لباس دست دوم نخرید

گروه گوناگون «تیتریک»، برخی از افراد به دلیل توان پایین اقتصادی سراغ لباس‌های دست دوم می‌روند که به تاناکورا معروفند. برخی هم به دلیل شیفتگی در مورد برند این لباس‌ها دنبال لباس دست دوم می‌روند. اما آیا لباس‌های دست دوم به لحاظ بهداشتی قابل استفاده هستند؟

اکثر ما سریال سال‌های دور از خانه را به یاد داریم. این سریال ژاپنی که در سال‌های جنگ ایران و عراق از تلویزیون پخش می‌شد روایت داستان زندگی شخصیت اصلی سریال یعنی اوشین تاناکورا بود که در سنین پیری خاطرات زندگی سختش از زمان کودکی تا بزرگسالی را تعریف می‌کند. فروشگاه‌های لباس‌ دست دوم، نام تاناکورا را از نام فامیل اوشین تاناکورا که در سریال مذکور صاحب و گرداننده فروشگاه‌های زنجیره‌ای تانوکورا است، وام گرفته‌اند. با توجه به تنزل سطع معشیتی اقشار متوسط و پایین جامعه و همچنین گرانی پوشاک نو، یکی‌ از مشاغلی‌ که‌ با توجه‌ به‌ نیازهای‌ جامعه‌ در چند سال‌ اخیر به‌ وجود آمده‌، فروش‌ لباس‌های‌ دست‌ دوم‌ خارجی‌ در فروشگاه‌های‌ موسوم‌ به‌ «تاناکورا» است‌. تعداد این‌ فروشگاه‌ها در شهرهای‌ بزرگ‌ به‌ ویژه‌ تهران‌ در حال‌ افزایش‌ است‌؛ ‌طوری‌ که‌ در مناطق‌ مختلف‌ تهران‌ به‌ویژه‌ قسمت‌ جنوبی‌ پایتخت‌ با در نظر گرفتن‌ شرایط‌ اقتصادی‌ پایین‌ افراد، به‌ مراتب‌ بیشتر از سایر قسمت‌ها دیده‌ می‌شود. همچنین یکی از عواملی که موجب استقبال پاره ای از شهروندان از این فروشگاه‌ها می‌شود، پوشیدن لباس‌های برند خارجی است. این عده که توانایی خرید لباس‌های برند خارجی نو را ندارند پوشاک مورد نیاز خود را از فروشگاههای تاناکورا خریداری می‌کنند. آنچه بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان این نوع پوشاک مشترک است فقر معیشتی آنهاست.
قطب تاناکورای ایران

لباس‌های دست دوم را هر سه‌ ماه یک‌بار از مرز پاکستان می‌آورند، روی چوب‌رختی آویزان و برای فروش عرضه می‌کنند. همه نوع لباس با قیمت‌های بسیار ارزان در «بازار رسولی» زاهدان پیدا می‌شود. این بازار یک خیابان بزرگ پر از مغازه و مرکز خرید است که حتی یک سطل زباله هم در آن دیده نمی‌شود و برای گشت‌وگذار در آن، یک روز هم کم است. در این بازار ‌جز لباس‌های دست دوم، پارچه، لوازم آرایشی و بهداشتی و خوراکی‌های وارداتی هم به‌ فروش می‌رسد. بازار رسولی زاهدان شهرت زیادی دارد و شاید بتوان آن را قطب لباس‌های دست دوم در ایران نامید. بسیاری از گردشگران هم فقط برای دیدن و خرید از این بازار راهی این شهر می‌شوند. از لباس و کفش کوهنوردی گرفته تا لباس‌های رنگارنگ سنتی مردم پاکستان، در این بازار عرضه می‌شود. کفش‌های رنگارنگ زنانه در بسیاری از مغازه‌ها روی هم تلنبار شده‌اند و به مغازه‌ها که وارد می‌شوید خریداران در حال زیر و رو کردن آنها هستند. برخی مشتری‌های بازار رسولی کوهنوردانی هستند که بعد از صعود به کوه تفتان، زمانی را هم برای خرید از این نقطه مشهور شهر زاهدان می‌گذارند؛ چون معتقدند جنس‌های این بازار، هرچند دست دوم هستند، اما اصل‌اند و سال‌ها در سرما و گرمای کوهستان دوام می‌آورند. شاید هم دیدن قیمت ۱۰ هزار تومان برای یک شلوار ورزشی کمی وسوسه‌ برانگیز باشد و هر بیننده‌ای را که حتی قصد خرید ندارد، قلقلک بدهد.

تاناکورافروشی لاکچری!

