاک شناسائیِ عالم و دانشمند.
وی تأکید کرد: درست همین عالم و دانشمند است که نگاه کردن به چهرهٔ او عبادت محسوب می‌شود و پیامبر خدا (ص) می‌فرماید: «النظرُ الیٰ وجهِ العالمِ عبادةٌ». وقتی از امام صادق (ع)، سؤال شد که مراد پیامبر (ص) چیست و کدام عالم را می‌فرماید، ایشان چنین پاسخ داد: هو العالِمُ الذی إذا نَظَرْتَ إلیه ذَکَّرَکَ الآخِرَةَ، و من کانَ خِلافَ ذٰلکَ فالنَٓظَرُ إلیه فتنةٌ (همان، ح. ۱۳۷۳۸) این، آن دانشمندی است که هر گاه به او می‌نگری، تو را به یاد آخرت می‌اندازد؛ و هر کس برخلاف آن باشد، فتنه است.
حکمت در ادامه سخنانش گفت: ببینید ملاک شناسائی دانشمند و عالم و میزان شناخت علم و دانش، در این فرهنگ این است که بتواند انسان را گسترش دهد و او را از موجودی هفتاد ساله به موجودی ازلی و ابدی مبدل نماید. انسان، همیشه بوده و همواره خواهد بود. انسان، معنای جهان است و بدون انسان، عالَم، آیینه‌ای زنگار گرفته و تاریک است. این انسانِ باشکوه و با عظمت، نه فقط زهد و عبادتِ تهی از فهم و آگاهی دردش را علاج می‌کند و نه فقط علم و دانشی که به او مرفه زیستن را بیاموزد.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی اظهارداشت: برای این موجود ازلی و
ابدی که جان عالَم و معنای هستی است، دانشی دانش است که بتواند برای او به
مثابهٔ موجودی ابدی و همیشگی برنامه‌ریزی کند و چگونه زیستنش را مدیریت
نماید و در تمام لحظات زندگی، به یادش بیاورد که او ابدی است. از این دانش و
دانشمند که بگذریم، هر دانش و دانشمندی و هر علم و عالمی، خواه به اسم علم
دین باشد و خواه به نام دانش دنیا، نه عالم و دانشمند که فتنهٔ دین و دنیا
خواهد بود. آن‌جا که عملکرد علمای دین و دانشمندان دنیا، ما را از ذکر خدا
و یاد آخرت و از توجه به شکوه و عظمت معنای انسان، غافل کند و فقط بودن ما
را در این دنیا تثبیت نماید، باید مراقب باشیم که این علما و دانشمندان،
حاصل کارشان تخریب دین و دنیا و انسان است.
منبع:میزان
انتهای پیام/
