«شام غریبان»، تصویری از تنهایی و غربت زنان و کودکان کربلا

«شام غریبان» به نخستین شب پس از شهادت امام حسین (ع) و یارانش در روز عاشورا گفته می‌شود که مراسم خاصی در هیئت‌های مذهبی به یاد غربت و تنهایی بازماندگان کاروان کربلا برگزار می‌شود. آنچه بیش از هر چیز دیگری در شام غریبان به یاد شنونده می‌آید، غربت و حزنی عمیق از شهادت مردان دلاور و سلحشور کاروان امام حسین (ع) است. مردانی که در نبودن آن‌ها، خانواده‌شان داغدار و بی‌پناه به اسیری برده می‌شوند.

فرشچیان در «شام غریبان» سعی کرده، همین بی‌پناهی و اندوه را به‌نمایش بگذارد. او در این اثر چند زن و کودک را به تصویر کشیده که در غم از دست دادن سید و سالار شهیدان (ع) و یارانش در حال عزاداری و گریه هستند. فرشچیان در این اثر، چهره‌ی زنان را پوشانده و ما چشم‌ها و صورت آن‌ها را نمی‌بینیم؛ اما فرم دست‌ها و حالت بدن سوژه‌ها طوری طراحی شده که شدت اندوه آن‌ها را از واقعه‌ای دردناک و جان‌گداز به مخاطب می‌رساند. چشم‌ها که مرکز احساس هستند، در این اثر دیده نمی‌شوند و هنرمند سعی کرده با پرداختن به فرم‌های دیگر، احساس سوژه‌ها را به بیننده منتقل کند.

برخی از زن‌ها صورت‌شان را با دست‌های‌شان پوشانده‌اند، برخی دست به آسمان دارند، بعضی کودکان را در آغوش کشیده‌اند و برخی دیگر در غم شهادت عزیزان‌شان به‌سر می‌زنند؛ همه‌ی این حالت‌ها گویای احساس زنان از تنهایی، غربت، بی‌پناهی و اسیری است.

محمود فرشچیان متولد سال ۱۳۰۸ در اصفهان است. پدر او که نماینده‌ی فرش شهر اصفهان بود، پس از پی بردن به علاقه‌ی فرزندش به نقاشی و هنر ایرانی، او را نزد بهترین اساتید آن دوران فرستاد تا آموزش ببیند. فرشچیان بقیه‌ی مسیر هنری خود را با رفتن به مرکز هنرهای زیبای اصفهان، موزه‌های اروپا، تدریس و خلق ده‌ها تابلوی نقاشی با مضامین مختلف مذهبی، عارفانه و ملی‌گرایانه طی کرد.

منبع: ایسنا

انتهای پیام/