آدرسشان سرراست نیست اما اگر مشتری‌شان باشی، لباس فلان هنرپیشه زن را برایت کنار می‌گذارند. مزون‌های لباس چند وقتی است که فقط لباس نو نمی‌فروشند و افتاده‌اند در کار فروش لباس‌های دست دوم. تاناکورافروشی‌های لاکچری که البته هنوز تعدادشان کم است و فقط به مشتری‌های خاص، لباس ویژه می‌فروشند، فاز جدیدی از خلاقیت در تجارت را وارد دنیای خرید و فروش کرده‌اند. محله‌های نیاوران، پاسداران، زعفرانیه، ولنجک و آن بالاترها که مرز برج‌ها و خانه‌های مدرن از پایین جدا می‌شود به دو دلیل جای خوب و مناسبی است؛ نخست اینکه بالای شهر هستند و به قولی کلاسشان بالاست، بعد هم اینکه برای راه انداختن یک مزون لاکچری که جنس‌های گرانقیمت می‌فروشد، مشتری خودشان را از همان محله‌ها پیدا می‌کنند. مشتری‌ها هم وقتی از جریان این مدل مزون‌ها خبردار می‌شوند لباس‌هایشان را می‌آورند و برای فروش می‌گذارند. تصویر مزون‌های لاکچری که مشتریانش برای لباس‌های دست دوم گرانقیمت یا لباس هنرپیشه‌ها سر و دست می‌شکنند در کنار مشتریان انتهای بازار حضرتی خیابان مولوی تصویر عجیبی است. تاناکورا فروشی‌های اصیل پایتخت که هر روز از مشتری پر و خالی می‌شوند؛ با همان بوی خاص مواد ضدعفونی. مشتری‌های لباس‌های دست دوم اینجا به همان لباس‌های هندی و پاکستانی که از مرز گذشته قانع هستند؛ لباس‌هایی بین ١۰ تا ۵۰ هزار تومان. مشتری‌های این‌جا فکرش را هم نمی‌کنند که آن بالای شهر هم لباس‌های دست دوم خریدار دارند، چراکه واژه «تاناکورا» به طرز غریبی فقر را در ذهن مردم تداعی می‌کند، ولی واقعیت این نیست، چراکه چرخه خرید و فروش لباسی که دیگر به درد صاحبش نمی‌خورد، فرهنگ خوبی برای صرفه‌جویی و حتی کارآفرینی خواهد بود.

بهداشت لباس‌های تاناکورا

یکی از مسائل مطرح در استفاده از پوشاک دست دوم یا تاناکورا، رعایت موارد بهداشتی است. آیا استفاده از این نوع پوشاک از لحاظ بهداشتی درست است؟ فروشندگان این لباس‌ها معتقدند این لباس‌ها با مواد ضدعفونی کننده به خوبی شسته شده اند و مشکلی از نظر بهداشتی برای مصرف کنندگان آنها ایجاد نمی‌کند اما متخصصان پوست و بیماری‌های عفونی نظری خلاف بر این دارند و معتقدند با وجود رعایت چنین نکاتی نمی‌توان از بهداشت آنها مطمئن بود. محسن‌ احمدی‌، متخصص پوست اظهار داشت: بسیاری‌ از میکروب‌‌ها و از جمله‌ قارچ‌ها حتی‌ بعد از شستن‌ این‌ لباس‌ها نیز از بین‌ نرفته‌ و تا مدت‌ زیادی‌ زنده‌ می‌مانند. او ادامه داد: جوشاندن‌، شستن‌ و اتو کردن‌ لباس‌های‌ دست‌ دوم‌ نمی‌تواند باعث‌ از بین‌ رفتن‌ آلودگی‌ آنها شود. از سوی‌ دیگر این‌ لباس‌ها حامل‌ انواع‌ بیماری‌های‌ واگیردار پوستی‌ هستند که‌ بهداشت‌ افراد سالم‌ را به‌ مخاطره‌ می‌اندازد. محمدرضا حیدری، پزشک بیماری‌های عفونی نیز معتقد است: شاید لباس‌های تاناکورا بعد از جوشاندن و شستن و اتو کردن مشکل جدی بهداشتی نداشته باشند ولی هیچ گاه نمی‌توان توصیه به پوشیدن آنها کرد، چرا که بسیاری از میکروب‌ها، شپش و گال‌ها حتی پس از شست وشو هم از بین نمی‌روند و در پرزهای لباس باقی می‌مانند، اما برای اینکه میکروب‌های لباس از بین برود بهتر است برای مدتی در مایع پرمیترین قرار دهیم تا کاملا ضدعفونی شود.

در همین رابطه عبدالناصر گرگیج، رئیس سابق شورای شهر زاهدان عنوان کرده بود: در مورد مسائل بهداشتی در حقیقت مسئولان مرکز بهداشت وظیفه رسیدگی به‌ مواردی از این دست را دارند، اما تا به حال هیچ گزارشی از سوی شهروندان مبنی بر بروز مشکلات بهداشتی یا بیماری‌های پوستی ناشی از استفاده از کالاهای بازار رسولی به ما گزارش نشده است. اگر چنین چیزی گزارش شود به صورت قطعی ما پیگیری خواهیم کرد. پیش از این یک متخصص پوست گفته بود: ۱۰ درصد مراجعان به پزشک یا بیمارستان را افرادی با حساسیت‌های پوستی ناشی از تماس با همین لباس‌ها تشکیل می‌دهند. دکتر مینا دلیری گفت: بیماری‌هایی مانند التهاب، اگزمای پوستی و کهیرهای تماسی از طریق استفاده از لباس‌های دست‌دوم حتی ضدعفونی‌شده، انتقال می‌یابد. انواع عفونت، زگیل و قارچ‌های پوستی و بیماری‌های انگلی مانند گال و شپش به‌وسیله استفاده از لباس‌های دست‌دوم ضدعفونی‌نشده سرایت می‌کند. به‌گفته این متخصص پوست، لباس‌های زیر و کفش‌های دست‌دوم به‌هیچ‌وجه قابلیت استفاده ندارند زیرا برای جلوگیری از انتقال بیماری‌های انگلی، قارچی و ویروسی باید در دمای بالای ۷۰درجه شست‌وشو و حتما اتوکشی شوند، در صورتی که این مورد برای کفش قابل اجرا نیست.